ABD, İngiltere ve Avustralya'dan AUKUS projesi kapsamında anlaşma

ABD Başkanı Joe Biden, Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ve İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Kaliforniya eyaletindeki Point Loma Deniz Üssü'nde bir araya geldi. Üç ülke, AUKUS nükleer denizaltı projesi mevzusunda antak kalma sağlamış oldu.

Üç ülkenin üstünde antak kalma sağlamış olduğu AUKUS projesi kapsamında nükleer denizaltı filosu kurulması öngörülüyor. Söz mevzusu filonun, Hint-Pasifik Okyanusu'nda Çin'in 'artan nüfuzunun' denetim altına alınmasına yönelik kurulduğu aktarıldı. ABD Başkanı Biden, projeye yönelik varılan anlaşmayla ilgili yapmış olduğu açıklamada, "Avustralya, ABD, Birleşik Krallık ortaklığı AUKUS'u ilerletmede bir sonraki eleştiri adımı atarken, ikinizi de Amerika Birleşik Devletleri'nde ağırlamaktan onur duyuyorum. Alışılmadık bir isim, 'AUKUS' ama güçlü bir ortaklık. Ülkelerimiz 18 ay önce AUKUS'u ilk kez açıkladığında, birlikte ne kadar ilerleme kaydedebileceğimize ve bunu ne kadar çabuk başaracağımıza kimse inanamazdı" dedi.

AVUSTRALYA, FRANSA İLE OLAN ANLAŞMADAN CAYMIŞTIAvustralya ve Fransa, ortak denizatlı üretimi kapsamında 35 milyar euroluk antak kalma imzalamıştı. Ancak daha sonrasında Avustralya bu anlaşmadan çekildiğini duyurmuş, İngiltere ve ABD ile AUKUS projesinde antak kalma yapmıştı. Haziran 2022'de Avustralya, anlaşmadan çekilmesinin bir sonucu olarak Fransa Naval Group'a 555 milyon euro tazminat ödemesini öngören anlaşmasını imzaladı. Söz mevzusu durum, Avustralya ve Fransa'nın yanı sıra Avrupa Birliği (AB)-Avustralya içinde da krize niçin olmuştu.ÇİN, IAEA'DA TEPKİ GÖSTERDİ

Çin'in Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (IAEA) sürekli temsilcisi Li Song, 10 Mart'ta ajansın Yönetim Kurulu toplantısında yapmış olduğu açıklamada, AUKUS nükleer denizaltı işbirliğinin ciddi nükleer yayılma riskleri oluşturduğunu, internasyonal nükleer silahların yayılmasını önleme girişimlerini baltaladığını, silahlanma yarışını teşvik ettiğini söylemiş oldu. Projenin Asya-Pasifik bölgesinin sulh ve istikrarını tehdit ettiğini dile getiren Song, AUKUS nükleer denizaltı işbirliğinin ortaya çıkardığı yayılma risklerini ele almak için IAEA'da açık, saydam, kapsayıcı ve sürdürülebilir hükümetlerarası tartışmayı ilerletme çağrısında bulunmuş oldu.