Afganistan’da Taliban’ın yeni yasası: Kadının sesi evden başka yerde çıkmayacak

Erdemi Yayma ve Ahlaksızlığı Önleme Bakanlığı, uygulayacağı yasaların herkes için geçerli olduğunu vurguladı. Yeni kanuna göre, altıncı sınıftan sonra eğitim yok, birçok işyerinde kadınlar istihdam edilmiyor ve parklar, spor salonları gibi kamusal alanlara erişim kısıtlanıyor. Uzun mesafeli seyahat, erkek bir akraba eşliğinde gerçekleşmediği sürece yasak. Ayrıca, kadınların evden çıkabilmesi için baştan aşağı örtünmesi gerekiyor.

Geçtiğimiz ay, Taliban hükümetinin kadın haklarını kısıtlayan kararlarını derleyen 114 sayfalık bir bildirge yayımlandı. Bu bildirgeye göre, artık bir kadının ev dışında sesinin duyulması da yasak.

Bu yasakların çoğu, Taliban’ın iktidarda olduğu son üç yılda zaten uygulanıyordu ve Afgan kadınlarını kamusal hayattan dışlamaya yönelik bir süreç olarak değerlendiriliyordu. Ancak yasaların resmiyete dökülmesi, kadınların hayallerini tamamen yok etti.

Kuzey Afganistan'daki Baghlan Eyaleti'nde yaşayan 23 yaşındaki Musarat Faramarz, "Taliban’ın ilk dönemine geri dönüyoruz" diyerek, kadınların evden çıkma hakkının kısıtlandığını ifade etti. "Taliban’ın değiştiğini düşünüyordum ama yine o karanlık zamanları yaşıyoruz" dedi.

Yönetmeliğin yayımlanması, ahlak ve iffet polisini daha cesur hale getirerek daha sert müdahalelere neden olabileceği endişelerini artırdı. Beyaz cüppeler giyen bu yetkililer, ülkenin ahlak yasalarını denetlemek için sokaklarda görev alıyor.

Birleşmiş Milletler ve insan hakları grupları, bu düzenlemelere sert tepki gösterdi. BM Afganistan Misyonu Başkanı Roza Otunbayeva, bu tür uygulamaları "Afganistan’ın geleceği için sıkıntılı bir vizyon" olarak nitelendirerek, kadın haklarına yönelik mevcut kısıtlamaların daha da kötüleşeceği uyarısında bulundu.