Bakan Şimşek'ten yaşam pahalılığı açıklaması: 'Ana sebebi yüksek kiralar'

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "MÜSİAD 2024 Yılı Değerlendirmesi ve 2025 Yılı Beklentileri" programında açıklamalarda bulundu. Bakan Şimşek, yaşam pahalılığının en önemli nedenlerinden birinin yüksek kiralar olduğunu ve bu sorunun para politikasıyla çözülemeyeceğini ifade etti.

Dezenflasyon sürecinin başladığını belirten Şimşek, hedeflerinin bu yıl enflasyonu yüzde 20 civarına çekmek, bir sonraki yıl yüzde 10’lar seviyesine indirmek ve ardından tek haneli rakamlara düşürmek olduğunu vurguladı.

Bakan Şimşek'in konuşmasından öne çıkan başlıca ifadeler şöyle:

"Bu ekonomik programı uygulamaya devam ettikçe kredi notumuz da artmaya devam edecek. Bütçe disiplini çok önemli, geçtiğimiz yıl bazı tedbirler almak zorunda kaldık. Kimse yüksek vergi istemez, ama tedbirler almazsak daha ağır sonuçlarla karşılaşırdık. Bütçe açığını geçen yıl yüzde 5,2 ile sınırladık.

Para ve maliye politikalarının sınırları vardır, bu yüzden üretim ve ihracata öncelik veriyoruz. Vergi yükünün adil bir şekilde dağıtılmasını sağlayacak tedbirler alıyoruz. Yıllardır zarar açıklayan büyük mükelleflerin incelenmesine öncelik verdik. 2025’te büyük mükellef incelemeleri ve sektörel saha denetimleri öne çıkacak. Sektörel karlılık oranlarından düşük kalan mükellefler de incelenecek.

Kamuda kiralık taşıt sayısını yüzde 16 oranında azalttık. Türkiye'nin brüt dış finansman ihtiyacı da azalıyor. 2025’te dezenflasyonun daha belirgin hale gelmesini ve yapısal dönüşümün hızlanmasını bekliyoruz. Hizmet sektöründeki enflasyon ise oldukça katı, bu katılığı kırmak zaman alacak. Mal fiyatları yüzde 36 artarken, manşet enflasyonun yüzde 44 olmasının nedeni, kira artışlarının üst sınırının kaldırılmasıydı. Tüm hizmetlerde ise bu oran yüzde 66’ya çıkmış durumda. Hizmet enflasyonu öngördüğümüzden daha katı ve yüksek, ancak şimdi tepkiler yeni yeni görülmeye başladı. Birkaç puanlık sapma olsa da genel tablo oldukça net.

Dezenflasyon programı ve 2024-2026 öngörüleri üzerinde çalışmalarımızı tamamladık, geçen yılın ilk yarısındaki birkaç puanlık sapmanın ikinci yarıda telafi edileceğine inanıyoruz. Bu yıl enflasyon düşmeye devam edecek. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'na (TCMB) destek olmak için maliye ve gelirler politikaları devreye girmeli.

Reel sektör ve hane halkının enflasyon beklentileri ile program hedefleri arasında bir fark bulunuyor. Bu farkı, kısmen kredibiliteyi güçlendirerek, kısmen sonuçlar alarak ve doğru iletişimle azaltabileceğiz. Yeniden değerleme oranı şu an bu seviyede, enflasyonun düşmesini bekliyoruz, ancak bu orana tabi olan üç ürün hariç, onları da bu oranda artıracağız. Enflasyon sepetindeki payı yüzde 0,36.

HAYAT PAHALILIĞININ EN ÖNEMLİ NEDENİ: YÜKSEK KİRALAR

Yaşam pahalılığının en önemli nedeni yüksek kiralardır. Bu nedenle bu alanda büyük adımlar atacağız. Depremin etkileri azaldıkça, kaynakların büyük kısmını konut arzını artırmaya yönlendireceğiz. Konut arzını artırmak için gerekli tüm tedbirleri alacağız. Gıda arzının artırılması da önceliklerimiz arasında yer alıyor. Enerji sübvansiyonları, özellikle elektrik ve doğal gazda devam ettirilecek.

İç talepte bir yavaşlama görülse de, net ihracatın katkısı artacak ve enflasyon ile dış açık yaratmayan bir büyüme sağlanacak. Kısa vadede imalat sanayiinde sınırlı bir düzeltme olsa da, genel olarak reel sektörde güven endeksi ve kapasite kullanım oranlarında iyileşmeler başladı. Son bir yılda 1 milyon kişiye istihdam sağlandı. İmalat sanayinde bazı zorluklar yaşansa da, genel ekonomi için kötümser olmak için neden yok.

"Rekabet gücümüz kayboldu" endişeleri var. Ancak, AB'ye yapılan ihracatta bir düşüş yok, aksine artış var. Yaşadığımız zorlukları, rekabet gücünden çok küresel gelişmelere bağlamak daha doğru olur.

İhracat bizim için önceliklidir. Kurumlar vergisini ihracatçılar için artırmadık, tam tersine düşürdük. Son dönemde reeskont kredi maliyetlerini yüzde 35'ten yüzde 30'a düşürdük. Önceliğimiz üretim ve ihracat. Zorlanan sektörler için KOSGEB aracılığıyla prim ve finansman desteği gibi çözümler sunduk.

Çiftçileri güçlü bir şekilde desteklemeye devam edeceğiz. Çiftçilerin kullandığı kredinin faizinin yüzde 70'ini bütçeden ödüyoruz ve 2025 yılı için 160 milyar TL'lik bir bütçe öngörüyoruz. Tarımsal üretim ve çiftçilerimiz bizim için büyük önem taşıyor. Esnafı da desteklemeye devam edeceğiz ve 802 bin esnafımıza yönelik desteği 60 milyar TL'ye çıkarıyoruz."