Bankaların TL'ye dönüş hedefleri zor durumda

KKM hesaplarından çıkışlar son zamanlarda belirgin bir şekilde azaldı. Bankacılık sektöründen gelen bilgilere göre, yılbaşından bu yana artan bir hızla devam eden çıkışlar, son dönemde yenileme oranlarının yeniden yüzde 80'in üzerine çıktı. Piyasada, seçimlerin ardından doların yükseleceği yönünde yapılan spekülasyonların bu durumda etkili olduğu düşünülüyor.

Bankalar, TL mevduat faizlerini yaklaşık yüzde 60'a yükseltmesine rağmen, müşterilerin döviz cinsinden KKM'lerini yenilemeye devam ettiğini ifade eden kaynaklar, bankaların Merkez Bankası'nın belirlediği TL dönüşüm hedeflerini karşılamakta zorlandığını belirtiyor. KKM, 15 Mart haftasında 8,11 milyar TL azalarak 2,29 trilyon TL'ye düştü. Bankacılık kaynakları, KKM'ye yapılan yeni girişlerin arttığına işaret ederek, önümüzdeki dönemde KKM'nin tekrar artışa geçebileceğini öngörüyor.

MEVDUAT FAİZLERİ YÜZDE 60’A YAKLAŞTI

Merkez Bankası'nın yayımladığı verilere göre, bankacılık sektörünün toplam mevduatı (bankalar arası dahil) 15 Mart ile biten haftada 200,6 milyar lira artarak 15 trilyon 935 milyar liraya ulaştı. Bu dönemde 1-3 aylık TL mevduat faizi yüzde 53,63'ten yüzde 55,7'ye yükseldi ve bazı bankaların bu hafta faiz oranlarını yüzde 57'ye kadar yükselttiği gözlemlendi.

Aynı dönemde, bankalardaki TL cinsinden mevduat yüzde 0,96 artarak 8,7 trilyon liraya, yabancı para (YP) cinsinden mevduat ise yüzde 1,96 yükselerek 6,5 trilyon liraya ulaştı. Bankalardaki toplam YP mevduatı 215,3 milyar dolar olarak gerçekleşti ve bu miktarın 182,8 milyar doları yurt içinde yerleşik kişilerin hesaplarında bulunuyordu. Yurt içi yerleşiklerin toplam YP mevduatında, parite etkisinden arındırılmış verilere göre 1,9 milyar dolarlık bir artış kaydedildi.

İHTİYAÇ KREDİSİ FAİZİNDE REKOR ARTIŞ

15 Mart haftasında Merkez Bankası'nın sıkılaştırma adımları etkisini gösterdi. Bu doğrultuda ticari kredi faizleri yüzde 55,76'dan yüzde 58,5'e yükseldi. Geçen haftanın rekoru gereksinim kredi faizlerinde yaşandı. 8 Mart haftasında yüzde 63,36 olan gereksinim kredi faizleri, 15 Mart haftasında ortalama 13 puan artarak yüzde 76'ya çıktı.

Bu artışta, Merkez Bankası'nın aylık kredi büyümelerine yönelik aldığı karşılık önleminin etkili olduğu görüldü. Mevduat bankalarındaki tüketici kredileri ise geçen hafta yüzde 0,15 azalarak 1 trilyon 504 milyar lira seviyesine gerilerken, faizlerinde rekor artışlar gözlendi. Geçen hafta yüzde 63,36 olan tüketici kredi faizleri yüzde 76 olarak kaydedildi.

KARTLI ÖDEMELER ŞUBATTA 1 TRİLYON LİRAYI AŞTI

Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, şubat ayında kredi kartları, banka kartları ve ön ödemeli kartlarla yapılan toplam ödeme tutarı, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 152 artarak 1,01 trilyon liraya yükseldi. BKM, şubat ayına ilişkin verilerini açıkladı.

Bu verilere göre, Türkiye'de şubat ayı itibarıyla kredi kartı sayısı 120,4 milyon, banka kartı sayısı 191,2 milyon ve ön ödemeli kart sayısı 91,8 milyona ulaştı. Geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında, kredi kartı sayısında yüzde 18, banka kartı sayısında yüzde 11, ön ödemeli kart sayısında ise yüzde 23'lük bir artış yaşandı. Toplam kart sayısı ise yüzde 15 artarak 403,4 milyona ulaştı.

Şubat ayında kredi kartları, banka kartları ve ön ödemeli kartlarla yapılan toplam ödeme tutarı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 152 artarak 1,01 trilyon liraya ulaştı. Bu ödemelerin 843,1 milyar lirası kredi kartlarıyla gerçekleştirilirken, 150,3 milyar lira banka kartları ve 19 milyar lira ön ödemeli kartlar kullanılarak yapıldı. Ödemelerdeki büyüme oranlarına bakıldığında, kredi kartlarında yüzde 166, banka kartlarında yüzde 94 ve ön ödemeli kartlarda yüzde 184 artış yaşandığı görüldü.

Aynı dönemde kredi kartları, banka kartları ve ön ödemeli kartlarla yapılan toplam ödeme sayısı da bir önceki yıla göre yüzde 38 artarak 1,36 milyara yükseldi. Bu ödemelerin 763,3 milyonu kredi kartlarıyla, 491,1 milyonu banka kartlarıyla ve 106,6 milyonu ise ön ödemeli kartlarla gerçekleştirildi. Ödeme sayılarındaki artış oranlarına göre kredi kartlarında yüzde 41, banka kartlarında yüzde 27 ve ön ödemeli kartlarda yüzde 79 artış yaşandığı görüldü.

KREDİ KARTI HACMİNDE DÜŞÜŞ BAŞLADI

BDDK verilerine göre, 15 Mart haftasında kredi kartı hacminde bir gerileme başladığı gözlemleniyor. 8 Mart haftasında 1 trilyon 319 milyar TL seviyesinde olan bireysel kredi kartı hacmi, 15 Mart haftasında 10 milyar liralık bir düşüşle 1 trilyon 309 milyar liraya indi. Bu düşüşte, Merkez Bankası'nın mart ayının başında aldığı önlemlerin yanı sıra kredi kartlarındaki nakit avans işlemleri ve kredili mevduat hesaplarında uygulanacak aylık azami akdi faiz oranının yüzde 4,42'den yüzde 5'e çıkarılmasının etkili olduğu düşünülüyor.

İNTERNETTEN KARTLI ÖDEMELER 294 MİLYAR LİRAYA YAKLAŞTI

İnternet üzerinden kartlı ödemeler, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 177 artarak 294 milyar lira civarına yükseldi. Bu tür ödemelerin toplam içindeki payı yüzde 26'ya ulaştı. İnternet üzerinden yapılan kartlı ödeme sayısı yüzde 39 artarak 203 milyonu geçerken, bu ödemelerin toplam içindeki oranı yüzde 15 olarak gerçekleşti. Kartlarla yapılan temassız ödeme sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 62 artış göstererek 856,9 milyona çıktı. Temassız ödeme tutarı ise yüzde 188 artışla 290,6 milyar lira düzeyinde gerçekleşti. Şubat ayında mağaza içinde yapılan her 4 kartlı ödemeden 3'ü temassız olarak gerçekleşti.