Biden Yönetimi, Suudi Arabistan’a Saldırı Silahları Satışındaki Yasağı Kaldırdı

ABD Dışişleri Bakanlığı, Joe Biden yönetiminin Suudi Arabistan'a yönelik saldırı silahları satışına ilişkin yasağı kaldırma kararı aldığını açıkladı. Bu gelişme, Suudi Arabistan ile ABD arasındaki ilişkilerin, Orta Doğu'daki son olaylar sonrası yeniden şekillendiği bir dönemde gerçekleşti.

ABD Dışişleri Bakanlığı, Cuma günü yaptığı açıklamada, Joe Biden yönetiminin Suudi Arabistan'a saldırı silahları satışına yönelik yasağı kaldırma kararı aldığını duyurdu. 

Reuters'a göre, üst düzey bir bakanlık yetkilisi, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Suudi Arabistan'a havadan karaya bazı mühimmat transferleri üzerindeki askıya alma kararını geri çektiğini belirtti. Yetkili, "Yeni transferleri, Konvansiyonel Silah Transferi Politikası çerçevesinde her bir olay bazında değerlendireceğiz" şeklinde konuştu.

Reuters'a konuşan bir Kongre yardımcısı, yönetimin bu hafta Kongre'ye yasağın kaldırılması hakkında bilgi verdiğini aktardı. Başka bir kaynak ise, satışların önümüzdeki hafta içinde yeniden başlayabileceğini ifade etti. Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kişi, ABD hükümetinin Cuma günü öğleden sonra bu satışlarla ilgili bildirimlere geçtiğini belirtti.

Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili, "Suudiler, anlaşmanın kendilerine düşen kısmını yerine getirdiler ve biz de kendi payımıza düşeni yerine getirmeye hazırız" ifadesini kullandı. 

ABD yasalarına göre, önemli uluslararası silah anlaşmalarının Kongre üyeleri tarafından gözden geçirilmesi gerekiyor. Ancak, Demokrat ve Cumhuriyetçi milletvekilleri son yıllarda Suudi Arabistan'a saldırı silahları verilmesini sorguladı; bu sorgulama, Yemen'deki operasyonların sivillere verdiği zarar ve insan hakları konularındaki endişelerle ilgiliydi. Ancak, Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e düzenlediği saldırının ardından Orta Doğu'daki kargaşa ve Yemen'deki operasyonlardaki değişiklikler, bu muhalefetin yumuşamasına yol açtı.

Yönetim yetkilisi, Suudiler ile Husilerin Birleşmiş Milletler öncülüğünde ateşkes ilan etmesinin ardından Mart 2022'den bu yana Yemen'de herhangi bir Suudi hava saldırısının gerçekleşmediğini ve Yemen'den Suudi Arabistan'a yönelik sınır ötesi ateşin büyük ölçüde durduğunu vurguladı. Ayrıca, Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, Suudi Savunma Bakanlığı'nın, kısmen ABD'li eğitmen ve danışmanların yardımıyla, sivil zarar azaltma süreçlerini önemli ölçüde iyileştirmek için son üç yılda attığı olumlu adımları da not ettiklerini söyledi.

Yemen'deki savaş, İran ile Suudi Arabistan arasındaki vekalet savaşlarından biri olarak görülüyor. Husiler, 2014 sonunda Suudi destekli hükümeti devirdi. 2015'ten bu yana, yüz binlerce insanın hayatını kaybetmesine ve Yemen nüfusunun yüzde 80'inin insani yardıma muhtaç hale gelmesine yol açan bir çatışma sürüyor; Suudi liderliğindeki askeri ittifaka karşı savaşıyorlar.

Biden, Suudi Arabistan'ın Yemen'de İran'a bağlı Husilere karşı yürüttüğü ve ağır sivil kayıplara neden olan kampanyayı gerekçe göstererek 2021 yılında Suudi Arabistan'a silah satışında daha sert bir tutum benimsemişti. Ancak, Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırısının ardından Washington'un savaş sonrası Gazze için bir plan oluşturmak üzere Riyad ile daha yakın iş birliği yapması, Suudi Arabistan ve ABD arasındaki ilişkilerin düzelmesine yol açtı.

Biden yönetimi ayrıca, Suudi Arabistan'ın İsrail ile ilişkilerini normalleştirmesini öngören daha geniş bir anlaşmanın parçası olarak Riyad ile bir savunma anlaşması ve sivil nükleer iş birliği anlaşması için müzakereler yürütüyor. Bu karar, Hamas'ın siyasi lideri İsmail Haniye'nin Tahran'da öldürülmesi sonrası İran ve Lübnan'ın İran destekli Hizbullah grubunun İsrail'e misilleme yapma sözü vermesiyle birlikte, bölgedeki tehdit seviyesinin arttığı bir dönemde alındı.