BM'nin Sudan hakkındaki açıklaması: Bazı ihlaller savaş suçu olabilir

Nisan 2023'ten beri Sudan'daki iç savaşta yaşanan ihlallere dair bir rapor yayınlayan Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Ofisi, en az 118 kişinin cinsel şiddet mağduru olduğunu ve çoğunlukla paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri tarafından evlerde ve sokaklarda gerçekleştirildiğini belirtti.

BM'nin raporunda, bazı ihlallerin savaş suçu olarak nitelendirilebileceğine dikkat çekilirken, bir kadının "bir binada gözaltına alındığı ve 35 gün boyunca defalarca toplu cinsel saldırıya maruz kaldığı" belirtildi. Ayrıca, çatışmanın her iki tarafının da çocukları silah altına aldığı vurgulandı.

‘SİLAHLARIN SUSTURULMASI GEREKİYOR’

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, raporda yer alan görüşlerinde, bu ihlallerden bazılarının savaş suçu olarak kabul edilebileceğini belirterek, istismar ve insan hakları ihlalleri iddialarının hızlı, kapsamlı ve bağımsız şekilde soruşturulması çağrısında bulundu.

Türk, "Neredeyse bir senedir, anlamsız çatışmaların ve insan hakları ihlallerinin sonu gelmez şekilde devam ettiği Sudan'dan ölüm, acı ve çaresizlik hikayeleri geliyor. Silahların susturulması ve sivillerin korunması gerekiyor" değerlendirmesini yaptı.

Rapor, 300'den fazla mağdur ve tanıkla yapılan görüşmelerin yanı sıra, birçok Sudanlının kaçtığı komşu ülkeler Etiyopya ve Çad'da yapılan görüşmeleri de içeriyor. Ayrıca çatışma bölgelerinde çekilen fotoğraf, video ve uydu görüntülerinin analizine dayanıyor.

SUDAN'DA NE OLUYOR?

Sudan, 2023 Nisan ayı ortasından bu yana Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında şiddetli çatışmalara tanıklık ediyor.

HDK ve ordu, Aralık 2018'deki halk ayaklanmasını takiben yönetimi ele geçirerek, uzun süre iktidarda kalan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in Nisan 2019'da devrilmesinin ardından sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümette yer almıştı. Ancak, 2021'de ordu ve HDK, sivil hükümete karşı birlikte darbe yapmıştı. HDK'nin ordunun bir parçası olarak entegrasyonu konusunda yaşanan anlaşmazlık, nisan ortasında iç savaşın patlak vermesine yol açmıştı.

BM'ye göre, Sudan'daki çatışmalar sonucunda dünyanın en büyük yerinden edilme krizi yaşanmaktadır. Bu çatışmalarda 13 binden fazla kişi hayatını kaybetmiş, 6 milyon kişi ülke içinde başka şehirlere, 1,7 milyon kişi ise çevre ülkelere kaçmıştır.