Boeing hangi sorunlarla karşı karşıya?

Amerikan havacılık devi Boeing, geçen ay başlayan ve 33 bin işçinin katıldığı grev devam ederken, işgücünün %10'unu işten çıkaracağını duyurdu. Şirket, bir süredir finansal kayıp ve güvenlik sorunlarıyla karşı karşıya bulunuyor.

İcra Kurulu Başkanı Kelly Ortberg, Cuma günü personele gönderdiği e-postada işten çıkarmaların "yöneticileri, müdürleri ve çalışanları" kapsayacağını belirtti. ABD'nin batı kıyısındaki eyaletlerdeki 33 bin çalışanın greve çıkması nedeniyle 737 Max, 767 ve 777 uçaklarının üretimi durdurulmuştu. Ortberg, bu uçakların üretimindeki duraklamanın ardından şirketin küçülmesinin zorunlu hale geldiğini vurguladı.

Ayrıca, Boeing yeni 777X uçağının ilk teslimatını 2025'ten 2026'ya erteledi. Bu uçağın başlangıçta Ocak 2020'de hizmete girmesi planlanıyordu. Şirket, mevcut siparişlerin tamamlanmasının ardından 2027 yılında 767 kargo uçağının üretimini de durduracağını açıkladı.

İşçilerin grevi, şirketin gelir kaybını doğrudan etkiledi. Boeing, üçüncü çeyrek kazançlarıyla ilgili ayrı bir açıklamada, hisse başına 9,97 dolar zararla 17,8 milyar dolar gelir beklediğini duyurdu. Grev, 13 Eylül'de maaş artışı talebiyle başlamıştı. İşçi sendikalarıyla yapılan iki günlük görüşmeler sonuçsuz kalınca Boeing, görüşmeleri askıya alarak son teklifini geri çekti. Boeing'in son teklifi %30'luk bir ücret artışını içeriyordu.

Boeing, bir süredir güvenlik sorunlarıyla gündemde bulunuyor. Ocak ayında Boeing 737 Max tipi bir yolcu uçağının kalkıştan kısa bir süre sonra kapısının yerinden fırlaması sonucu incelemeler başlatılmıştı. Kazada yaralanan olmamıştı; ancak firmanın güvenlik ve kalite kontrol standartları sorgulanmaya başlandı. Grev nedeniyle 737 Max uçaklarındaki üretim şu anda durdurulmuş durumda.

Daha önce, 2018 ve 2019 yıllarında benzer nedenlerle iki Boeing 737 Max uçağı düşmüş ve bu kazalarda 346 yolcu ve mürettebat hayatını kaybetmişti. Boeing, Adalet Bakanlığı ile Federal Havacılık İdaresi denetçilerini yanılttığı iddiasıyla bir anlaşmaya varma aşamasında. Teksas'taki federal mahkemede görülen davaya bakan Yargıç Reed O'Connor, bu anlaşmanın kabul edilip edilmeyeceğine karar verecek.

737 Max kazalarında hayatlarını kaybedenlerin aileleri, Boeing ve eski yöneticilerin kamuya açık bir ceza davasında yargılanmasını talep ederek anlaşmaya itiraz ettiler. Ailelerin avukatları, kazalardan önce arızalanan uçuş kontrol sistemi nedeniyle Boeing'in denetçileri yanıltması dolayısıyla şirkete verilen 244 milyon dolarlık para cezasının yetersiz olduğunu savunuyor.

Anlaşma kapsamında, para cezasına ek olarak Boeing'in güvenliği artırmak için en az 455 milyon dolar bütçe ayırması ve güvenlik ile kalite prosedürlerinin 3 yıl boyunca bağımsız denetçilerin gözetiminde olması öngörülüyor.