CHP'li Veli Ağbaba: EYT'nin başlangıç tarihi 31 Aralık 1999 olarak belirlenmeli

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba,  tarafından EYT kapsamındaki esnafa 2000 öncesi tescil ve Bağkur borçlanması getiren düzenleme Meclis’e sunuldu. Basın toplantısı düzenleyen Ağbaba, EYT başlangıç tarihinin de 31 Aralık 1999 olması gerektiğini belirtti.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba TBMM’de basın toplantısı düzenleyerek EYT düzenlemesi ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Bağkur Tescili mağduru esnaflar başta olmak üzere EYT’den yararlanamayan kesimlerin sorunları ile çalışma yaşamında ortaya çıkan sorunları ve CHP’nin çözüm önerilerini gündeme getirdi.

Ağbaba şunları kaydetti:

""EYT konusunda bir karmaşadır sürüp gidiyor"

"EYT konusunda bir karmaşadır sürüp gidiyor. Önce ‘EYT gündemimizde yok’ dediler. Erdoğan 2018’de ‘Erken emekliliği tasvip etmiyoruz. Çift dikiş olmaz’ dedi.2019’a gelince: ‘ Seçim kaybetsem bile yokum ‘ dedi.2022 13 Aralıkta ‘Bu ayın sonuna kadar bu EYT işini neticelendireceğiz’ dedi. Daha sonra EYT çalışmamız bitti 2023’e girmeden meclise sunulacak dediler. Sonra Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanı Erdoğan 28 Aralık günü EYT düzenlemesinin içeriği ile ilgili açıklama yaptı. Sonra Ömer Çelik : ‘Şubat ya da en geç Mart gibi almaya başlarlar’ dedi. Geçen hafta Cuma günü Mustafa Elitaş ‘’ EYT için bizden tarih beklemeyin ‘’dedi. Daha dün Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekili Muhammed Emin Akbaşoğlu EYT düzenlemesinin muhtemelen önümüzdeki hafta Meclis'e sunulacağını söyledi. Akbaşoğlu ''Mart'ta EYT'liler maaşlarını alacak'' dedi.Nebati’nin ise hiçbir şeyden haberi yok!Şimdi sırada hangi Adalet ve Kalkınma Partisi yetkilisinin EYT konusunda hangi açıklamayı yapacağını merakla bekliyoruz.

Yaklaşık 8 aydır onlarca farklı açıklama yapıldı, Gelinen son nokta ‘’ MUHTEMELEN şu tarihte meclise sunulacak’’.Yıllardır Emeklilikte yaşa takılan emeklilerimiz mücadelesini verdi, tam hakkımızı aldık derken şimdi de AKP’nin’ ’farklı açıklamalarına takılmaya’’ başladılar. Şu an için EYT ile ilgili kesin ve net olan tek şey ‘’Muhtemelen’’ kelimesi.

AKP Genel Başkanı Erdoğan EYT için herhangi bir yaş düzenlemesi olmayacağını açıkladı.Ama EYT ile ilgili diğer sorunları çözümü noktasında nasıl bir adım atılacak açıklanmadı.Meclise gelmeyen kanun teklifi taslağı ile ilgili bugüne kadar içerik olarak herhangi bir açıklama da yapılmadı.

Soruyoruz;

Gelmesi yılan hikâyesine dönüşen EYT yasasında eksik primleri olanlar için borçlanma hakkı var mı? 5510 sayılı yasanın 41. Maddesine göre doğum, askerlik vb. şekilde borçlanarak sigorta başlangıç tarihini geriye dönük işletme hakkı var mı? BAĞ-KUR’LU esnaflarımız için 2000 yılı öncesine ait borçlanma hakkı var mı? Stajyer ve çıraklarımız herhangi bir düzenleme var mı?

Bunların hepsi belirsizliğini koruyor. Az önce ifade ettim EYT’liler tam haklarımızı aldık diye sevinirken şimdi de AKP’nin farklı açıklamalarına takıldılar.Düzenlemenin içeriği ile ilgili herhangi bir açıklama yapılmadığından, EYT’liler buna ek olarak ‘’ düzenlemenin belirsizliğine takılmış’’ durumdalar.

"2000 öncesi Bağkur kaydı açılmamış esnaflar mağdur"

EYT sorununun mağdurlarından olan esnaflarımızla ilgili verdiğimiz kanun teklifimizin içeriğini paylaşacağız. EYT konusunda binler hatta on binlerce mağdur olan esnaflarımız var.On binlerce esnafımız EYT’ de yaş şartını aşmışken şimdi de BAĞ-KUR TESCİLİNE takılmış durumdalar. 2000 yılı öncesinde vergi mükellefi veya oda sicil kaydı olduğu halde Bağ-kur kaydı açılmamış olan ve bugün EYT kapsamına giremediği için mağdur olan esnaflar var. 

Bugün getirdiğimiz kanun teklifiyle 1999/ Eylül öncesi vergi kaydı olan esnafımıza Bağ-Kur kaydının o tarihten itibaren yapılabilmesini ve borçlanma hakkı getirilmesini sağlıyoruz. O dönemde esnaflarımız vergi kaydını açtırmalarına, sosyal güvenlik kayıtları olmasına rağmen oda kaydı bulunmadığı için geçmiş dönemki hizmetleri yok sayıldı.Bugün on binlerce esnafımızın yaşadığı bu mağduriyete son vermek için kanun teklifimizi meclise sunduk.

Sigortalılardan, prim borçları nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulanların; bu sürelerden istedikleri kadar sürelerin primlerini ihya etmek suretiyle sigortalılık sürelerini geçerli saydırmaları diğer bir ifadeyle, sigortaların kısmi ihya yapmalarını da olanaklı hale getiriyoruz.Buradan özellikle AKP-MHP ittifakına seslenmek istiyorum.Gelin bu kanun teklifine destek verin, EYT meselesini çözerken BAĞ-KUR tescili mağduru esnaflarımızın da bu sorununu çözelim.

Bakan Bilgin'den EYT açıklaması: Bizden top çıktı

"EYT kapsamındaki esnafımıza borçlanma hakkını getiriyoruz"

Bir diğer yaşanılan sorun ise Bağkurluların prim eşitsizliği.Bilindiği üzere BAĞKUR’lu esnaflarımızın emeklilik hakkına sahip olabilmeleri için ödemeleri gereken prim gün sayısı 9 bin gün. EYT olan 4 (a) lılarda 5000, memurlarda 7200 gün, esnaflarda ise 9000 gün prim şartı vardır. Bu prim şartı dengesizliğinin de düzeltilmesi gerekmektedir. EYT düzenlemesinde bir defaya mahsus Bağkurlulara eksik prim günleri için borçlanma hakkı getirilmelidir. Biz bugün  sunduğumuz kanun teklifiyle EYT kapsamındaki esnafımıza borçlanma hakkını getiriyoruz.

Stajyer ve Çırakların staj sürelerinin sayılması konusu da çok önemli bir sorun.Sayıları 1 ila 1,5 milyon arasında değişen; stajyer ve çıraklarımız ile ilgili verdiğimiz kanun teklifi hakkında da açıklamada bulunmak istiyorum. Stajyer ve çırakların ilk işe başlama tarihlerinin emeklilikte sigorta başlama tarihi olarak kabul edilmemesi bu kişilerin mağduriyetine sebep olmaktadır.  Bu kişiler 08.09.1999 öncesi sigortalı olmaları durumunda hem ETY mağduru hem de ilk işe başlangıçları sigorta başlangıcı olarak kabul edilmediğinden emeklilikte, kademeli emeklilik sistemi ile birlikte ikinci kez mağdur olmalarını doğurmaktadır. Bu mağduriyetin giderilmesi için de bugün kanun teklifimizi bir kez daha yenilemiş olduk.

"EYT'de bir güne, bir haftaya takılan vatandaşlarımız var"

EYT’de bir güne, bir haftaya, bir aya takılan vatandaşlarımızın mağduriyetleri var. 17 Ağustos 1999 büyük deprem felaketi sonrası yaşanan mağduriyetler var. 9 Eylül 1999 ve sonrasında yani bir gün sonra sigortalı olanlardan, kadınlarda 58 ve erkeklerde 60 yaş koşuluna tabi olmaya devam edecek. 1 gün önce sigorta girişi olanlar yaş şartına takılmazken, 1 gün sonra sigorta girişi olanlar 15 yıl, 17 yıl daha fazla çalışmaya devam edecek. 17 Ağustos 1999 depreminden tam 21 gün sonra 8 Eylül’de yasa çıkarıldı ve kademeli başlangıç geldi.

"EYT'nin başlangıç tarihi 31 Aralık 1999 olarak belirlenmeli"

17 Ağustos depreminin yaraları daha sarılamamışken 12 Kasımda bir deprem felaketi daha geldi. Bazı vatandaşlarımızın deprem döneminde çalışıyor olmalarına rağmen sigorta bildirgeleri yapılmadı. Bu bakımdan hem o dönem yaşanan deprem felaketini,hem de EYT’yi bir günlük, bir haftalık, bir aylık farkla kaçıranları göz önüne alarak en azından EYT’nin başlangıç tarihi 31 Aralık 1999 olarak belirlenmelidir.

Cumhuriyet Halk Partisi adına mevcut sosyal güvenlik sistemi ve emeklilerimizin yaşadığı sorunlar ile ilgili bazı temel çözüm önerilerimizi de sizinle paylaşmak istiyorum. Mevcut 5510 sayılı yasa emekli aylığı hesaplamasında üçlü bir karma yapıya sahiptir. 2008 yılında uygulamaya giren 5510 sayılı mevcut yasa, emekli aylıklarını sürekli olarak azaltan bir sisteme sahiptir. Bu yasa ile birlikte emeklilerimiz geçmiş yıllara göre daha fazla çalışmasına, daha fazla prim günü ödemesine rağmen daha az emekli aylığı almaktadır.

"Emekli aylığı asgari ücretin 3 bin lira altında"

2008 öncesi ve 2000 öncesi emekli aylıkları ile 2008 sonrası emekli aylıkları arasında uçurumlar oluşmuştur.Bugün, 1600 TL, 2000 TL, 3000 TL emekli aylığı alan yani asgari ücretin altında emekli ve hak sahibi 8 milyon kişi bulunmaktadır. İktidar bu yüzdendir ki en düşük emekli aylıklarının alt sınırını hazine desteği ile eşitlemektedir.2023 yılı içinde en düşük emekli aylığı 5500 TL olmuştur.Yani asgari ücretin 3000 TL altındadır.

Cumhuriyet Halk Partisi olarak iktidarımızda sosyal güvenlik sisteminden kaynaklanan sorunları göz önünde bulundurarak atacağımız bazı temel adımları şimdi sizinle paylaşmak istiyorum.

İktidarımızda;

Üçlü karma sisteme sahip olan ve aylıkları düşürücü etkisi olan 5510 sayılı yasada emekli aylıkların yükseltilmesi için gerekli düzenlemeleri yapacağız. Aylık Bağlama Oranlarının aylık düşürücü etkisine son vereceğiz. Emekli aylıkları arasındaki eşitsizlikleri gidermek adına intibak yasasını çıkaracağız. Emeklilik yaşının kademeli artışını yeniden düzenleyeceğiz, emeklilik yaşını  tüm yurttaşlar için ülke gerçeklerine uygun bir seviyeye çekecek düzenlemeleri hayata geçireceğiz. Sürekli olarak mecliste kanun teklifi vermemize rağmen AKP-MHP iş birliği ile ret edilen ‘’ en düşük emekli aylığının asgari ücret seviyesine yükseltilmesi’’ için gerekli düzenlemeleri yapacağız.

Eğer iktidar bugün verdiğimiz kanun teklifimize ve çağrılarımıza kulak vermez ve gerekli düzenlemeleri yapmaz ise;

2000 öncesi sigorta kaydı olan BAĞ-KUR tescili mağduru esnaflarımız için borçlanma hakkını tanıyacağız. 1999 yılında yaşanan deprem felaketleri ve 1 günlük sigorta girişi ile EYT kapsamına dâhil olamayan vatandaşlarımız için EYT başlangıç tarihini 31 Aralık 1999 tarihi olarak yeniden belirleyeceğiz. Stajyer ve çıraklarımızın staj başlangıç tarihinden itibaren borçlanma hakkı getireceğiz. "