Dolardaki yeni rekorun sebebi ne? Ekonomistler açıkladı

TL’deki değer kaybı bugün de devam ediyor. Dolar/TL kuru 7,87’yi, euro/TL ise 9,26’yı aşarak ile rekorlarını yenilediler.

Yıla 5,94 seviyelerinden başlayan dolar/TL eylül sonunda 7,85 ile rekor kırmış, Merkez Bankası’nın hem politika faizini 200 baz puan artırması hem de piyasayı fonlama faizini yükseltmesi de TL’deki değer kaybını kısmen frenlemişti.

İsveç bankası Handelsbanken'in kıdemli ekonomistlerinden Erik Meyersson, Rabobank Gelişen Piyasalar Stratejisti Piotr Matys, İnfo Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Mert Yılmaz ve East Capital Gelişen ve Öncü Piyasalar Portföy Yöneticisi Emre Akçakmak, TL’deki son değer kaybına ilişkin sozcu.com.tr’ye açıklamalarda bulundu.

Uzmanlar, döviz kurlarındaki son harekette dış politikanın etkili olduğuna dikkat çekti. Dış politikada S-400 füze savunma sistemleri, Azerbaycan-Ermenistan gerilimi ve Doğu Akdeniz’de yaşanan yüksek tansiyona ek olarak yaklaşan ABD seçimleri kur üzerinde baskı oluşturuyor.

“GİDEREK DAHA KAYGI VERİCİ HALE GELİYOR”

“TL’de devam eden değer kaybı, Türkiye’nin finansal durumunun giderek daha kaygı verici hale geldiğinin bir diğer işareti” diyen Meyersson, “Bu sabahki değer kaybı S400 füze sisteminin test edilmesine dair kaygılarla ilgili olabilir ancak bu hikayenin sadece bir kısmı ve bazı açılardan Türkiye’nin NATO ülkeleriyle jeopolitik ve askeri ilişkisinin yakın zamanda yeniden eski konumuna dönmeyeceğinin önemli bir işareti” ifadelerini kullandı.

“Daha önemli faktör ise, Türkiye’nin politika ortamının temelini oluşturan kurumlardaki aşınma” diyen Meyersson, “Bu durum, Türkiye ekonomisini, üstte saydığımız faktörlere karşı daha hassas ve daha kırılgan hale getiriyor” yorumunu yaptı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın mali teşvik paketi müzakelerine son verme ve seçim sonrasına erteleme kararının da TL’de bu sabahki değer kaybında etkili olduğunu belirten Meyersson, “Ancak TL’nin bu tür dış şoklara karşı bu kadar hassas olmasının nedeni iç faktörler” vurgusunu paylaştı.

“ARTAN JEOPOLİTİK KAYGILAR KURU YÜKSELTİYOR”

Matys, TL’nin yeniden rekor düşük seviyeyi görmesinde, artan jeopolitik kaygıların etkili olduğunu söyledi.

Ermenistan ile Azerbaycan arasında devam eden çatışmaların yanı sıra ABD’nin Türkiye’ye Rus S400 füzelerini satın aldığı için yaptırım uygulama riskinin arttığını belirten Matys, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’la yakın ilişkisi olan Trump’ın tekrar seçilip seçilmeyeceğini bilmeden kritik ABD seçimleri öncesinde S400’leri test etmek, zaten gergin olan yatırımcılar için büyük bir endişe kaynağı” dedi.

Ermenistan ile Azerbaycan arasında bir ateşkesin olmasının TL üzerindeki satış baskısını azaltabileceğini ancak bunun ne zaman olabileceğini tahmin etmenin çok zor olduğunu dile getiren Matys, “Türkiye başka çatışmalara da müdahil olmuş durumda, bu nedenle jeopolitik riskler bir anda buharlaşıp tamamen yok olmayacak. 3 Kasım’da ABD seçimlerini kimin kazanacağı da TL için önemli olacak. Özetle, dolar/TL’de yön şu an için yukarı yönlü olmaya devam ediyor” dedi.

TL’nin şu an çok ucuz olduğunu ve fırsatçı yatırımcıların TL almayı düşünebileceğini belirten Matys, yatırımcıların büyük çoğunluğunun ise beklemede kalacağını söyledi.

“DIŞ POLİTİKADA BÜTÜN DÜĞMELERE AYNI ANDA BASILIYOR”

Akçakmak, “Merkez Bankası (TCMB) net döviz rezervlerinde ozellikle bu yıl yaşadığımız ciddi düşüş sonrası TL’nin en ufak belirsizlikte ciddi değer kayıpları yaşadığını görmeye başladık” sözleriyle TL’deki kırılganlığın kaynağına işaret etti.

Akçakmak, dış politikadaki gelişmelerin kur üzerindeki etkisine şu sözlerle değindi:

“Şu anda da Suriye, Libya, Yunanistan, Ermenistan derken son olarak Kıbrıs ve S-400’lerin test edileceği haberleri dahil dış politikanin neredeyse bütün düğmelerine aynı anda bastığımızı ve ABD’deki seçimlerin iyice yaklaştığı bir ortamda kısa vadede risk almak istemeyen yerli-yabancı yatırımcıların TL’den uzaklaştığını görüyoruz.”

“S400’LERİN TEST EDİLECEĞİ HABERİ VE KIBRIS ETKİLİ”

Yılmaz, TL’deki son harekette iki faktörün öne çıktığına işaret etti. Bunlardan birincisinin dün çıkan “S400’lerin test edileceği” haberinin bugüne de yansıması olduğunu belirten Yılmaz, ikinci faktörün de “Tamamen bir manipülasyon olarak nereden çıktığı belli olmayan Moody’s’in Türkiye’nin borçlarını ödeyemeyeceği ve sermaye kontrollerine gideceğine dair yalan haber” olduğunu söyledi.

“Zaten 7,78-7,80 aşılınca hareketin biraz daha hızlanması normaldi” diyen Yılmaz, “Avrupa Birliği ile Kıbrıs’ta Maraş’ın yeniden açılması konusunda yaşanan gerilim de etkiledi” ifadelerini kullandı.