Ekmek yerine bu doğal besini tüketin! Canan Karatay, 'Her derde deva' diyerek faydalarını sıraladı

Ceviz, insan vücudu için gerekli olan birçok vitamin ve minerali içeriyor. Kalp ve iç hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Canan Karatay'ın her derde deva dediği ceviz, insan sağlığına en yararlı doğal besinlerin başlangıcında yer alıyor.

CEVİZİN FAYDALARI NELER?

OMEGA-3 DEPOSU

Ceviz, diğer kuruyemişlerden çok daha fazla omega-3 yağ asidi içerir ve bir porsiyonunda 2,5 gram omega-3 bulunur. Ceviz gibi ALA içeren besinler yemek, vücudumuzun omega-3 yağ asidi ihtiyacını karşılar. Bir porsiyon ceviz, bu ihtiyacı karşılamaya yeterli. Birçok araştırma, ALA alımının artmasının, kalp hastalığı ve ritim bozukluğu gibi kalp sorunlarının riskini azalttığını gösteriyor.

ANTIOKSIDAN ZENGINI

Ceviz, diğer kuruyemişlerden daha fazla antioksidan içerir. Kabuğunun altındaki E vitamini, melatonin ve polifenoller gibi bitkisel maddeler, cevizin antioksidan özelliğini sağlar. 2022 senesinde yapılan bir çalışma, 60 yaş ve üstü sağlıklı kişilerde cevizli beslenmenin, LDL (kötü) kolesterolü düşürdüğünü gösterdi.

BAĞIRSAKLARI ÇALIŞTIRIR

Araştırmalar, bağırsaklarımızdaki bakteri ve diğer mikropların (bağırsak mikrobiyotası) çeşitli ve dengeli olduğu zaman, bağırsak sağlığımızın ve genel sağlık durumumuzun daha iyi olduğunu gösteriyor. Bağırsak mikrobiyotasının dengesiz olması, vücutta iltihap ve hastalık oluşumuna katkıda bulunarak obezite, kalp hastalığı ve kanser riskini artırabilir. Yediğimiz gıdalar, bağırsak mikrobiyotamızın yapısını etkiler. Ceviz yemek, mikrobiyotanın dengesini koruyarak bağırsak sağlığımıza yarar sağlar. 2018 senesinde yapılan bir çalışmada, 194 sağlıklı kişinin günde 8 hafta süresince 43 gram ceviz yediği araştırıldı. Sonuçta, bu sürede ceviz yemeyen zamana göre yararlı bakterilerde bir artış olduğu görüldü. Bu durum, ceviz yemenin bütirat adlı bir yağ üreten bakterileri artırdığını ve bu sayede bağırsak sağlığımıza iyi geldiğini gösterdi.

İLTIHABI ÖNLER

Oksidatif stres sebebiyle oluşan iltihap, kalp hastalığı, tip 2 diyabet, Alzheimer hastalığı, kanser gibi pek çok sağlık problemine yol açabilir. Cevizde bulunan ellagitanninler adlı bir polifenol grubu, cevizin sağlığa yararları için önemli olabilir. Bağırsaklarımızdaki yararlı bakteriler, ellagitanninleri parçalayarak ürolitin adlı maddeleri oluşturur ve bu maddeler iltihaba karşı korur.

KAN BASINCINI DENGELER

Yüksek tansiyon, kalp hastalığı ve felç riskini artıran bir faktördür. 2019 senesinde yapılan küçük bir çalışma, cevizin yüksek tansiyonlu kişiler de dahil olmak üzere kan basıncını azaltabileceğini buldu. Ayrıca, 2019 senesinde yapılan bir araştırma incelemesi, ceviz ve diğer kuruyemişleri içeren Akdeniz rejiminin etkisini değerlendirdi. Araştırmacılar, Akdeniz diyetine uyan bazı kişilerde kan basıncının düştüğünü belirtti.

KILO VERMEYE YARAR

Cevizler, kalori bakımından yüksek olsalar da, 2016 senesinde yapılan küçük bir çalışma, vücudumuzun cevizleri sindirdiğinde, içindeki besinlere göre beklediğimizden %21 daha az enerji aldığını gösterdi. Ayrıca, ceviz yemenin, iştahımızı kontrol etmemize de yarar sağladığı açıklandı.

Obez olan 10 kişiyle yapılan kontrollü bir çalışma, günde bir defa ortalama 48 gram ceviz içeren bir smoothie içmenin, katılımcıların açlık ve tokluk hislerini iyileştirdiğini ortaya koydu. Bu, aynı kalori ve besin değerine sahip olan bir plasebo içeceğiyle karşılaştırıldı.

Ayrıca, cevizli smoothie içtikten 5 gün sonra yapılan beyin görüntülemeleri, katılımcıların beyinlerinde kek ve patates kızartması gibi çekici yiyeceklere karşı koyabilecekleri bir bölgede artış olduğunu gösterdi.

Ceviz yemenin, tip 2 diyabet riskini azalttığı, gözlemsel çalışmalarla gösterilmektedir. Bunun sebebi, cevizin kilo vermeye yardımcı olması olabilir. Fazla kilo, kan şekerinin ve tip 2 diyabetin yükselmesine neden olabilir.

Ceviz, kilo vermenin yanı sıra, kan şekerini kontrol etmeye de yarar sağlayabilir. 2016 senesinde yapılan küçük bir çalışmada, tip 2 diyabetli 100 kişi, normal diyabet ilaçlarını almaya ve dengeli beslenmeye devam ederken, 3 ay süresince her gün 1 çorba kaşığı soğuk preslenmiş ceviz yağı içti.

BEYIN SAĞLIĞINA İYI GELIR

Ceviz kabuğunun beyne benzemesi rastlantı olmayabilir, çünkü yapılan araştırmalar, cevizin zihinsel sağlığımıza iyi geldiğini gösteriyor. Hayvanlar ve insanlar üzerinde yapılan emekler, cevizde bulunan besinlerin ve antioksidanların, oksidatif stresi ve iltihabı azaltarak serbest radikallerle savaştığını öne sürüyor.

2016 senesinde farelerle yapılan bir çalışma, ceviz özünün Parkinson hastalığının emarelerini azaltabileceğini buldu. Ayrıca, 2019 senesinde insanlarla yapılan bir çalışma, depresyonlu kişilerin durumlarının iyileştiğini gösterdi, özellikle ceviz ve diğer kuruyemişleri beslenmelerine eklediklerinde.

Farelerle yapılan emekler, ceviz yemenin hafıza, öğrenme, motor ve kaygı gibi beyin fonksiyonlarını geliştirebileceğini gösteriyor.

KOLESTEROLÜ AZALTIR

Yüksek LDL (kötü) kolesterol ve trigliserit, kalp hastalığı riskini uzun vadede artırır. Araştırmalar, ceviz yemenin kolesterol seviyelerini düşürmede etkili olduğunu gösteriyor.

2017 senesinde sağlıklı yetişkinlerle yapılan küçük bir çalışma, günde 43 gram ceviz yemenin, 8 hafta süresince ceviz yemeyenlere göre toplam kolesterol, LDL kolesterol ve trigliserit seviyelerini yüzde 5 oranında düşürdüğünü gösterdi.

Ceviz yiyenlerde, apolipoprotein B seviyeleri de ortalama yüzde 6 oranında azaldı. Apolipoprotein B, kandaki LDL parçacıklarının sayısını belirleyen önemli bir göstergedir ve yüksek olması kalp hastalığı için risk oluşturur.