Emtia piyasasında son durum: Altın, gümüş, platin, paladyum

Geçtiğimiz hafta emtia piyasası, ABD'den gelen enflasyon verileri, Fed'in faiz indirimlerini erteleyebileceği endişesi, doların son bir yılın en yüksek seviyesine ulaşması ve Çin'den gelen ekonomik verilerin etkisiyle olumsuz bir performans sergiledi. 

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, ekonominin faiz indirimlerini gerektirecek bir zayıflık göstermediğini belirtti. Ayrıca ABD’de açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerinde alt kalemlerdeki fiyat baskılarının devam etmesi, faiz indirimi beklentilerini zayıflattı ve bu durum dolar endeksinin bir yılın zirvesine yükselmesine neden oldu. Powell, enflasyonun sürdürülebilir bir şekilde yüzde 2 hedefine ulaşacağına inandıklarını ifade ederken, üretici fiyatlarında beklenenden daha yüksek artışlar yaşandığını vurguladı. Ancak, ekonomik zayıflık durumunda faiz indirimi için geniş bir hareket alanına sahip olduklarını da ekledi.

Analistler, Powell'ın bu açıklamalarının ardından, Donald Trump'ın ikinci başkanlık dönemindeki politikalarının Fed'in atacağı adımlarla uyuşmama olasılığının, piyasalarda fiyatlamaları zorlaştırdığına dikkat çekti. Bu durum, yatırımcılar arasında belirsizliği artırarak emtia fiyatlarına da yansıdı.

Çin'in ekonomiyi desteklemek amacıyla duyurduğu 1,4 trilyon dolarlık teşvik paketinin yetersiz bulunması ve Trump'ın ticarette daha yüksek tarifeler tehdidinde bulunması, baz metaller üzerinde baskı yarattı. Ancak haftanın sonunda Çin'den gelen karışık ekonomik veriler, bu satış baskısını kısmen hafifletti.

Altın, dolar endeksindeki yükseliş ve artan tahvil faizleri nedeniyle haftayı yüzde 4,55 düşüşle kapatarak Haziran 2021'den bu yana en hızlı haftalık kaybını yaşadı. Gümüş yüzde 3,35, platin yüzde 3,26 ve paladyum yüzde 3,51 değer kaybetti.

Çin’de açıklanan verilere göre, Ekim ayında alüminyum üretimi bir önceki yıla göre yüzde 1,6, yılın ilk on ayı baz alındığında ise yüzde 4,3 artış gösterdi. Analistler, Gine'de boksit ihracatının durmasıyla ham madde maliyetlerinin yükselmesine rağmen, artan alüminyum fiyatlarının üretim maliyetlerini dengelediğini belirtti. Ancak Çin'de başlayan kuraklık sezonunun hidroelektrik arzını azaltabileceği ve enerji fiyatlarını artırarak üretimi sınırlayabileceği de vurgulandı.

Baz metaller arasında bakır fiyatları yüzde 5,94, kurşun yüzde 3,66, nikel yüzde 3,67 ve çinko yüzde 1,04 düşüş kaydederken, alüminyum fiyatları yüzde 3,26 artış gösterdi.

ÇİN'İN HAM PETROL İŞLEME MİKTARI GERILIYOR

Brent petrolün varil fiyatı, küresel çapta açıklanan makroekonomik veriler ışığında düşüş gösterdi. OPEC, Çin'e ilişkin endişeler nedeniyle 2024 talep tahminini art arda dördüncü kez aşağı yönlü revize etti.  

Analistler, ABD hükümet verilerine dayanarak, 4 Kasım haftasında ABD ham petrol stoklarının 2,1 milyon varil artış gösterdiğini ve bu artışın beklentilerin üzerinde olduğunu ifade etti. Bu durum, ülkede arz fazlası endişelerini artırırken, damıtılmış yakıt ve benzin stoklarında yaşanan düşüşler, ABD'deki talebin hala güçlü olduğunu ortaya koydu. Ancak kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte bu talep trendinin değişmesi bekleniyor.

Çin’in ham petrol işleme oranı, ekim ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,6 düştü ve yıllık bazda üst üste yedinci ayında da gerileme kaydetti. Uluslararası Enerji Ajansı’nın aylık raporunda, mevcut üretim kesintileri devam etse dahi 2025 yılında petrol arzının talebi aşacağı öngörüsü, piyasa oyuncuları arasında talep endişelerini derinleştirerek fiyatların geri çekilmesine neden oldu. 

Avusturya'nın en büyük enerji tedarikçisi OMV ile Gazprom arasındaki ödeme anlaşmazlığı nedeniyle Gazprom, Avusturya’ya doğalgaz tedarikini durdurdu. Ancak Ukrayna üzerinden diğer Avrupa ülkelerine gaz tedariki devam ediyor.

Bu gelişmeler sonucunda Brent petrolün varil fiyatı haftayı yüzde 3,83 düşüşle tamamlarken, New York Ticaret Borsası'nda doğal gaz fiyatları yüzde 2,4 yükseldi.

Brezilya’daki kuraklık, soya fasulyesi ekimlerinde gecikmelere yol açarak küresel arz üzerinde baskı yarattı. Çin ise ekim ayında, bir önceki yıla göre yüzde 12 artışla 8,7 milyon ton soya fasulyesi ithal etti. Hindistan’ın pirinç stokları kasım ayında 29,7 milyon metrik tona ulaşarak rekor seviyeye çıktı. Bu fazlalığın, Hindistan’ın ihracat kapasitesini artıracağı ancak iç piyasa üzerinde olumsuz bir etkisi olmayacağı tahmin ediliyor.  

Brezilyalı SLC Agricola, üçüncü çeyrekte rekor pamuk verimliliği elde ettiğini duyururken, lojistik zorluklar ve daralan emtia kâr marjlarının sektör üzerinde baskı oluşturabileceğini belirtti.

Geçtiğimiz hafta Chicago Ticaret Borsası'nda buğday ve soya fasulyesi fiyatları sırasıyla yüzde 3,23 ve yüzde 3,08 düşerken, mısır ve pirinç fiyatları yüzde 1,22 ve yüzde 4,48 artış gösterdi. Lavazza CEO’su Giuseppe Lavazza’nın, küresel enflasyon ve iklim değişikliğinin kahve fiyatlarını iki katına çıkarabileceği uyarısı üzerine kahve fiyatlarında artış yaşandı. Kahve fiyatları yüzde 12,7 yükselerek 19 Eylül 2021’den bu yana en güçlü haftalık artışını kaydetti.

Gana hükümeti ise çiftçilerin gelirini artırmak ve kakao çekirdeklerinin komşu ülkelere kaçakçılığını engellemek amacıyla sabit kakao fiyatını ton başına 3.062 dolara çıkardı. Intercontinental Exchange'deki işlem verilerine göre, şeker ve pamuk fiyatları sırasıyla yüzde 1,19 ve yüzde 1,3 düşerken, kakao fiyatları yüzde 22,4 artışla haftayı tamamladı.