Ertuğrul Özkök: 1913’te basılmış Fenerbahçe Kuruluş Tüzüğü’nün 2’nci maddesi ne diyor?

Önceki akşam Soho House’ın beyazperde salonunda benim için çok özel bir filmi seyrettik.

Abdullah Oğuz’un çektiği "Zaferin Rengi" filmiydi bu ve ilk kez çok dar bir seyirciye gösteriliyordu.

Film 1918-22 yıllarında İngiliz işgali altındaki İstanbul’da Fenerbahçe futbol kulübünün hikâyesini anlatıyordu.

Ama bir futbol takımının üstünden İngiliz işgali ve Kurtuluş Savaşı’ydı asıl konu.

Bir de çok hüzünlü bir aşk hikâyesi…

Zaferin Rengi filminden sahne

TAKSIM STADI SIVAS’TA YENIDEN KURULMUŞ

Bir dönem filmi olduğu için epey para harcanmış.

Mesela dönemin Taksim Stadı’nın aynısı Sivas’ta kurulmuş, bazı çekimler orada yapılmış.

Fenerbahçe Kulübü’nün ilk kurulduğu yıllardaki binası yeniden inşa edilmiş.

Bugün artık Taksim Stadı’nın ünlü kapısı da Fenerbahçe kulübünün o binası da yok.

Hüzünlü bir aşk hikâyesi, müthiş bir Fenerbahçe hikâyesi…

Ve hepsinden müthiş bir Kurtuluş Savaşı hikâyesi…

Üçü bir araya gelince insan etkileniyor…

BIR FENERBAHÇELI OLARAK BUGÜNE KADAR NELERE AĞLADIM?

Tabii ben bir Fenerbahçeli olarak daha da çok etkilendim.

Şöyle söyleyeyim…

Aşağı yukarı 9 yaşımdan beri Fenerbahçeliyim.

Fenerbahçe beni çok ağlattı…

Hemen hepsi de mağlubiyet acılarıydı…

İzmirli olduğu için hep hayranlık duyduğum Metin Oktay bir şutla ağlarımızı deldiği zaman çok ağladım.

Karmakarışık gözyaşlarıydı.

Bir Fenerbahçeli olarak kahrolmuştum.

Ama o golü İzmirli rol modelimiz Metin Oktay’ın atması beni daha da kahretmişti.

Çünkü kızamamıştım ona…

Ertuğrul Özkök, Euroleage şampiyonluk maçını izlerken

SEVINÇTEN AĞLADIĞIM TEK FENERBAHÇE GECESI

Galatasaray gibi bir Avrupa Şampiyonluğumuz olmadığı için sevinçten yalnız basketbol takımımız Euroleage Şampiyonu olduğu akşam ağladım.

Ve hayatımın en mutlu Fenerbahçe akşamını da o akşam şampiyonluk kupasını kaldıran, takımımızın hatıra fotoğrafı çekilirken Aziz Yıldırım yardımıyla kürsüde o kareye girebilmekti.

Bunlar haricinde da ilk defa önceki akşam ağladım.

Gururdan…

Fenerbahçe takımının Kurtuluş Savaşı sırasındaki mücadelesinin verdiği gururdan.

Anadolu’ya geçip şehit olan üyelerimizin hüznünden…

Ve filmin tek hayali kahramanı olan Peyker’in, "Hain" olarak suçlanmayı göze alarak yaptığı fedakârlığından…

HEM GAZETECI HEM FENERBAHÇELI OLARAK BENI GURURLANDIRAN BIR ISIM

Tabii bu arada filmin önemli karakterlerinden biri olan Ali Naci Karacan’dan da söz etmeliyim.

Hem İstanbul hem Anadolu yıllarında hep Atatürk’ün yanında olan bir gazeteci.

Milliyet gazetesinin kurucusu.

Hem Fenerbahçeli hem de bir gazeteci olarak o da beni gururlandırdı.

O AKŞAM FILMI IZLEYEN MEDYA MENSUPLARI HANGI TAKIMDANDI?

Filmi küçük bir gazeteci gurubu içinde izledim.

O gazeteciler şunlardı:

() Güneri Cıvaoğlu… Çok koyu bir Galatasaraylı…

() Mehmet Yılmaz… Koyu... Çok koyu bir Fenerbahçeli

() Özlem Gürses… Fanatik olmayan, hatta yandaş bile denemeyecek bir Fenerbahçe sempatizanı…

() İsmail Küçükkaya... İyi bir Beşiktaşlı…

() Mehmet Demirkol…Spor yazarı ve bayağı koyu Fenerbahçeli…

() Cenk Soner…Walt Disney Com. Türkiye Genel Müdürü… Fenerbahçeli… Hem kongre hem 1907 üyesi…

() Doğan Şentürk… Fox Haber (artık NOW) Genel Yayın Yönetmeni… Fenerbahçeli hem Kongre hem 1907 üyesi.

() Mehmet Akif Ersoy… Sordum, "Takım tutmuyorum" dedi.

() Deniz Zeyrek… Beşiktaşlı…

() Faruk Bayhan… Televizyon yapımcısı… Fenerbahçeli hem de Divan Kurulu üyesi…

FILM SONRASI ALKIŞ VE MÜLAKATLARI

Yani medya grubu olarak Fenerbahçelilerin ağırlıkta olduğu bir gruptu. Sadece bir Galatasaraylı iki Beşiktaşlı vardı.

Film bittiğinde herkes alkışlıyordu.

Çıkarken hepimizle küçük mülakatlar yaptılar.

Hemen herkes etkilenmişti.

BIR FENERBAHÇE FILMI DEĞIL… BIR ‘INVICTUS"

Filmde Galatarasay’ın kurucu başkanı ve senelerce stadına adını veren Ali Sami Yen de vardı…

Bence bu bir Fenerbahçe filmi olarak görülmemeli.

Filmi, Clint Eastwod’un "Yenilmez" (Invictus) filmine benzettim. 1995 senesinde Afrika’da yapılan Dünya Rugby Kupası süresince Nelson Mandela’yı ve Güney Afrika takımını anlatan harika bir filmdi.

1913’TE BASILMIŞ FENERBAHÇE KURULUŞ TÜZÜĞÜ’NÜN 2’NCI MADDESI NE DIYOR?

Filmde bulunmayan bir ayrıntıyı da ben ekleyeyim.

Fenerbahçe’nin kurulmuş tüzüğü uzun seneler kayıptı.

Bu tüzük 2005 senesinde bir sahaf dükkanında bulunmuş oldu.

Bulan da Fenerbahçe Müze Kurulu Başkanı Dr. R. Sertaç Kayserilioğlu’ydu.

Osmanlıca ve eski yazı ile yazılı tüzüğün ikinci maddesi şuydu:

"Fenerbahçe Spor Kulübü’nün kuruluş amacı vatan gençlerini, vatanın korunmasına ve askeri seferberliklere hazırlamaktır."

Bu tüzük 1913 tarihinde basılmış.

Yani Balkan Savaşı’nın ve gelmekte olan Birinci Dünya Savaşı’nın yarattığı duygu ikliminde kaleme alınmış bir tüzük bu.

Daha o zamanlarda Fenerbahçe’ye vatan savunması görevi yükleyen bir tüzük bu.

Fenerbahçe’ye 19 yıl başkanlık yapan, İngilizler tarafınca Malta’ya sürgüne gönderilen Sabri Toprak

GALATASARAY’INKI ALI SAMI YEN ISE FB’NINKI NEDEN SABRI TOPRAK DEĞIL?

Filmin sonunda tüm gerçek karakterlerin yaşamını özetleyen bir jenerik vardı.

Hem filmi seyrederken hem de bu jenerikte adlar akarken bir Fenerbahçeli olarak aklıma şu soru takıldı.

Stadımızın adı niye Şükrü Saraçoğlu?

Çünkü filmde anlatılan büyük bir kahraman var.

Mehmet Sabri Toprak…

Filmde onu Nejat İşler canlandırıyor.

İŞGALCI İNGILIZLERIN 14 AY MALTA’YA SÜRDÜĞÜ BAŞKANIMIZ

Mehmet Sabri Toprak bir ittihatçı.

Fenerbahçe’nin kuruluş dönemi başkanlarından.

İşgal sırasında Anadolu’daki Mustafa Kemal hareketini desteklediği için işgalci İngilizler tarafınca Malta’ya sürgüne gönderiliyor ve orada 14 ay hapiste kalıyor.

Kurtuluş Savaşı kazanıldıktan sonra Tarım Bakanı oluyor.

Fenerbahçe’ye 19 yıl başkanlık yapmış.

Atatürk’ün en eski arkadaşlarından biridir.

Sabri Toprak, takımla

YILDIRIM ORDULAR GRUBU KOMUTANI MUSTAFA KEMAL ONUN EVINDE KALMIŞTI

1918 senesinde Yıldırım Ordular Grubu Komutanı olarak Filistin Cephesi’ne giderken, onun Moda’daki evinde kalmıştır.

Aynı yıl 3 Mayıs günü, Fenerbahçe’nin Kuşdili lokalini ziyarete onunla birlikte gitmiş ve 3 saat süresince kulüpte kalmıştır.

Bu arada bir bilgi daha...

İttihat ve Terakki Fırkası kapatıldıktan sonra partinin tüm kütüphanesini Fenerbahçe’ye vermişti.

Fenerbahçe işgal döneminde yabancı güçlerin futbol takımları ile 50 maç yapmış ve bunların 41’ini kazanmıştı…

Bu galibiyetlerin, Anadolu’da Kurtuluş Savaşı veren güçlerin moralini kuvvetlendirdiği hep yazıldı.

BIZIM STADIMIZIN ADI NEDEN MEHMET SABRI TOPRAK DEĞIL

Filmde Galatasaray’ın kurucu başkanı Ali Sami Yen de var. Ve Galatasaray stadı uzun seneler Ali Sami Yen adını taşıdı.

Öyleyse Fenerbahçe’ninki niye Mehmet Sabri Toprak değil de Şükrü Saraçoğlu…

Veya niye kulübün bu büyük kahramanının adını hiçbir yerde duymuyor, görmüyoruz?

Keza filmin ana kahramanı olan Galip Kulaksızoğlu….

1907-1924 yılları arasında kulüpte kaptanlık, teknik direktörlük ve başkanlık yapmış…

Fenerbahçe müzesi

SARAÇOĞLU’NUN KATKILARINI KIMSE INKÂR EDEMEZ AMA…

Evet, Saraçoğlu da okuduğu İsviçre’den İzmir’e dönerek Milli Mücadele’ye katıldı. Çok büyük katkıları vardı.

Cumhuriyetin ilk hükümetlerinde görev aldı. Hizmetlerini de kimse inkâr edemez.

Ama o aynı zamanda 1946’daki "açık oy gizli sayım" gibi bir seçim sistemi garabetinin de mimarıydı.

FENERBAHÇE MÜZESI BU FILMIN IŞIĞINDA YENIDEN DÜZENLENMELI

Fenerbahçe stadını senelerce önce Aziz Yıldırım’la birlikte gezmiştim.

Şimdi ilk işim, müzeyi bu filmin ışığı altında bir daha gezmek olacak.

Bence o müze bu filmin ışığında yeniden düzenlenmeli ve Mehmet Sabri Toprak’ın önemi daha kuvvetle anlatılmalı.

Ertuğrul Özkök | Zamanın Ruhu