Gıda enflasyonu durdurulamadı: Son 12 ayda dev artış

AKP iktidarında uygulanan ekonomi politikaları, Türkiye’yi içinden çıkılması güç bir ekonomik krize mahkum etti. Gıda sektöründe her geçen gün zam üstüne zam haberleri gelirken, yurttaş ise maaşını ay sonuna kadar korumak için akla karayı seçiyor.

TÜİK, enflasyonun azaldığı yönünde açıklamalar yaparken, sokakta hissedilen enflasyon yurttaşın belini büküyor. Son olarak, Birleşik Kamu İş Konfederasyonu’nun Ar-Ge birimi KAMU-AR, “Halkın Enflasyonu Araştırması”nın ocak ayı verilerini açıkladı.

Ankara’daki marketlerden düzenli olarak derlenen temel gıda maddesi ve asgari ölçüde bir insanın yaşayabilmesi için yapması gereken gıda dışı harcamaları dikkate alarak hesaplanan fiyat endeksinin Ocak 2022 sonuçları şu şekilde:

“YETERSİZ BESLENME ÇOCUKLARDA CİDDİ SAĞLIK SORUNLARINA YOL AÇABİLİR”

AKP’nin ekonomi politikaların gıda fiyatlarında yol açtığı artış, açlık riskini giderek daha da büyütüyor. Gıdaya erişimi zorlaştıran fiyat artışları vatandaşları yetersiz ve sağlıksız beslenmeye zorluyor. Uzmanlar bu durumun, özellikle çocuklarda önemli sağlık sorunlarına yol açma riski taşıdığını ifade ediyor. Eylül 2021’den bu yana kamu çalışanları ve kamu emeklilerinin ücret ve aylıkları enflasyon farkları da dahil yüzde 141 oranında arttı. Asgari ücretteki artış yüzde 200 oldu, işçi ve bağımsız çalışanların emekli aylıkları ise yüzde 132,2 oranında arttı. Faiz indirimleriyle Türkiye’nin, yıllarca sürecek bugünkü enflasyon sarmalına sürüklendiği eylül ayından bu yana gıda fiyatları ise yüzde 361 oranında arttı. Diğer bir ifadeyle Eylül 2021’de 100 liraya satın alınan bir gıda sepetini satın almak için yıl ocak ayında 361 lira ödemek gerekirken, kamu çalışanı ve emeklisinin Eylül 2021’deki 100 liralık geliri bugün 241 lira, asgari ücretlininki 300 lira, işçi ve bağımsız çalışan emeklisininki ise 232 lira oldu.

ZAMLAR DURDURULAMADI

Ocakta, gıda fiyatlarındaki artışta yağ dışındaki bütün harcama gruplarında yaşanan yüksek oranlı zamlar belirleyici oldu. Aylık fiyat artışına en büyük katkıyı ise et, sebze ve süt ve süt ürünleri yaptı.

Ekmek, pirinç, un, bulgur fiyatları, ocakta bir önceki aya göre yüzde 0,8 oranında artış kaydetti. Et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 16,3 oranında artış yaşanan ocak ayında süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu fiyatları ise yüzde 6,6 oranında yükseldi. Yağ fiyatlarında ise yüzde 1,8 oranında düşüş oldu.

Meyve fiyatlarının yüzde 5,8 oranında arttığı ocakta sebze fiyatlarında, bir önceki aya göre ortalama yüzde 15,3 oranında artış yaşandı. Kuru bakliyat fiyatlarının yüzde 2,3 arttığı ocakta, salça, zeytin, bal, çay, tuz ve benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer işlenmiş gıda fiyatlarında ise yüzde 3,6 oranında artış kaydedildi. Böylece, vatandaşlar mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 64 gıda maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için ocakta, bir önceki aya göre yüzde 8,1 oranında daha fazla para ödedi.

“SON 12 AYDA 152,6 ORANINDA ARTIŞ YAŞANDI”

Bu yıl ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatlarında yüzde 113,5, et-balık fiyatlarında 94, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 104 oranında artış oldu. Bir yıl öncesine göre yağ fiyatları yüzde 40,7 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 240, sebze fiyatları ise yüzde 343 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları son bir yılda yüzde 51,9, diğer gıda fiyatları ise yüzde 105,4 oranında zamlandı.

Tarımsal girdi maliyetleri ve tarım ürünü üretici fiyatlarındaki artışlar gıda fiyatlarındaki yıllık artışın önümüzdeki aylarda da üç haneli oranlarda kalmaya devam edeceğine işaret ediyor.

Gıda fiyatlarındaki son 12 aylık ortalama fiyatlar esas alınarak yapılan hesaplamaya göre ise 152,6 oranında artış yaşandı.