Gıdaya yeni zamlar yolda!

Bitmek bilmeyen gıda zamları yurttaşın belini bükmeye devam ediyor. İTO, fırıncıların ekmek zammı talebini komisyonda görüşmek üzere kabul etti. 2020’ye girmeden 250 gram ekmek 1.75 TL’ye yükselebilir.

Fırıncıların, İstanbul Ticaret Odası’na (İTO) sundukları, ancak ağustostan beri reddedilen ekmek zammı talebi, bu kez komisyonda görüşülmek üzere kabul edildi. 5 kişiden oluşan komisyon, zam talebini bu hafta içi masaya yatıracak. Cumhuriyet'ten Gamze Bal'ın haberine göre, yeni yıla girmeden İstanbul’da satılan 200 gram ekmeğin 1.25 TL’den 1.40 TL’ye, 250 gram ekmeğin 1.50 TL’den 1.75 TL’ye çıkması bekleniyor. Son bir yılda yüzde 20’yi aşan zamların yapıldığı süt ve süt ürünlerinin etiketlerindeki “son zam tarihi” de sürekli yenileniyor. Kuruyemiş fiyatlarındaki artışlar son bir yılda yüzde 90’ı buldu. Kırmızı ete yapılacak zamlar da tüketimdeki düşüşten dolayı bekletiliyor.

Gıda ürünlerindeki “fiyat güncellemeleri” madde madde şöyle:

1 Ekmeğe zam yolda: Son bir yılda maliyetleri yüzde 30 artan, elektrik ve doğalgaza gelen son zamlarla maliyetleri daha da katlanan fırıncılar, ekmekteki zam taleplerini belli aralıklarla yineliyorlardı. İTO 12 No’lu Ekmek Un ve Unlu Mamuller Meslek Komitesi Başkanı Hasan Demir, İTO’ya yeniden sundukları zam taleplerinin geçen ay kabul edildiğini, yeni yıla girmeden ekmeğin zamlanmasını beklediklerini söyledi. Demir, “200 gram ekmeğin 1.40 TL’ye, 250 gram ekmeğin de 1.75 TL’ye çıkmasını talep ettik. Yeni yıla girmeden zammın onaylanacağını bekliyoruz” dedi. Bu zam, kabul edilse dahi 2020 ilkbaharında ikinci bir zam talebinde bulunacaklarını söyleyen Demir, “Ekmek fiyatları 42 ay aradan sonra 1.50 TL’ye çıkmıştı. Aşağı yukarı bir senedir de bu seviyede. Yeni yılla birlikte işçilik maliyetleri artacak. Un ve elektrik gibi önemli girdilerimizde anormal bir artış yaşanmazsa yeni fiyatları 2020 ilkbaharına kadar götürürüz, sonrasında ikinci bir zam talebimiz olabilir” dedi.

KURUYEMİŞ FİYATLARI UÇTU

Üretimin azalması ve dövizdeki dalgalanmaların etkisiyle kuruyemiş fiyatları son bir yılda yüzde 50-90 arasında zamlandı.

Tüm Kuruyemiş Sanayicileri ve İş Adamları Derneği’nin (TÜKSİAD) verilerine göre, geçen sene en çok zamlanan ürün yüzde 90 artışla kilosu 19 TL’ye çıkan yerfıstığı oldu. Bu ürünün stokları sezondan önce bitti, az kalan ürün değerlendi. Antepfıstığının perakende fiyatları geçen seneye göre, yüzde 50-60 zamlanarak 110 TL’ye yükseldi. Antepfıstığı üretimi, “yok yılından” dolayı düşük geldi. Bir önceki yılın rekoltesinin yarısı kadar üretim miktarı bekleniyorken ancak dörtte biri yakalandı. İthal kuruyemişler de geçen seneki yüzde 40’lık zammın ardından ekimde yüzde 10 arttı. İç cevizin kilosu 80-90 TL’ye, iç badem 90-110 TL’ye, kaju 100-110 TL’ye çıktı.

TÜKSİAD Başkanı Hüsamettin Karaman, “Türkiye’de kişi başına kuruyemiş tüketimi yaklaşık 8.5-9 kilo idi ancak fiyatı artan ürünlerde tüketim düştü. Pahalı ürünler yerine leblebi ve çekirdek alınıyor” dedi.

ET, AVRUPA’DAN PAHALI

Kurban Bayramı’ndan 1.5 ay sonra kırmızı ete yüzde 20 zam yapmayı bekleyen sanayiciler, tüketim düştüğü için zam yapamadı. Zam için, balık sezonunun bitmesi, kırmızı et satışının canlanması bekleniyor.

Et ve Süt Kurumu verilerine göre, kuzu karkasın kilosu, asgari ücretin 1050 Avro olduğu İspanya’da 29.82 TL (4.58 Avro), asgari ücretin 1489 Avro olduğu İngiltere’de 28.19 TL (4.33 Avro) iken, asgari ücretin 318.2 Avro olduğu Türkiye’de ise 41 TL. Ortalama saatlik ücretin 23 dolara kadar çıktığı ABD’de sığır karkasın kilosu 22.26 TL (3.42 Avro) iken, Türkiye’de dana karkasın kilosu 30.35 TL.