Haftanın Kitabı: "Karanlık ve Mavi"

Sevim Kahraman
KARANLIK VE MAVİ
Destek Yayınları / İstanbul 2017, 200 s.

Halikarnas Balıkçısı, ölümünde sonra daha da büyüyen yazarlardan biridir. Ancak Halikarnas Balıkçısı’na yalnızca bir yazar demek yapılacak en büyük haksızlıklardan biri olacaktır. O yazarlığının yanı sıra, şair, düşünür, bir bilim adamı titizliğinde çalışan bir kültür insanı ve belki de en önemlisi bir hümanisttir. 

Hümanizm, Halikarnas Balıkçısı (Cevat Şakir) için yalnızca insan sevgisi değildir, yaşayan büyüyen üreyen her canlı için geçerlidir. Bu kimi zaman bir yeşil yaprak, kimi zaman bir balık ya da karıncadır. Denizdir, topraktır, havadır, sudur.

Asıl adı Cevat Şakir Kabaağaçlı olan Halikarnas Balıkçısı’nın 1890’da başlayan ve 1973’te, Arşipel’in bütün maviliklerine gözlerini kapattığı günü kadar süren yaşamı büyük zorluklar, fırtınalar, çatışmalar ve mücadeleler içinde geçmiştir. 

Ancak, bugüne kadar Halikarnas Balıkçısı’nın yaşamına ilişkin kimi yazılar, kitaplar yayımlanmasına karşın, yaşamının tümünü ele alan, onun hikayesini tarihsel, siyasal ve edebi bağlamına oturtan bütünlüklü bir yapıt yoktu. Oysa Halikarnas Balıkçısı’nın aşk, cinayet, aldatma, nefret, hapis, sürgün, roman, şiir, kültür, mavi yolculuklarla dolu bir roman kahramanı kıvamında çok ilginç bir yaşamı vardı.

İşte yeni yayınlanan “Karanlık ve Mavi'' adlı biyografi-roman türündeki yapıt, bu boşluğu başarılı şekilde dolduruyor. Kitap, Balıkçı’nın yaşamının en önemli dönüm noktalarını aydınlatan, üstelik bunu bir macera romanı tadı ve akıcılığıyla yapan bir çalışma olarak kitapçı raflarındaki yerini alıyor. 

Yeni kuşaklara Halikarnas Balıkçısı’nı tanıtmak ve edebiyatımızdaki bu büyük eksikliği gidermek bakımından, “Karanlık ve Mavi'' çok başarılı bir çalışma olduğunu daha ilk sayfalarında ortaya koyuyor. Sevim Kahraman, bu efsane yazarı nesnel bir bakışla anlatıyor, bilinmeyen yönlerini ortaya çıkarıyor. Destek Yayınları’dan çıkan kitabın bu özellikleriyle epey ilgi göreceği anlaşılıyor.

Halikarnas Balıkçısı, yalnızca romanları, öyküleri, demeleri ile kültür hayatımızda yer almıyor. Alynı zamanda bize Anadolu’da eski çağlarından günümüze kadar uzanan, geçmişimizi aydınlatarak geleceğimize ışık tutan kaynakları gösteriyor. Bilim insanı Yaşar Aksoy, “Batı Anadolu’nun uygarlıklar bileşimi üstündeki asal etkisini saptayan Halikarnas Balıkçısı’dır'' diyor. 

“Karanlık ve Mavi'' de  Halikarnas Balıkçısı ve mensubu olduğu Şakir Paşa Ailesi’nin Osmanlı’dan Cumhuriyete uzayan şaşırtıcı hikayesini bir solukta okuyacaksınız. Kitapta, bir cinayetin büyük bir edebiyat adamını nasıl yarattığının okurken nefesinizi tutacaksınız. 

Tutkulu ve sınır tanımayan bir aşk.. Hapishane ve sürgün yıllarının yarattığı bir kültür adamı.. 
Konaklardan  yoksulluğa, iktidardan tutsaklığa uzanan çarpıcı yaşam çizgisi... Troçki ve Bodrum’un yeşilini oluşturan ağaçların büyük sırrı.. Mitoloji, tarih ve felsefe günleri... Azra Erhat, Sabahattin Eyüpoğlu, Sabahattin Ali, Atilla İlhan yılları.. Yeni aşklar, yeni kavgalar ve her şeye karşın şiir tadındaki coşkulu bir dönem... 

Bütün bunlar kitaptaki ilginç bölümlerden sadece birkaçını oluşturuyor.

“Karanlık ve Mavi'' de, Halikarnas Balıkçısı’nın bir macera romanı tadındaki yaşam öyküsü üzerinden, Osmanlı’dan Cumhuriyete geçişin yol açtığı sarsıntılı yıllar da çok başarılı bir şekilde veriliyor. Devrimci Cumhuriyetin nasıl tutuculaştığı, daha ilk yıllarından itibaren kendi kültürünü ve edebiyatını yaratan en pırıltılı evlatlarına nasıl kıydığı da çarpıcı şekilde ortaya konuluyor. 

Sevim Kahraman bu kitabında, unutulmuş bir taşra kasabasından Bodrum’u yaratan büyük bir edebiyat adamını anlatırken; paradoksal olarak Türkiye’nin hem aydınlanma hem siyasal tutuculuk dönemine güçlü bir ışık tutuyor. 

Cevat Şakir’in kahramanı olduğu bu belgesel romanı okuduğunuzda, hem hoş bir edebiyat tadı alacak hem de ülkenin ''karanlık ve mavi’ günlerinin hikayesini bulacaksınız.