Hariri davası sonuçlandı, sanık Selim Ayyaş suçlu bulundu, 3 beraat

Birleşmiş Milletler tarafından kurulan Lübnan Özel Mahkemesi, eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri'nin 14 Şubat 2005'te başkent Beyrut’ta bir ton patlayıcıyla uğradığı suikast sonucu öldürülmesine ilişkin yürüttüğü davaya ilişkin kararını açıkladı.

Hariri davasında kararını açıklayan mahkeme, gıyabında yargılanan sanıklardan Selim Cemil Ayyaş'ı suçlu buldu.

Özel mahkeme, Selim Ayyaş'ın, eski Başbakan Hariri'nin yanı sıra diğer 21 kişinin ölümüne 226 kişinin de yaralanmasına neden olan bombalı saldırıyla bağlantılı 5 başlıktan suçlu bulunduğuna hükmetti.

Mahkeme, sanığın kararı temyiz etmek için bir ay süresinin bulunduğunu açıkladı.

Savcılıkça suçlanan Hizbullah örgütü üyesi diğer üç sanık Hüseyin Hasan Anisi, Hasan Habib Merhi ve Esed Hasan Sebra'ya ise beraat verildi.

AP'nin analizine göre mahkemenin, yıllar süren soruşturmanın ardından suikastla suçlanan 3 kişiye beraat vermesi Lübnan başta olmak üzere Orta Doğu'da birçok kesimde şok etkisi yarattı.

"HİZBULLAH LİDERLİĞİNİN DAHLİNE DAİR KANIT YOK"

Hollanda'da bulunan mahkemede Yargıç David Re, "İran destekli Hizbullah örgütü liderliği ile Suriye yönetiminin suikastta dahli olduğu yönünde herhangi bir kanıt bulunmadı" ifadesini kullandı.

Ancak BM'ye bağlı Uluslararası Lübnan Özel Mahkemesi, öğleden önceki oturumunda, gıyabında yargılanan 4 Hizbullah üyesi sanığa doğrudan suçlama yöneltmiş ve "Refik Hariri ve diğer 21 kişinin ölümüne neden olan bombalı saldırıyı gerçekleştirmek için komplo kurmakla" suçlamıştı.

Mahkeme, Hariri suikastında olay mahallinin bozulduğunu ve Lübnan güvenlik güçlerinin belirli delilleri olay yerinden kaldırdığını ancak bunun nedeninin bulunmadığı bilgisini paylaştı.

Karar duruşmasında, suikastın hazırlık aşamasında sanıkların Hariri'nin konvoyunu takip etmek için kullandığı sinyal ve telefon takibinin tamamen rastlantısal olduğunu kaydetti.

Suikastın sanıklar tarafından işlendiğine dair mahkemede makul şüphenin ötesinde bir kanaat oluştuğu vurgulandı.

Seçimlere hazırlanan bir başbakanın öldürülmesini "şüphesiz bir politik eylem ve terör saldırısı" şeklinde niteleyen mahkeme, Hariri'nin seçimlere girememesinin "Suriye yönetimi ve Hizbullah'ın çıkarlarıyla örtüşebileceğini" değerlendirdi.

Saldırıda hayatını kaybedenler için bir dakikalık saygı duruşu ile başlayan duruşmayı, eski Başbakan Refik Hariri'nin oğlu Saad Hariri de izliyor.

SUİKAST SORUŞTURMASI VE DAVASINI BM ÖZEL MAHKEMESİ YÜRÜTTÜ

Hariri'nin 14 Şubat 2005'te uğradığı suikastı, Birleşmiş Milletler'e bağlı Uluslararası Lübnan Mahkemesi soruşturuyordu.

Hollanda'nın Leidschendam kentinde bulunan özel mahkemede görülen davada "eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri'ye suikast düzenledikleri" iddiasıyla Selim Cemil Ayyaş, Hasan Merhi, Hüseyin Oneissi ve Esed Hüseyin Sebra'nın gıyaben yargılandı.

Refik Hariri dahil 22 kişinin öldüğü, 226 kişinin de yaralandığı saldırının soruşturulduğu dosyada, 297 tanık ifadesi ve 3 bin 131 belge delil olarak bulunuyor.

Davayla ilgili 2 bin 600 sayfalık karar metni yazıldı.

SUÇLAMALARIN MERKEZİNDE İRAN DESTEKLİ HİZBULLAH ÖRGÜTÜ ÜYELERİ BULUNUYOR

Suçlamaların merkezinde İran destekli Hizbullah örgütü üyesi 4 kişi yer alıyor.

Hizbullah, İran ve Suriye ise, suikastta rolleri olduğu yönündeki suçlamaları kesin bir dille reddediyor.

ABD'nin terör örgütü olarak kabul ettiği Hizbullah lideri Hassan Nasrallah, yaptığı açıklamada grubun kararla ilgilenmediğini ve suçlanan üyelerinin de masum olduklarını savundu.

ULUSLARARASI LÜBNAN ÖZEL MAHKEMESİ

Dönemin Lübnan hükümeti, ülkedeki siyasi ve mezhepsel bölünmüşlük ve karışıklığı da dikkate alarak, Hariri suikastı konusunu BM'ye devretmişti.

29 Mart 2006'da BM Güvenlik Konseyi, Uluslararası Lübnan Mahkemesinin kurulmasına karar verdi.

Uluslararası Lübnan Mahkemesi, Haziran 2007'de statüsünün yürürlüğe girmesinden sonra 1 Mart 2009'da çalışmalarına başladı.

Mahkeme, 30 Haziran 2011'de İran destekli Hizbullah örgütü üyeleri olan Selim Cemil Ayyaş, Mustafa Emin Bedreddin, Hüseyin Hasan Anisi ve Esed Hüseyin Sebra hakkında "Hariri suikastını planlamak ve düzenlemek" suçundan tutuklama kararı verdi.

Ancak mahkemenin tutuklama kararı verdiği 4 Hizbullah üyesi halen bulunamadığı için 2 Şubat 2012'de zanlıların gıyabında yargılanmalarına başlandı.

Zanlılar için savcıların hazırladıkları iddianamelerin 16 Ocak 2014'te okunmasıyla, 2005'teki Hariri suikastının ilk duruşması gerçekleştirildi.

BM Güvenlik Konseyince Hariri suikastını soruşturmakla görevlendirilen mahkemenin, davayı 3 yılda sonuçlandırması planlanıyordu.

Dava sürecinin uzaması nedeniyle 23 Aralık 2017'de Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Uluslararası Lübnan Özel Mahkemesinin görev süresini 3 yıl daha uzattı.

Körfez ülkelerinin yanı sıra ABD ve AB'ye yakın noktada duran Sünni milyarder iş insanı ve siyasetçi Refik Hariri, İran'ın ülkesi ve bölge için tehdit oluşturduğunu belirterek Tahran'ın genişleyen rolüne karşı çıkıyordu.

Lübnanlılar, Hariri suikast davasından çıkacak karara odaklanmış durumda. Kararın açıklanmasıyla birlikte mevcut ekonomik krizin yanı sıra çeşitli sorunlar yaşanan ülkede mezhepsel yeni bir siyasi krizin çıkmasından ciddi endişe duyuluyor.