Hava koşulları kakaoyu olumsuz etkiledi: Çikolata fiyatları yüksek kalacak

Batı Afrika ülkelerindeki aşırı hava koşullarının kakao hasadını üçüncü kez olumsuz etkilemesi sonucunda, kakao fiyatları hızla yükseldi. Küresel piyasalarda kakao fiyatı geçen yıla göre üç kat artarken, yakın zamanda ton başına 10 bin doları aşarak rekor seviyeye ulaştı.

Kakao fiyatlarının yükselmesi, çikolata üreticilerini büyük bir maliyet baskısı altına soktu ve bu durum ürün fiyatlarına yansıdı.

Dünyaca ünlü çikolatasıyla tanınan Belçika, hem önemli bir ekonomik faaliyet alanı hem de ülke kültürünün önemli bir parçası olarak öne çıkıyor. Belçika çikolatası, yüksek kalitesinin yanı sıra çeşitli aroma ve pralin türleriyle de dikkat çekiyor.

Ülkede, büyük üreticilerin yanı sıra yüzlerce el yapımı ve kaliteli ürün satan butik çikolata dükkanı da faaliyet gösteriyor ve sektörde yaklaşık 9 bin kişi istihdam ediliyor.

Belçika'da çikolata sektörünün yıllık cirosu 6 milyar Euro'yu aşmaktadır.

FİLDİŞİ SAHİLİ VE GANA'NIN ÜRETİMDE PAYI YÜZDE 60

Belçika Kraliyet Bisküvi, Çikolata ve Şekerleme Derneği (Choprabisco) Danışmanı Mieke Callebaut, kakao fiyatlarındaki yükseliş ve sektördeki durumu değerlendirdi.

Uzun zamandır çikolata sektöründe çalıştığını ve Belçika çikolatası mevzusunda tecrübeli olduğunu da ekleyen Callebaut, "Kakao üretiminde ana sezon çok kötü geçti. Kakao çekirdeği üretiminde iki büyük ülke olan Fildişi Sahili ve Gana'da hasat, daha önce görmediğimiz düşük seviyelerde gerçekleşti. Fildişi Sahili ve Gana dünya kakao üretiminin ortalama yüzde 60'ını gerçekleştiriyor," diye konuştu.

Callebaut, diğer ülkelerdeki düşüşe rağmen, söz konusu iki ülkedeki üretimin azalmasının piyasadaki dengesizliğe yol açtığını belirtti. Bu ülkelerin, ekim ile mart arasında olumsuz hava koşulları yaşadığını ve aşırı yağışın kakao meyvesinde hastalıklara neden olduğunu ifade etti. Bu durumun üretimi olumsuz etkileyerek azalmasına sebep olduğunu aktardı.

Mieke Callebaut, küresel kakao talebinin son dönemde değişmediğini ancak stokların aşırı derecede azaldığını ve piyasanın spekülasyonlardan da etkilendiğini belirtti. Callebaut, "Kakao ağaçlarının bakımı da artık pek iyi yapılamıyor. Pek çok çiftçi ağaçlarını gerçekten gerektiği gibi koruyamıyor. Çünkü enerji krizinden bu yana gübre başta olmak üzere makine ve tarım ilaçlarının maliyeti bu insanlar için de aşırı arttı. Dolayısıyla ağaçlarına yeterince bakacak kaynakları yok," diyerek bir değerlendirmede bulundu.

Callebaut, kakao üretiminde hızlı bir artışın mümkün olmadığına dikkat çekerek, yeni dikilen bir kakao ağacından ancak 5-6 yıl sonra verim alınabileceğini belirtti.

Ayrıca, kakaonun uzun bir tedarik zinciri olduğunu vurgulayarak üreticilerin alımlarını uzun vadeli olarak yaptıklarını ifade etti. Kakao üretiminde karmaşık bir tedarik zinciri bulunduğunu ve bir sonraki sezonun üretiminin kalitesinin veya miktarının tahmin edilememesi gerektiğini dile getirdi.

Çikolata fiyatında kakaonun etkisine ilişkin bilgi veren Callebaut, "100 gramlık yüzde 85 oranındaki bitter çikolatada kakao içeriği yüzde 85, şeker içeriği de yüzde 15 seviyesindedir. Bunu, iyi bir mağazadan satın aldığınız pralinli bir kutu Belçika çikolatasıyla karşılaştırırsınız durum farklı olur. Belçika çikolatalarındaki dolgu malzemelerinde krema, tereyağı, kuruyemiş ve meyve gibi içerikler de bulunuyor. Kakao fiyatının bu ürünlere etkisi yüzde 85 oranında kakao içeren çikolatalarda çok daha farklı oluyor," ifadelerini kullandı. 

ŞİRKETLER FARKLI STRATEJİLER UYGULUYOR

Mieke Callebaut, kakao fiyatındaki artışın sadece çikolata üreticilerini değil, aynı zamanda gevreklerden dondurmaya, içeceklere ve bisküvilere kadar geniş bir ürün yelpazesinde kullanılan kakao üzerinde de etkili olduğunu hatırlatarak bunu vurguladı.

Çikolata üreticilerinin bu duruma karşı neler yaptıklarını da değerlendirmeye alan Callebaut, "Bu konuda farklı stratejiler var. Bu duruma uyum sağlamak ve değişim gerçekleştirmek her şirketin kendi tercihi. Kakao, çikolata üreticilerinin ana malzemelerinden ve bu nedenle çikolata fiyatlarına etkisi büyük. Şirketlerin farklı seçenekleri bulunuyor. Her şirket için geçerli tek bir çözüm yok," ifadelerini kullandı.

Callebaut, farklı firmaların farklı çözümler geliştirdiğini de vurgulayarak, "Sektörün seçkin (Premium) ucunda mısınız yoksa daha düşük fiyata mı sahipsiniz? Kilogramı 100 Euro olan çikolata da 20 Euro olan çikolata da var. Seçenekler fiyatlara göre değişiklik gösteriyor. Çoğu şirketin zor zamanlar geçirdiğini düşünüyorum," sözlerini söyledi. 

Belçika'da çikolata endüstrisinin ekonomik büyüklüğünün yıllık 6,1 milyar Euro'yu bulduğunu kaydeden Mieke Callebaut, ülkenin yılda 3,4 milyar Euro'luk çikolata ihraç ettiğini sözlerine ekledi.