İBB’nin onaylanmayan kredi sorunu

Gazeteci Uğur Dündar, bugünkü köşesinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin metrobüs alımı için başvurduğu dış borçlanma talebinin Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmamasını gündeme getirdi. Dündar, söz konusu konuya ilişkin, ismini gizli tuttuğu bir belediye yetkilisinden gelen mektubu paylaştı.

Mevcut metrobüs filosunun milyon kilometre sınırını çoktan aşmış durumda olduğunu ve neredeyse 2 milyon kilometreye yaklaştığını belirten Yetkili, “Talep edilen şey, borç ya da kredi garantisi değildir. Tarafımızca temin edilecek olan bir dış kredinin onayıdır. Bu onayın çıkmama gerekçesi olarak da bu borcun devletin dış borç stoklarında yer alacak olması dile getirilmektedir. Oysa talep edilen tutar devletin toplam dış borç stoğunun içinde çok küçük bir yer tutacaktır” dedi.

Tüm bu olumsuz koşullara rağmen 5 Ağustos 2021 tarihli canlı yayınlanan metrobüs ihalesi sonucunda 100 adet 21 metre ve 60 adet 25 metre metrobüs aracını, açık ihale yöntemi ve %15 peşin %85'i 6 yıl taksitli olmak üzere Otokar ve Akia firmalarından Türk Lirası bedelle alındığını söyleyen yetkili, “Ancak metrobüs filomuzun mümkünse tamamını en kısa sürede daha yüksek adetlerle yenileyebilmemiz için daha düşük faizli ve daha uzun vadeli döviz kredisi ile araç alımı yapabilmemiz gerekiyor ve bunun için de Cumhurbaşkanlığı onayı şart” diye konuştu.

İşte o yetkilinin mektubunun ilgili bölümü:

"Özellikle mevcut metrobüs filosu milyon kilometre sınırını çoktan aşmış ve neredeyse 2 milyon kilometreye yaklaşmıştır. Araçların gelmiş olduğumuz noktada yenilenme zamanları bir hayli  aşılmış durumdadır. Hatta son 10 yıl içerisinde birkaç metrobüs aracı sefer sırasında yanmaya başlamış, şans eseri içindeki yolcular tahliye edilerek kurtarılmış ancak araçların tamamen yanması engellenememiştir. Son yangın 2020 yılı Ağustos ayında gerçekleşince metrobüs filosunu kısmen de olsa yenilemek yönündeki çalışmalar hızlandırılmıştır…

Bu amaçla 2020 yılı kasım ayında İBB Meclisi'nden 300 metrobüs yatırımı ve buna ilişkin dış borçlanma yetki talebi onaylanmıştır. Akabinde ilgili yatırımın dış borçlanma onayı için Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı'na (Eski DPT) 140 sayfalık fizibilite raporu sunulmuş ve yatırımın aciliyet ve önemi ilgili kurum tarafında da sözlü olarak teyit edilmiştir. Bu kurum tarafından uygun bulunan ve Cumhurbaşkanlığı makamına sunulan başvuru 15 Ocak tarihli Cumhurbaşkanlığı 2021 yılı yatırım programında yer almamıştır. Dolayısıyla, başvurunun nihai onayda uygun görülmediği anlaşılmıştır.

Talep edilen şey, borç ya da kredi garantisi değildir. Tarafımızca temin edilecek olan bir dış kredinin onayıdır. Bu onayın çıkmama gerekçesi olarak da bu borcun devletin dış borç stoklarında yer alacak olması dile getirilmektedir. Oysa talep edilen tutar devletin toplam dış borç stoğunun içinde çok küçük bir yer tutacaktır. 15 Ocak sonrası Cumhurbaşkanlığı makamı ile yazılı/sözlü, doğrudan/dolaylı tüm iletişim gayretlerimiz sonuçsuz kalmış ve başvurumuz 9 aydır onaylanmamıştır.

Tüm bu olumsuz koşullara rağmen 5 Ağustos 2021 tarihli canlı yayınlanan metrobüs ihalemiz sonucunda 100 adet 21 metre ve 60 adet 25 metre metrobüs aracını, açık ihale yöntemi ve %15 peşin %85'i 6 yıl taksitli olmak üzere Otokar ve Akia firmalarından Türk Lirası bedelle almayı başardık. Yeni araçlarımız 2022 yılı ilk çeyreğinde hizmete girmeye başlayacak. Ancak metrobüs filomuzun mümkünse tamamını en kısa sürede daha yüksek adetlerle yenileyebilmemiz için daha düşük faizli ve daha uzun vadeli döviz kredisi ile araç alımı yapabilmemiz gerekiyor ve bunun için de Cumhurbaşkanlığı onayı şart. Saygılarımla.”

63 milyon euro ödenen metrobüslerin içi de çürümüş