İstanbul Üniversitesi ders kitaplarına cumhuriyet düşmanlığı girdi

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin “Hukuk Dili ve Yazışma” adlı 2. sınıf ders kitabında yer alan Cumhuriyete ve Latin harflerine yönelik ifadeler tepki çekti.

OdaTV'nin haberine göre, Prof. Dr. Fethi Gedikli imzalı kitapta, Osmanlı savunulurken Cumhuriyet’in ilan ettiği harf devrimine karşıt tavır sergilendi.

Kitapta şu ifadeler yer aldı:

“Osmanlı tıp adamlarının kısa zamanda İslam dünyasının Latincesi niteliğindeki Arapçaya dayanarak kurdukları tıp terimlerine rağmen Cumhuriyet terim bilimini kuranlar tıp dilince Grek-Latin kökenli terimlere teslim olarak tam bir başarısızlığa hukuk dilinde de bin yıllık oturmuş hukuk terimlerini Türkçeleştirerek kültürel devamlılığı koparmak pahasına bedeli ağır bir başarıya imza atmış görünmektedirler. Hukuk dilindeki bedeli ağır başarı da eskinin ‘meşru’, ‘hukuki’ ve ‘kanuni’sini teki bir ‘yasal’ kelimesine indiren bir ‘başarı’dır.”

Kitapta, ayrıca İslami fıkıh geleneği üzerinde inşa edilen bir hukuk sistemi olan ve 4 Ekim 1926'da kaldırılan Mecelle savunuldu. Cumhuriyet’e Osmanlı ve Mecelle eleştirileri yapıldı.

Kitaptaki o bölüm şöyle:

“Ülkemizde Mecelle, hukukçular arasında daima tartışmalı bir kanun olmuştur. Cumhuriyet’in kuruluşunu müteakiben hukuk sistemimizin külliyen değişmesiyle Osmanlı’ya ait her ne varsa karalama kampanyasına uğramış olduğundan, hukuk müesseseleri de bundan payını almıştır. Mecelle bir dönem hukuk fakültelerinde çok geri ve problem çözmekten mahrum, kanun tekniği bakımından zayıf ve meseleleri soyut olarak ele almayışı itibariyle uygun olmayan bir kanun diye öğretilegelmişti. Yalnızca hukukçular arasında değil aydınlar arasında da böyle bir basmakalıp görüş hakimdi.”

MECELLE NEDİR

Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye veya kısaca Mecelle, 1868-1876 yılları arasında Ahmet Cevdet Paşa başkanlığındaki bir komisyon tarafından derlenen İslami özel hukuk (medeni hukuk) kuralları kodeksidir. Osmanlı İmparatorluğu'nun son yarım yüzyılında şer'i mahkemelerde hukuki dayanak olarak kullanılmıştır. Bir giriş 16 bölümden oluşur ve 1851 madde içerir.

Mecelle, kendi çağında 13 yüzyıllık İslami fıkıh geleneği üzerinde inşa edildiği halde, maddeler halinde düzenlenmiş analitik ve pozitif bir hukuk sistemi oluşturma çabasıdır.

Türk Medeni Kanunu'na ek olarak çıkarılan 864 sayılı Tatbikat Kanunu'nun 43. maddesiyle 4 Ekim 1926'da Mecelle yürürlükten kaldırılmıştır.