İstanbul'da 2500 ek taksi kararı sonrası taksi plakası fiyatlarında sert düşüş!

İstanbul'da Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) onayıyla, kentin ulaşım sorunlarına çözüm amacıyla 2500 yeni taksi plakası ihalesi yapılacak. Bu karar, mevcut taksi plakası fiyatlarında bir düşüşe neden oldu. UKOME toplantısının ardından taksi tutarları ortalama yüzde 6 değer kaybetti. Son beş ayda ise taksi plakalarının fiyatlarındaki toplam düşüş yüzde 15’i geçti.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı UKOME, son toplantısında Uygulama Tabanlı Taksi Taşımacılığı Sistemi'ni onaylayarak 2500 ek taksi plakası ihale edilmesine karar verdi. Bu durum, İstanbul’daki taksi plakası sayısının artmasını sağlayacak.

Yeni plakaların ihale edilmesiyle birlikte mevcut taksi plakası fiyatlarında gözle görülür bir azalma yaşandı. CNBC-e’den Ahmet Bal’ın haberine göre, 1 Nisan’dan bu yana takip edilen üç taksi plakası satıcısının fiyatları, UKOME toplantısı sonrası son aylardaki en düşük seviyesine geriledi. 1 Nisan’da listelenen üç plakanın fiyatları sırasıyla 7 milyon TL, 6,60 milyon TL ve 6,52 milyon TL olarak belirlenmişti. UKOME toplantısı öncesinde bu fiyatlar 6,1 milyon, 6,1 milyon ve 6 milyon TL seviyesindeydi. Toplantı sonrası ise fiyatlar 5,75 milyon TL, 5,75 milyon TL ve 5,7 milyon TL’ye düştü. Bu da fiyatların ortalama yüzde 6 gerilediğini gösteriyor. 1 Nisan ile karşılaştırıldığında ise düşüş yüzde 15 seviyesine ulaştı. Bir plaka satıcısı, kendi sistemlerinde fiyatların 5,45 milyon TL’ye gerilediğini belirterek, "Normalde bu plakanın değeri 10 milyon TL olmalı. Faizler yüksek, piyasada plaka yatırımı yapan yok. Bu plakanın kirası 28 bin TL" dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Nisan - Temmuz dönemi enflasyonu yüzde 11,42 olarak açıklandı. Ağustos ayı için ise ekonomistlerin beklentisi aylık yüzde 2,64. Bu durumda 5 aylık enflasyonun yüzde 14 seviyesine yükselebileceği öngörülüyor. Enflasyondaki değişim, taksi plakalarındaki düşüşü daha da belirgin hale getiriyor.

İstanbul’daki taksi plakası sayısı, 1990'lı yıllardan beri 17.395 seviyesinde kalmıştı. Önceki UKOME toplantılarında taksi sayısını artırma girişimleri sonuçsuz kalınca, İBB yönetimi minibüs ve dolmuşları taksiye dönüştürmeyi tercih etti. İstanbul Otomobilciler Esnaf Odası bu kararı yargıya taşımış olsa da mahkeme, Temmuz 2024'te iptal talebini reddetti. Bu dönüşümlerle birlikte taksi sayısı 18.395'e çıktı ve yeni dönüşümlerle bu sayının 20.311’e ulaşması bekleniyor. Bu taksilerin 19.198’i sarı, 118’i turkuaz, 278’i E Segmenti (Van tipi) ve 717’si 8+1 kapasiteli engelsiz taksi olacak.

Yeni 2500 taksi ile birlikte İstanbul’daki toplam taksi sayısının 24 bine yaklaşması öngörülüyor. 

Uygulama tabanlı taksi sistemi, UKOME toplantısında onaylandı. Bu sistemdeki taksilerin tepe lambası olmayacak ve sadece uygulama ve sisteme entegre taksi durakları üzerinden yolcu alacakları planlanıyor. İlk aşamada 2500 yeni taksi plakası bu sisteme dahil edilecek.

İBB verilerine göre, İstanbul'un taksi ihtiyacı 43 bin olarak belirlenmişken, mevcut taksi sayısı sadece 18.395. Paris’te 1.000 kişi başına 2,64, Londra’da 2,42 ve New York’ta 1,60 taksi düşerken, İstanbul’da 1 taksiye 861 kişi düşmektedir. Dünya genelinde ise 1.000 kişi başına ortalama 3 taksi düşmektedir.

Geçen yıl Temmuz ayında yapılan UKOME toplantısında 3 bin yeni taksi önerisi, Bakanlık ve esnaf temsilcilerinin oy çokluğuyla reddedilmişti. İstanbul Teknik Üniversitesi’nin 2021 yılında yayımladığı rapora göre, kentteki taksi ihtiyacı 43 bin olarak belirlenmişti.