İşte 2019 Ekonomik krizi | Enflasyon, işsizlik, tanzim, konkordatolar, zamlar, vergiler…
2019 Türkiye için belki de en çok ekonomik gelişmelerin konuşulduğu bir yıl oldu. Dolar, euro, konkordato, tanzim, zam, vergi... Enflasyon resmi verilere göre düşük açıklansa da vatandaş çarşıda pazarda gerçek verilerle karşı karşıya kaldı. Hayat pahalılığı arttı, vatandaşın alım gücü azaldı, yoksulluk her kesimde hissedilirken işsizlik rekor seviyelere ulaştı. 2018'da kendini hissettiren ekonomik gerileme 2019'da açık bir 'ekonomik kriz' olarak kendinden söz ettirdi.
116
2020-2022 yıllarını kapsayan ve teması 'Değişim başlıyor' olarak belirlenen yeni ekonomi programı açıklandı.
Yeni Ekonomi Programı’nda enflasyon hedefleri, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yılları için sırasıyla yüzde 12, yüzde 8,5, yüzde 6 ve yüzde 4,9 oldu.
İşsizlik oranında bu yıl yüzde 12,9, 2020 için yüzde 11,8, 2021 için yüzde 10,6, 2022 için yüzde 9,8 hedeflendi. Büyüme hedefleri, 2019 yılı için yüzde 0,5, sonraki 3 yıl için yüzde 5'er oldu.
216
Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya görev süresinin dolmasına 10 ay kala, partili Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kararıyla görevden alındı.
316
Erdoğan ve Hazine ve Maliye Bakanı damat Berat Albayrak’ın Çetinkaya’nın istifasını istediği ancak ret yanıtı aldığı ortaya çıktı.
416
Murat Çetinkaya’nın yerine atanan Murat Uysal göreve geldiği günden bu yana politika faizini toplam 1200 baz puan indirdi. Daha önce Çetinkaya döneminde faiz oranı yüzde 24 iken bu oran zoraki olarak yüzde 12'ye kadar geriledi.
516
AKP'nin hazırlayıp genel kuruldan geçirdiği Merkez Bankasının ihtiyat akçesi ve kar payına el koyma planı gerçeklik kazandı. Saray iktidarı bu sayede bütçeye 40 milyar lira aktardı.
616
Patates soğanın tanesinin 1 liraya çıktığı yerel seçim öncesinde AKP iktidarının emrindeki belediyeler, tanzim satış çadırları kurarak vatandaşı kuyrukta beklemeye mecbur bıraktı. Saray iktidarı, seçimleri kaybettiği şehirlerdeyse kısa süre içerisinde bu çadırlar kaldırıldı.
716
Özellikle 2018’de yaşanan Rahip Brunson etkili kur artışı ardından konkordato ilanları hız kazanmıştı.
816
Mega vergi paketi resmi gazete'de yayımlandı. Buna göre; dijital hizmet sağlayıcıları tarafından sunulan her türlü reklam hizmetleri vergiye tabi oldu. Ayrıca otel, motel, tatil köyü gibi konaklama tesislerinde verilen tüm hizmetler için konaklama vergisi verilecek.
916
2019 yılının açıklanan son işsizlik rakamları, TÜİK'in açıkladığı verilere göre, Eylül ayı döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 817 bin kişi artarak 4 milyon 566 bin kişi oldu. İşsizlikte artış Ağustos ayında ise yüzde 2,9 oranında gerçekleşerek yüzde 14 olarak gerçekleşmişti.
1016
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıklamasına göre Kasım'da bütçe gelirleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,7 artarak 83,3 milyar lira, bütçe giderleri de yüzde 1,6 artışla 75,5 milyar lira oldu. Merkezi yönetim bütçesi Kasım'da 7,8 milyar lira fazla verirken, 11 aylık bütçe açığı 92,9 milyar lira oldu.
1116
Enflasyon Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10.56 arttı. Ekim ayına göre enflasyon yüzde 0.38 yükseldi. Yıllık enflasyon yüzde 8.55'le Ekim ayında tek haneye inmişti, enflasyon böylece tekrar çift haneye yükselmiş oldu. Tepeden tırnağa yapılan tüm zamlar yüzde 22’nin altına düşmezken enflasyon oranlarının yarı orandan daha az açıklanması ise dikkatlerden kaçmadı.
1216
Elektriğe, 1 Ekim itibarıyla yüzde 14.90 oranında zam geldi. Bir önceki zam ise en son 1 Temmuz’da yüzde 15 oranında yapılmıştı.
1316
Doğal gaza ise 1 yılda yapılan toplam zam oranı ise yüzde 53.8 oldu.
1416
Mayıs ayında İstanbul’da seçimleri kazanan Ekrem İmamoğlu’nun mazbatası tartışmalı bir kararla elinden alınarak İstanbul seçimlerinin tekrarlanmasına karar verildi. 2019 yılına 5.25 seviyesinde başlayan doların bu karara tepkisi sert oldu ve 2019’un en yükseği olan 6.25 seviyesine kadar yükseldi.
1516
2019 ocak ayında 6.02 seviyesinde olan euro kuru da, en yüksek seviyesini İstanbul seçimlerinin tekrar kararı sonrası gördü. Euro 7.03 TL seviyesine kadar çıktı.
1616
Doğrudan 7 milyona yakin çalışanı ilgilendiren asgari ücret 2020 yılı için brüt 2 bin 943 lira, net 2 bin 324 lira olarak belirlendi. Çalışma Bakanı Selçuk, açıklanan rakamla işçiyi enflasyona ezdirmediklerini öne sürdü.
1716