Maduro’nun Kara Kutusu Saab hakim karşısında. 15 Kasım'a ertelenen davada Türkiye'de yaptıkları da gündeme gel

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun kara kutusu Alex Saab (Saab Moran Alex Nain), Florida Güney Bölge Mahkemesi’nde başlayan yargılanma sürecinde ilk kez kendisini yargılayacak hakim Robert N. Scola’nın karşısına çıktı. Saab'ın avukatları savunma için gerekli zamanı bulamadıkları gerekçesiyle duruşmanın ertelenmesini istedi. Duruşma iki hafta sonrasına 15'a ertelendi.

49 yaşındaki Saab'ın avukatları, ABD suçlamalarını siyasi olarak nitelendiriyor. Ailesi de Saab'ın ABD tarafından kaçırıldığını iddia ediyor.

ABD’ye iade edilen Saab, 18 Ekim’de prosedür gereği Sulh Hakimi J.O. Sulivan’ın karşısına zoom konferansı aracılığıyla çıkmış, hakkında hazırlanan iddianamede kendisine isnat edilen suçlamalar yüzüne okunmuştu.

Saab’ın Avukatı Henry Phillip Bell Reuters'e yaptığı açıklamada, Pazartesi hakim karşısına çıkacak olan müvekkilinin kara para aklama suçlamalarını kabul etmeyeceğini söyledi. Saab, hakkında hazırlanan iddianamede Venezuela’dan 350 milyon doları aşkın kara parayı aklamakla, kara para aklamak için komplo kurmakla suçlanıyor.

Saab’ın suçlamalarının yüzüne okunduğu duruşma zoom üzerinden sanal yolla yapılmıştı. Çok sayıda gazeteci zoom üzerinden yapılan toplantıyı izlemişti. Saab, avukatları aracılığıyla pazartesi günü yapılacak ilk duruşmada izleyici sayısını sınırlı tutmasını talep etti.

Gıda karşılığında altın ticaretinin beyni

Saab, Türkiye’nin de içinde bulunduğu, Venezuela hükümetinin gıda karşılığında altın programının beyni olarak biliniyor. ABD Maliye Bakanlığı Saab'ı, Türkiye, BAE gibi farklı ülkelerde kendisi ve iş ortaklarıyla birlikte kurduğu paravan şirketler ve karmaşık bir ağ aracılığıyla Maduro ve müttefiklerini zenginleştiren geniş bir yolsuzluk, kara para aklama ağının organizatörü olarak tanımlıyor.

Amerikan Maliye Bakanlığı’nın Yabancı Varlıklar Kontrol Dairesi’nin (OFAC) iddialarına göre, Venezuela Devlet Başkanı Maduro’nun kurduğu halka gıda yardımı sağlayan programı CLAP ‘Yerel Tedarik ve Üretim Komiteleri aracılığıyla Venezuela’ya ithal edilen gıda ürünlerinin karşılığında altın satımında büyük yolsuzluklar yapıyor.

OFAC’a göre bu ağı Alex Saab yönetiyor. Saab ve ortakları Venezuela'nın açlıktan ölmek üzere olan nüfusunu sömürmek için acımasızca kullandıkları geniş çaplı bir yolsuzluk ağını yönetiyor.

CLAP programı aracılığıyla Maduro ve aile üyelerinin fakir ve zor durumda olan Venezuela halkının paraları çalınıyor. CLAP programında yapılan uluslararası yolsuzluklarla Maduro’nun yakın çevresini beslediği yorumları yapılıyor.

Amerikalı hukukçular, şimdilik hakkındaki suçlamaları kabul etmeyen Saab’ın bir süre sonra fikir değiştirebileceğini iddia ediyor. ABD’de federal mahkemelerde yargılanan sanıkların yüzde 95’inin savcılıkla anlaşarak itirafçı olduğu belirtiliyor.Pazartesi günü çıkacağı mahkemede hakkındaki suçlamaları kabul etmeyeceği belirtilen Saab’ın ilerleyen dava sürecinde itirafçı olması halinde aralarında Türkiye’nin olduğu birçok ülkedeki üst düzey yöneticilerin de başının büyük derde gireceği belirtiliyor.

Türkiye’de paravan şirket

OFAC kayıtlarına göre, Saab ve iş ortakları Türkiye’de bir paravan şirket kurmuşlar. Yine bu kayıtlara göre, Türkiye’de kayıtlı olan Mulberry Proje Yatırım Anonim Şirketi, yanıltıcı ve şüpheli işlemler ve yolsuzluklar yapıyor.

OFAC, Türkiye’de kurulan bu şirketin Venezuela hükümeti tarafından yönetildiğini ve Saab’ın organize ettiği yolsuzluk, rüşvet ve kara para aklamanın bir parçası olarak değerlendiriyor.

Venezuela hükümetinin, Mulberry AŞ’yi Saab'ın CLAP yolsuzluk ağının bir parçası olarak Türkiye'de altın satışı için yapılan ödemeleri kolaylaştırmak için kullandığını belirtiliyor.

Venezuela - Türkiye altın ticareti

2018 yılı başından itibaren Venezuela hükümetinin döviz sıkıntısı artınca, hükümet, gıda malzemesi sağlanması için yapılan sözleşmeler dahil olmak üzere bazı kontratların ödemesinin yapılması için altın kaynaklarını kullanmaya başladı. 2019 yılı Temmuz ayında Amerikalı yetkililer Saab’ın, Venezuela hükümetinin Türkiye’ye altın satışı için bir yapı kurmak üzere, Venezuela Sanayi ve Ulusal İmalat Bakanı olan El Aissami gibi Venezuela hükümeti yetkilileriyle birlikte çalıştığını açıkladı.

ABD’li yetkililer bundan 2,5 yıl önce, Venezuela’nın Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri ile yaptığı altın ticaretini de mercek altına aldı. 2018 ve 2019 yıllarında, Venezuela ve Türkiye arasındaki altın ticareti takip edilmiş, Maduro rejimiyle iş yapan ülke ya da şirketlerin ABD yaptırımlarını ihlal ettikleri gerekçesiyle dolaylı yaptırımların hedefi olup olmayacağı sorusu gündeme gelmişti.

“Ankara bizimle iş birliği yapmıyor”

O dönem ABD Dışişleri Bakanlığı’nın İran ve Venezuela özel temsilcisi olan Elliot Abrams, 2019 yılında yaptığı açıklamalarda, Türkiye’yi Maduro rejimiyle yaptığı altın ticareti konusunda uyardıklarını, Ankara’dan istedikleri düzeyde işbirliği görmediklerini söyledi.

Bu açıklamadan birkaç ay sonra ABD Maliye Bakanlığı’na bağlı OFAC, Venezuela altınının Türkiye’de satışıyla ilgili olarak İstanbul’daki Mulberry Proje Yatırım Şirketi'ni yaptırım listesine aldığını açıklamıştı. Türkiye o dönemde ABD’li yetkililerden gelen bu açıklamalara, "Türkiye Venezuela ile ticaretini uluslararası ticaret kurallarına uygun ve şeffaf şekilde yürütmektedir" diyerek karşı çıktı.

OFAC’a göre, Venezuela’daki altının bir kısmı rafine edilmek üzere başkent Caracas’a gönderiliyor ve daha sonra da Venezuela Merkez Bankası’na satılıyor ve Venezuela dışına ihraç ediliyordu.Altının daha sonra Birleşik Arap Emirlikleri ve Türkiye gibi ülkelere uçakla götürüldüğü ve Türkiye’de bulunan şirketlerin Venezuela hükümetinden altın satın aldığı, paranın Türkiye’deki hesaplara yatırıldığı ve sonrasında da bu paraların Venezuela Merkez Bankası’nın Türkiye’deki hesaplarına transfer edildiği iddia ediliyor.

SBK da gündeme gelecek

Kara para aklama suçlamasıyla tutuklanan Sezgin Baran Korkmaz’a ait özel jetin 2019-2020 yıllarında Venezuela’ya 40 kez gittiğinin iddia edilmesinin ardından ülkede mali suçlar, kara para aklama, uyuşturucu ticareti gibi konular yeniden gündemde.
Devlet bakanlığı da yapmış, Venezuela Uyuşturucuyla Mücadele Komisyonu'nun eski başkanı Carlos Tablante şunları söylemişti:

“Türkiye-Venezuela altın ticaretinde kilit isim Alex Saab”

“Türkiye’ye rafine edilmesi için altın gönderildiğinde, altınlar Birleşik Arap Emirlikleri ve Rusya’daki uluslararası mali örgütler ve bankalar tarafından paraya çevriliyordu” diyen Tablante, Venezuela’da yapılan altın madenciliğinin kara para aklamak için çeşitli avantajlar sağladığını söylüyor.

Örneğin geçenlerde aralarında üst düzey askerlerin de olduğu yaklaşık 40 kişiden oluşan bir çete Venezuela altınlarını yasadışı şekilde Brezilya’ya kaçırıp satmak suçundan yakalandı. Bu çete, Brezilya’da sattığı altının parasıyla temel ihtiyaç malzemeleri satın alıp sonrasında da o ürünleri yasal yollardan ithal ediyordu. Yani yasadışı yollardan edindikleri parayı sisteme gıda malzemesi olarak sokuyordu.

Uluslararası altın kaçakçılığının önemine değinen Tablante “Venezuela’nın Türkiye ile yaptığı altın karşılığı ticaretin kilit ismi, iş adamı Alex Saab Moran. Saab, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ve birçok üst düzey devlet görevlisinin kasası ve kara kutusu olarak değerlendiriliyor” diyor.

Venezuela’da altın karşılığı ticaretin mimarı olan ve hakkında kara para aklamadan yolsuzluğa kadar birçok suçlama bulunan Saab’ın, Türkiye’de de Mulberry adındaki bir şirket üzerinden Venezuela devleti için tonlarca gıda satın aldığı belirtiliyor. ABD Maliye Bakanlığı’na bağlı Yabancı Varlıkların Kontrolu Ofisi (OFAC) 2019 yılında Venezuela altınının Türkiye’de satışıyla ilgili olarak İstanbul’daki Mulberry Proje Yatırım Şirketi'ni yaptırım listesine aldığını açıklamıştı.