Merkez Bankası Önlemleri Etkili Olmadı: Döviz Kredileri Yükseliyor!

Merkez Bankası’nın döviz kredilerine yönelik sınırlayıcı adımlarına rağmen, firmaların döviz cinsinden kredilere olan talebi artarak devam ediyor. Yıl başından itibaren döviz kredilerindeki toplam büyüme 34.4 milyar dolara ulaşarak kredi hacmini 163.1 milyar dolara taşıdı. Ticari kredilerde TL cinsinden krediler ile döviz kredileri neredeyse eşit seviyeye gelirken, yıl başından bu yana ticari kredi büyümesini döviz cinsinden krediler sağlıyor.

TİCARİ KREDİLERDE BÜYÜME ORANLARI YÜKSELDİ

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, ticari kredilerde 13 haftalık yıllıklandırılmış büyüme oranı 18 Ekim itibarıyla yüzde 21.5’ten yüzde 24.7’ye çıktı. TL cinsi ticari kredilerde yüzde 59 seviyesindeki yüksek faizler, firmaları düşük faiz oranlarıyla cazip hale gelen döviz kredilerine yönlendirdi. Döviz kredilerinde faiz oranları ise geçen hafta itibarıyla dolar için yüzde 7.8, Euro için ise yüzde 6.07 seviyesinde seyretti. Bu farklılık, döviz cinsi kredi talebini artıran bir diğer etken oldu.

BDDK VERİLERİNDE KAMU BANKALARINDA BÜYÜME ÖNE ÇIKIYOR

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, 18 Ekim itibarıyla bankaların döviz cinsi kredi hacmi 163.1 milyar dolara ulaşarak 5 trilyon 538.4 milyar liraya karşılık gelirken, TL cinsi ticari krediler ise 5 trilyon 961.3 milyar lira seviyesine yükseldi. Döviz cinsi kredilerin artışı üzerine Merkez Bankası, 19 Temmuz’da aylık büyüme sınırını yüzde 2’den yüzde 1.5’e düşürmüş ancak bu sınırlama döviz cinsi kredi büyümesini yavaşlatmada yetersiz kalmıştı. Özellikle kamu bankalarında döviz kredisi hacmindeki artış dikkat çekiyor; 19 Temmuz-18 Ekim döneminde kamu bankalarının döviz cinsi kredi hacmi 4.9 milyar dolar artarken, özel ve yabancı bankaların döviz kredileri ise 3.5 milyar dolar yükseldi.

FAİZLERDEKİ ARTIŞ VE KREDİ TALEBİNİN ETKİSİ

2018 sonunda 182.2 milyar dolar seviyesinde olan döviz kredi hacmi, 2023 yılı sonunda 128.6 milyar dolara kadar gerilemişti. Ancak 2024’te yükselen faiz oranları ile tablo değişmiş durumda. Yüksek faiz ve döviz kuru etkisiyle firmaların TL yerine döviz kredisine yöneldiği görülüyor. Bu gelişmeler, döviz kredilerindeki hızlı artışın önümüzdeki dönemde de devam edebileceğine işaret ediyor.