Murat Ağırel yazdı: Sahte belgelerle milyarlık ihaleler

Size emekli NATO askeri ve bir Türk iş insanının karıştığı sahteciliği anlatacağım. Ancak hikâye biraz karışık. Bahsetmem gereken ayrıntılar olmadan ne konuyu anlatabilirim ne de doğru bir bilgi vermiş olurum.

Sahte para, sahte tablo, sahte ürün günlük hayatımızda duyduğumuz rutin cümleler. Ya sahte teminat mektubu, sahte denetleme raporu, sahte iş bitirme belgesini duydunuz mu?

Şimdi tüm dünyada inşaat işleri yapan, hatta ülkemizde de projelerde yer alan bir firmadan bahsedeceğim sizlere.

Adı: Dillingham Construction International. ABD menşeli bu firma dünyanın birçok ülkesinde projeler gerçekleştirmiş. Ülkemizde de 1996-2000 yılları arasında da projeler yapmış. 

Pleasanton’a ait Dillingham adlı firma, "Chronicle Personel" yazarı Carolyn Said’in haberine göre 2003 yılında ülkesinde iflas başvurusunda bulundu. Firmanın internet sitesine göre Kuzey Amerika, Avrupa, Afrika, Ortadoğu, Güney Pasifik, Avustralya ve Uzakdoğu’da ofisleri olduğunu, projeler yapmaya devam ettiğini görüyoruz. CEO olarak da ABD ordusundan emekli 30 yılı aşkın süredir Türkiye’de yaşayan Verndell H. Gildhouse görünüyor. Gildhouse, 2020 yılında bizim Türk iş insanı ile ortak bir şirket kuruyor.

İFLASTAN YENİ ŞİRKETE

2003 yılında iflas başvurusunda bulunduktan sonra 2016 yılında firmayı Verndell Gildhouse adına Sharon Merril adında bir avukat alıyor. 

Tarih 26 Kasım 2020: Dillingham Uluslararası İnşaat AŞ adında kurucusu Umut Alkum olan 50 bin TL sermayesi olan Ankara merkezli firma kuruluyor. Şu an şirketin yöneticisi Oğuzcan Sürgüt, sermayesi ise 10 milyon TL. Umut Alkum isimli iş insanı firmanın sahibi gözüküyor ancak firmanın asıl sahibi Nihat Sürgüt. Bu ismi Türkiye aslında daha önceden de hatırlıyor... Yunanistan ile Türkiye arasında 31 Ağustos 2005’te imzalanan Doğalgaz Deniz Geçiş Boru Hattı Projesi ile ilgili ihaleye Bayındır firmasıyla ortak giren Sutek firması sahibi Nihat Sürgüt, "çıkma" tabir edilen para karşılığında ihaleden çekildi. Ancak ihaleyi kazanan Peker-Öztaş ortak girişim grubunun "çıkma parası"nı ödememesi üzerine "usulsüzlük" iddiasıyla dönemin BOTAŞ Genel Müdür Vekili Şakir Arıkan’a ihbarda bulundu.

Medyaya da Dillingham Construction adlı firma ile aynı isimli Türk firmasının yaptığı ortaklık "Nihat Sürgüt Amerikan şirketine ortak oldu" diye servis edilmiş. Gel zaman git zaman bu kurulan firma hazırlıklarını bitiriyor ve artık ihalelere girmeye başlıyor. Yazımın başında ihaleye girebilmeleri için gerekli olan evraktan bahsetmiştim.

Ancak bir sorun var. Firma yeni kurulmuş ve aldığı ihale veya bitirdiği bir iş yok. Bu firmanın yapım işi ihalelerine girebilmesi için iş bitirme belgelerinin olması gerekiyor. Çözüm bulunuyor. Hemen iflas eden firmanın iflas etmeden önceki bitirmiş olduğu projeler araştırılıyor ve listeleniyor. Ancak firmanın iş bitirme belgeleri eski tarihli ve iş bitirme belgesi düzenlendikten sonra da geçerlilik süresi var. Bunun da çözümü hazırlanıyor. Eski tarihli iş bitirme belgelerinin kopyaları hazırlanıyor ve üzerinde oynamalar yapılarak hazır hale getiriliyor. Artık sistem hazır. İflas etmiş şirketin sözde iş bitirme belgeleri kullanılarak ihalelere girmek için ilanlar, ihaleler takip ediliyor. 

Çiftlik Bank vurguncusu Mehmet Aydın ilk kez konuştu: Yerim KYK yurtlarından bin kat iyidir

İlk hedef Mersin-Mezitli Metro ihalesi...

Düzenleyen kurum Mersin Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Daire Başkanlığı. Yaklaşık maliyeti 3.1 milyar TL olan ihaleyi 3 milyar 379 milyon 404 bin TL’lik teklif ile Dillingham Construction Int. Inc ve Kiska-Kom İnşaat iş ortaklığı beraber kazandı. İhaledeki ikinci en avantajlı teklif ise 3 milyar 810 milyon lirayla Doğuş İnş. ve Tic. AŞ ile Yapı Merkezi İnş. ve San. AŞ ortak girişiminin oldu. İş bitirme belgesi, Kamu İhale Kurumu’nda kayıtlı olduğu için tabii haklı olarak kimse evraktan şüphelenmiyor. 

Evet sahte evrak! Nasıl demeyin.

Boş bir A-4 kâğıdı, bir bilgisayar ve bir yazıcı... Firma eski iş bitirmeleri üzerinde oynamalar yapıyor. İnternetten sağladıkları imza örnekleri ve antetli kâğıtlar ile isim hakkı almış oldukları ve iflas eden firmanın iş bitirme belgelerinin sahtelerini üretiyorlar. Sahte Apostil belgeleri ile de bunu destekliyor ve taklit için kaşe yaptırıyorlar.

Örnek vereyim; Dillingham firmasının iflas etmeden önce 1989 yılında yapmış olduğu Los Angeles metrosuna dair iş bitirme belgesi alınıyor. Önce iş bitirme belgesinin California Eyaleti Eyalet Sekreterliği’nin onaylamış olduğu Apostil Tasdiki örneği çıkarılıyor. Sonra soğuk mühür ayarlanıyor. Sonrasında ise hazırlanan sahte iş bitirme belgesi ve Apostilli tasdiki tercümeye gönderiliyor. Yeminli tercüme sonrasında ise noter tasdiki yapılıyor ve sonrasında ihale için Kamu İhale Kurumu sistemine kaydediliyor. Mesela Yeni Zelanda’da yapılan bir iş bitirme belgesi için Ankara’daki matbaacılardan soğuk mührün aynısının yapılması isteniyor. Matbaa "Resmi yazının olması gerekiyor" diyor. Hemen resmi yazının da sahtesi yapılıyor. Yani sahte soğuk mühür için sahte resmi evrak hazırlanıyor!

HER ŞEY SAHTE

Türkiye’deki ihalelere katılabilmek için yurtdışı sahte iş bitirme belgelerini Kamu İhale Kurumu’nu sunacak olan firma yarattığı sahte belgeleri önce yeminli tercümeye gönderip tercüme ettiriyor. Sonra bu tercüme ile notere gidip onaylattırıyor. Noter evraka aslı gibidir kaşesini vurmuyor çünkü evrakın çoğu fotokopi. 

Evrakı hazırlayanlar aslı gibidir kaşesini vuruyor. Ancak bu noter onaylı evraklar ile Kamu İhale Kurumu’na başvuruyor ve ihalelerde ön yeterlilik belgesini sunuyor. Ne tuhaftır Kamu İhale Kurumu ve ihaleyi yapan yetkililer bu evrakı incelemeden doğru kabul ediyorlar. Ben ihaleye sunulan evraka ulaştım ve Apostil’in doğru olup olmadığını resmi makamlara sordum. 

Gelen cevap: Yabancı evrak sahte!

Evet dostlar, ihalelere sunulan iş bitirme belgeleri sahte!

Sadece bu mu? Hayır değil.

Firma iflas eden ABD firmasının yaptığı tüm iş bitirme belgeleri için bu tarz belgeler hazırlamış. Kamu İhale Kurumu’nu aradım. Konunun uzmanı deneyimli firma sahiplerine sordum. Evrak örneklerini gönderdim. Hepsi ortaya çıkan tablo karşısında şaşırdılar. Firmanın bağımsız denetleme raporunu hazırladığı belirtilen rapor ile ilgili yurtdışı kaynağım ile görüştüm ve gelen cevap, sahte.

Bahse konu firmanın ortak işbirliği ile aldığı işlerin bir kısmını aktarayım:

Mersin Mezitli Metro İhalesi: 3 milyar 379 milyon TL.

DSİ Bartın Merkez Gölbucağı Mahallesi Kanlı Dere ve Hasan Deresi: 89 milyon 270 bin TL.

Kırıkkale Merkez Çoruhözü Deresi Mevcut Kanal. Rehabilitasyonu: 120 milyon 7 TL.

Mersin ili, Tarsus ilçesi, Berdan İçmesuyu Arıtma Tesisi’nde Mekanik Revizyon, Onarım ve Otomasyon Yapılması Yapım İşi.

İKN: 2022/114922 82 milyon 250 bin TL.

Mersin Tarsus Tarımsal Ürün İşleme İhtisas OSB Temel Altyapı Yapım İşi İhalesi: 16 milyon 260 Avro (520 milyon TL).

Bakın dostlar bu yazdığım ihaleler iş ortaklığı yaparak aldığı işler. Bir de firmanın ön yeterlilik belgelerini kullandırtıp aldırdığı ihaleler var. Ortadaki aldatmacanın boyutunu varsın siz düşünün. Genelde iş ortaklığı şeklinde ihaleye giriyor ve ihale kazanıldıktan sonra alt taşeron firmaya veyahut iş ortaklığına işler devrediliyor. Sunulan sahte iş bitirme belgelerinin tutarları inanılmaz yüksek. Los Angeles metro iş bitirme belgesi tutarı 2 milyar 879 milyon dolar, Mısır içme suyu drenajı iş bitirme belgesi tutarı 308 milyon dolar.

Emekli NATO askeri ve bir Türk iş insanının karıştığı sahtecilik bu şekilde... Bir önceki yazımda doğruluk yolundan çıkıp ahlaksızlık bataklığına saplandık demiştim. Unutmadan, şayet konu hakkında yazıma itiraz edilecek ise elimdeki tüm belge ve dökümanları ilgili yetkililere bildireceğimi belirtirim.