Murat Bardakçı paylaştı: Atatürk’ün şimdiye kadar yayınlanmamış tedavi ve 10 Kasım kayıtları

Bardakçı, yazısında, "Sözünü ettiğim tıbbî belgelerden Cumhurbaşkanlığı Arşivi’nde, Atatürk’ün son başbakanı ve Türkiye’nin üçüncü cumhurbaşkanı Celâl Bayar’ın evrakı arasında bulunan birkaçını bugün burada yayınlıyorum... Belgelerin ilk dördünü, Atatürk’ün tedavisi ile meşgul olan doktorların 1938’in 8 Ağustos’u ile vefat tarihi olan aynı senenin 10 Kasım’ı arasında hergün ayrıntılı olarak yazdıkları tıbbî takip kayıtları teşkil ediyor. Matbu birer form olan sayfalara “kaşıntı”, “ayak ve bacak ödemi artmıştır”, “karın gergin”, “iştahsızlık”, “karın daha yumuşak”, “fazla kaşıntı”, “uyku iyi”, “burun kanaması”, “bacak şişleri daha iyi” ve “ödem pek az” şeklinde hastanın günlük vaziyeti yazılmış." ifadesini kullandı.

Bardakçı şunları kaydetti:

Her sayfanın alt tarafında, grafik benzeri çizimler yeralıyor. Bu çizimlerin ne mânâya geldiklerini öğrenebilmek için tabipliğinin yanı sıra musikişinas olan Dr. Adnan Çoban’ın yardımını rica ettim. Dr. Çoban üstteki grafiğin ateşi, alttakinin de solunum sayısını gösterdiğini; teneffüsün hastalığın ilerleyen dönemlerinde tıbbî dilde “hızlı solunum” demek olan “takipne” hâlini aldığını, yani dakikada 20 civarında olması gereken solunum sayısının 50’ye kadar çıktığını söyledi...

Bu vaziyet 10 Kasım’a kadar devam ediyor. Dördüncü belgedeki “10 İkinci Teşrin”, yani “10 Kasım” sütununda “Saat 9.05’te vefat. Raporlara müracaat” kaydı var...

27 Ekim 1938 tarihli beşinci belge de hastanın durumunu, yediklerini, yapılan tedaviyi ve o günkü faaliyetlerini gösteriyor. Atatürk, doktorların kaydettiğine göre Başbakan Celal Bayar ile 40 dakika konuşmuş; nutkunu, yani Ankara’da iki gün sonra okunup yayınlanacak olan son Cumhuriyet Bayramı konuşmasını tashih edip kısmen yazdırmış ve 15 dakika yatakta oturmuş."

İşte o belgeler: