Nobel’in tartışmalı ismi Peter Handke, ödülünü teslim aldı! Türkiye’den ilk tepki…

Nobel ödülleri sahiplerini buldu. Srebrenitsa Katliamına ilişkin sözleri nedeniyle törene ilişkin tartışmaların odak noktasında olan Peter Handke, edebiyat dalında Nobel ödülünü aldı. Birçok ülke Handke'nin ödülü alması nedeniyle komiteye tepki gösterirken, Türkiye, Arnavutluk, Kosova ve Hırvatistan Nobel törenine katılmadı.

Stockholm Konser Evi'nde düzenlenen ve İsveç kraliyet ailesi üyeleri ile çok sayıda davetlinin katıldığı törende fizik, tıp, kimya, edebiyat ve ekonomi dallarındaki Nobel ödülleri sahiplerine verildi. Eylül ayında açıklanan ödüller, İsveç Kralı 16. Carl Gustav tarafından sahiplerine takdim edildi.

Fizik ödülünü James Peebles, Michel Mayor ve Didieer Queloz, kimya ödülünü John B. Goodenough, M. Stanley Whittingham ve Akira Yoşino, fizyoloji/tıp ödülünü William G. Kaelin Jr, Gregg L. Semenza ve Peter J. Ratcliffe, ekonomi ödülünü Abhijit Banerjee, Esther Duflo ve Michael Kremer aldı.

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'ni sarsan cinsel taciz skandalının ardından duyurusu ertelenen 2018 Nobel Edebiyat Ödülü'nü Polonyalı yazar Olga Tokarczuk alırken, 2019 ödülü ise Handke'ye takdim edildi.

77 yaşındaki yazar bugün düzenlenen törenle ödülünü aldı. Ancak Handke'nin Srebrenitsa katliamına ilişkin sözleri ve Bosna kasaplarına verdiği destek ödülü eleştirilerin odağı haline getirdi.

Türkiye, Arnavutluk, Kosova ve Hırvatistan da tepki olarak bugünkü törene katılmadı.

TÖREN ÖNCESİ PROTESTO

Stockholm'deki ödül töreni öncesinde dışarıda toplanan bir grup, Bosna Hersek'te işlenen soykırımı inkar eden ve her fırsatta eski Sırp lider Slobodan Milosevic'e duyduğu hayranlığı dile getiren Avusturyalı yazar Peter Handke'ye ödül verilmesini protesto etti. Geniş güvenlik önlemlerinin alındığı gösteride, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nin kararını gözden geçirmesi talep edildi.

Grup daha sonra, Bosna Hersekli çok sayıda kurban yakının da katılacağı Norrmalmstorg Meydanı'ndaki gösteri alanına hareket etti.

AKP'DEN NOBEL TEPKİSİ

AKP Sözcüsü Ömer Çelik, Avusturyalı yazar Peter Handke’e Nobel Edebiyat Ödülü verilmesine ilişkin, “Çeşitli skandallar nedeniyle bir süredir kamuoyunda tartışılan Nobel Komitesi, bir insanlık suçlusunu aklama utancı ile lekelenmiş; Nobel ödülünün saygınlığına da gölge düşürmüştür” dedi.

Çelik, “2019 Nobel Edebiyat Ödülü, soykırımı destekleyen ve savaş suçlusu Miloseviç tarafından ‘Sırp Şövalye Nişanı’ takdim olunan Peter Handke’ye, üstelik ‘Dünya İnsan Hakları’ gününde verilmiştir. Bu insanlık ve edebiyat dünyası açısından büyük talihsizliğin ötesine geçmiş bir skandaldır. Nobel Komitesi, Handke’ye verdiği ödül ile Saramago’nun bahsettiği ‘Körlük’ salgınına kapıldığını ortaya koymuştur. Zaten çeşitli skandallar nedeniyle bir süredir kamuoyunda tartışılan Nobel Komitesi, bir insanlık suçlusunu aklama utancı ile lekelenmiş; Nobel ödülünün saygınlığına da gölge düşürmüştür” ifadelerini kullandı.

‘İNSANLIK DEĞERLERİNE VE BARIŞ İRADESİNE DARBE VURMUŞTUR’

Çelik, Bosna soykırımı acılarının henüz taze olduğunu hatırlatarak, şunları kaydetti:

“Handke’ye verilen ödül, Batı’da yükselen ırkçı akımın kültür-sanat çevrelerinde izdüşümlerinden birisi olmuş; insanlık değerlerine ve barış iradesine darbe vurmuştur. Srebrenitsa’da 8 binden fazla kardeşimizin katledilişinin acısı hala yüreklerimizi yakmaktadır. Bosnalı anneler, uzun zaman geçtikten sonra evlatlarını toprağa verebilmiştir. Bu vesileyle Srebrenitsa’da ve Bosna topraklarında soykırıma uğrayan tüm Boşnak kardeşlerimizi bir kez daha anıyor, insanlığı bu acıya ve şehitlerin hatırasına saygı duymaya davet ediyoruz.”

MSB DE TEPKİ GÖSTERDİ

Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Miloseviç’in destekçisi yazar Peter Handke’ye 2019 Nobel Edebiyat Ödülü verilmesiyle tüm insani ve ahlaki değerlerin ayaklar altına alındığını bildirdi.

Bakanlığın Twitter adresinden yapılan açıklamada, Handke’ye ödül verilmesine tepki gösterildi.

Açıklamada şunlar kaydedildi:

“Vicdan sahibi tüm tarafların tepkilerine rağmen, masum Boşnak kardeşlerimize soykırım uygulayan Miloseviç'in destekçisi Peter Handke’ye 2019 Nobel Edebiyat Ödülü verilmesiyle başta ‘barış’ olmak üzere tüm insani ve ahlaki değerler ayaklar altına alınmıştır. Bir soykırımcı katilin destekçisine böylesine bir ödül verilmesini kabul etmiyor ve şiddetle kınıyoruz.”