Sağlık Bakanlığı'ndan 5 Adımda Mpox (Maymun Çiçeği) Açıklaması: 'Acil Durum' İlan Edildi!

Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, Mpox virüsü, halk arasında bilinen eski ismiyle Maymun Çiçeği, küresel sağlık alanında endişe yaratmaya devam ediyor. Türkiye Sağlık Bakanlığı, bu virüsle ilgili 2024 yılında kapsamlı bir bilgilendirme kılavuzu yayımladı. İşte, Sağlık Bakanlığı'nın yayımladığı rehber ve Mpox virüsü hakkında bilmeniz gerekenler:

Mpox (Maymun Çiçeği) Virüsü Nedir?

Poxviridae ailesinin Orthopoxvirus cinsine ait olan Mpox virüsü, Camelpox ve Cowpox gibi diğer zoonotik virüslerle birlikte sınıflandırılır. Çiçek hastalığına neden olan ve aynı ailede yer alan Variola virüsü, 1980’de başarılı aşı kampanyaları sonucunda küresel olarak yok edilmiştir. Mpox, özellikle Orta ve Batı Afrika’nın tropikal ormanlarında endemik bir hastalık olarak bilinir ve dünya çapında sınırlı vakalarla karşılaşılmaktadır.

Mpox, ateş, halsizlik, baş ağrısı ve lenf nodlarında büyüme gibi belirtilerle ortaya çıkar. Semptomlar genellikle iki ila dört hafta sürer, ancak bazı vakalarda daha şiddetli komplikasyonlara yol açabilir. Orta Afrika'da ölüm oranı %10’a kadar çıkabilirken, Batı Afrika’daki vakalarda bu oran %1 civarındadır. 2022 yılında pandemiye dönüşen hastalığın bağışıklık sistemi sağlam bireylerde ölüm oranı binde birden daha azdır.

Mpox'un Tarihçesi ve Yayılımı

Mpox virüsü ilk olarak 1958’de Danimarka’daki laboratuvar maymunlarında tespit edilmiştir. 1970 yılından bu yana, Afrika kıtasında Benin, Kamerun ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti dahil olmak üzere 11 ülkede insanlarda vakalar kaydedilmiştir. 2003 yılında ABD’de meydana gelen ve 70’den fazla kişinin enfekte olduğu olay, Afrika dışında kaydedilen ilk Mpox salgınıdır.

2018’de Nijerya’dan başlayarak İsrail ve Birleşik Krallık’a yayılan Mpox, 2019 ve 2021 yıllarında Singapur ve ABD’ye sıçradı. 2022 Mayıs ayında ise Avrupa’da, özellikle Portekiz, İspanya ve Birleşik Krallık’ta vakalarda artış gözlemlendi.

Mpox'un Bulaşma Yolları

Mpox virüsü, enfekte hayvanlarla temastan insanlara geçebilir. Bu temas, hayvanların kanı, vücut sıvıları, ciltteki yaralar veya ısırıklar yoluyla olabilir. İnsanlar arası yayılım ise, özellikle uzun süreli ve yakın mesafeli temaslarda meydana gelir. Enfekte bireylerin vücut salgılarıyla (cinsel salgılar dahil) doğrudan temas veya cilt yaralarıyla temas, hastalığın bulaşmasına yol açabilir. Ayrıca, enfekte kişilerin cilt yaralarıyla kirlenmiş eşyalar (örneğin, kullanılmış yatak çarşafları veya havlular gibi) da virüsün bulaşma yollarındandır.

Korunma ve Tedavi

Mpox virüsünden korunmanın en önemli yolu, enfekte bireylerle teması kesmektir. Temel hijyen kurallarına uyulması ve enfekte olabilecek hayvanlarla temastan kaçınılması gerekmektedir. Özellikle sağlık çalışanları için, enfekte hastalarla ilgilenirken koruyucu elbise ve ekipman kullanımı hayati önem taşır.

Çiçek aşısı, Mpox virüsüne karşı da koruyucu etki gösterebilir. Çiçek hastalığı için geliştirilen antiviral ilaçlar, Mpox'un tedavisinde de kullanılabilir ve olumlu sonuçlar verebilir.

Kuluçka Süresi ve Belirtiler

Mpox virüsünün kuluçka süresi, riskli bir temasın ardından semptomların görülme süresi genellikle altı ila on dört gün arasındadır. Ancak bu süreç, bir ile yirmi bir gün arasında da değişebilir. Hayvan ısırıkları veya çizilmeleri durumunda kuluçka süresi daha da kısa olabilir.