Nature dergisinde yayımlanan bir araştırma, dünyanın en büyük primatlarından biri olan ve 295 bin ila 215 bin yıl önce soyu tükenen Gigantopithecus blacki'nin yok olma sürecini detaylı bir şekilde ele aldı.
Bilim insanları, Güney Çin'deki 22 mağarada yaptıkları çalışmalar sonucunda, Gigantopithecus blacki'nin 2,5-3 metre uzunluğunda ve 350-400 kilogram ağırlığında olan bu primatın popülasyonunda mevsimsel değişimlere bağlı olarak yaşanan habitat ve beslenme tercihi değişikliklerinin neden olduğu azalmalar sonucunda neslinin tükendiğini belirledi.
Çalışmanın lideri olan Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Alper Yener Yavuz, Gigantopithecus blacki'nin 2 milyon ila 200 bin yıl öncesinde Çin'de yaşadığını ve 1935'te keşfedilen dişlerle başlayan araştırmaların, 2024'te tamamlanan bu son çalışmayla noktalandığını açıkladı.
Yavuz, primatın soyunun tükenmesinde etkili olan faktörleri şu şekilde sıraladı:
İklim değişiklikleri: Araştırmacılara göre, Gigantopithecus blacki'nin yaşadığı dönemde meydana gelen ciddi iklim değişiklikleri, bu büyük primatın yaşam alanlarını ve besin kaynaklarını etkileyerek soyunun tükenmesine neden oldu.
Beslenme tercihlerindeki değişim: Gigantopithecus blacki'nin yaşam alanındaki bitkisel kaynaklardaki değişiklikler, bu primatın temel besin maddelerine erişimini zorlaştırdı. Beslenme kaynaklarındaki bu değişiklik, gıda kaynaklı problemlere yol açarak neslinin azalmasına katkı sağladı.
Bu türün yok olma sürecinin, geniş orman alanlarının seyrek açık ormanlara, çalılıklara ve çayırlara dönüşen bir çevresel değişimle ilişkilendirildiğini belirten Yavuz, Gigantopithecus blacki'nin iklim ve bitki örtüsündeki bu değişikliklere uyum sağlayamayarak tükenmiş olabileceğini ifade etti.
Aynı zamanda Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş de bu türün soyunun tükenmesinde etkili olan iklim değişikliklerini vurgulayarak, Gigantopithecus blacki'nin yaşadığı dönemin buzul çağının etkisi altında olduğunu ve neslinin 295 bin ila 215 bin yıl önce soğuk bir buzul çağı etkisiyle yok olduğunu belirtti.
Gigantopithecus blacki'nin soyunun tükenmesinin ardındaki faktörler arasında, iklim değişiklikleri ve bitki örtüsündeki değişikliklerin yanı sıra gıda kaynaklarının azalması, zor bulunması, düşmanların artması ve bağışıklık düşüklüğü gibi etkenler de bulunmaktadır.