YIKILAN 39 BİN BİNAYA 267 TUTUKLAMA
Kahramanmaraş depremlerinde 53 bin 537 kişinin öldüğü ve 107 bin 213 kişinin yaralandığı felaket sonrasında, 11 şehirde 38 bin 901 bina yıkıldı ve 311 bini kullanılamaz hale geldi. Afetten etkilenen 14 milyon kişiden 3 milyon 549 bin kişi tahliye edildi. Adalet Bakanı Tunç'un açıkladığı verilere göre, afetin birinci yılında tabut binalara ilişkin kanıt toplamak için 900 bilirkişi görevlendirildi ve 812 rapor tamamlandı. Şu anda 1783 dosya bilirkişide bulunuyor ve 1007 dosya bilirkişiye gönderilmeyi bekliyor. Soruşturmalar kapsamında 369 iddianame hazırlandı ve 267 kişi tutuklandı. 984 kişi adli kontrolle serbest bırakıldı. Devam eden yargı sürecinde ise 2 bin 825 kişinin yargılanması bekleniyor.
BÜYÜK YIKIMDA DEVLETİN SUÇU YOK
Yıkılan tabut binalara ilişkin olarak müteahhitlere, inşaat denetimcilerine ve teknik personele karşı dava açıldı. Ancak bu süreçte, müteahhitler odaklı yürütülen soruşturmalarda, yapı izni veren, projeyi onaylayan veya denetimi eksik veya yapmayan kamu görevlileri hakkında herhangi bir dava açılmadı. Bir yıl geçmesine rağmen, seçilmiş belediye başkanları veya belediye meclisi üyeleri de dahil olmak üzere hiçbir kamu görevlisi, inşaat projesinin onaylanmasındaki rolleri nedeniyle yargılanmadı. Ayrıca, simgeleşen Hatay Devlet Hastanesi'nde yaşanan ihmallere yönelik soruşturmada da tek bir kamu görevlisi sorumlu tutulmadı. Bu durum, "Yıkımda devletin suçu yok" yorumlarına neden oldu ve "Adalet hala yıkıntı altında duruyor" tepkilerini artırdı.
53 BİNDEN FAZLA ÖLÜM SADECE 267 TUTUKLU
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin üzerinden 1 yıl geçmesine rağmen, sorumlular hala yargılanmadı. Resmi rakamlara göre, afet sonrasında tutuklananların sayısı 267'ye ulaştı. Ancak henüz yargılanan kamu görevlisi bulunmuyor. Adalet Bakanı Tunç, "369 iddianame mahkemelere sunuldu ve davaları açılmış durumda" şeklinde açıklama yaptı.
Türkiye, 6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş merkezli Pazarcık 7.7 ve Elbistan 7.6 depremleriyle sarsıldı. Bu afetlerin ardından Kahramanmaraş, Hatay, Gaziantep, Malatya, Diyarbakır, Şanlıurfa, Adıyaman, Osmaniye, Adana, Kilis ve Elazığ olmak üzere 11 ilde büyük bir yıkım yaşandı. Resmi kayıtlara göre, 53 bin 537 kişi hayatını kaybetti, 107 bin 213 kişi yaralandı. 38 bin 901 bina yıkıldı ve bölgeden 3 milyon 549 bin kişi tahliye edildi. 691 bin depremzede hala evsiz durumda ve 414 konteyner kentte yaşam mücadelesi veriyor. Maalesef, yaşananların sorumluları hukuki anlamda cezalandırılmadı. Kamu görevlileri hakkında başlatılan soruşturmalar ise henüz dava aşamasına gelmedi.
812 BİLİRKİŞİ RAPORU
Adıyaman’ın Besni ilçesinde, TRT Haber’in canlı yayınına katılan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un verdiği bilgiler, adaletin yıkıntı altında olduğunu gözler önüne serdi. Depremin ardından kriz merkezi oluşturduklarını belirten Tunç, "Her şehre koordinatör başsavcı yolladık. Yaklaşık 900 bilirkişi, yıkılan binalara ilişkin kanıt olacak örnekleri almak üzere bölgede etkinlik gösteriyor. Soruşturmalar titizlikle yürütülüyor. Binalarda kusur durumunun net bir şekilde ortaya çıkarılması lazım. Bu kapsamda şu anda 812 dosyada bilirkişi raporu geldi. 1783 dosya bilirkişide. 1007 dosya da bilirkişiye gönderilmeyi bekliyor. Bunlar ceza soruşturmaları. Şu anda 267 tutuklu var, 984 de adli kontrol... 2 bin 825 kişinin yargılanması devam ediyor. 369 iddianame mahkemelere sunuldu ve davaları açılmış durumda" şeklinde konuştu. İdari yargıda da açılan davaların olduğunu belirten Bakan Tunç, "Toplam 54 bin 436 dava açıldı 11 vilayetimiz bakımından. Bunların 42 bin 359’u hasar tespiti ve yıkım kararına karşı. 24 bin 354’ü sonuçlandı. 4 bin 496’sının yıkılmaması gerektiğine karar verildi" ifadelerini kullandı.
YARGI PAKETİ HAZIR
Yargı Paketi’nin taslağının hazır olduğunu, yerel seçimlerden önce yasalaşmasını ümit ettiğini kaydeden Tunç, yargıda yaşanan Can Atalay kriziyle ilgili olarak şunları söyledi: "Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay, anayasanın maddelerini farklı yorumladı. Anayasanın 148. maddesinde ‘Anayasa Mahkemesi bireysel başvuruyla kanun yolu incelemesi yapamaz’ diye bir hüküm var. Adliye mahkemelerinden gelen kararların son inceleme merci Yargıtay, idari yargıdan gelen kararların son inceleme yeri Danıştay’dır. Bir görev taksimi yapmış anayasamız. Eğer kanun yolu incelemesi yaparak Yargıtay sürecinden geçmiş bir kesin hükmü siz bireysel başvuru kanalıyla denetlerseniz işte o zaman yetki karmaşası ortaya çıkıyor. Bağlayıcılık bakımından bakılırsa Yargıtay’ın kararları da bağlayıcı."