Uluslararası Af Örgütü 15 Temmuz darbe girişiminin ardından yaptığı açıklamada, Türkiye’de insan haklarının tehlike altında olduğunu belirtti.
Açıklamada, bazı hükümet yetkililerinin başarısız darbe girişiminin sorumlusu olan kişilerin cezalandırılması için ölüm cezasının geri getirilmesini önerdiği ifade edildi.
İdam cezasının geri getirileceğine dair söylemlerden duydukları endişeyi dile getiren örgüt, bunun Türkiye’nin taraf olduğu insan hakları sözleşmelerinin ve Türkiye’nin anayasasındaki güvencelerin ihlali anlamına geleceğini vurguladı.
Hak ihlalleri
Örgütün Ankara ve İstanbul’da gözaltına alınanların, gözaltında kötü muamele ve avukatlara erişimin engellenmesi gibi ciddi ihlallere maruz kaldığına dair haberleri de soruşturduğu ifade edildi.
Uluslararası Af Örgütü Avrupa ve Orta Asya Direktörü John Dalhuisen, “Cuma gününden bu yana gözaltı ve açığa almaların sayısının yüksekliği korkutucu, durumu çok yakından gözlemliyoruz'' dedi.
“Darbe girişimi korkunç ve sarsıcı bir şiddet tablosunu gözler önüne sermiştir ve hukukdışı öldürmeler ve diğer insan hakları ihlallerinden sorumlu olanlar adalet önüne getirilmelidir. Fakat ihtilâfı bastırmak ve ölüm cezasını geri getirmekle tehdit etmek adalet değildir.
“Türkiye yetkililerinden, gerekli soruşturmaları yürütürken hukukun üstünlüğüne bağlılık ve saygı göstermelerini, tutukluların adil yargılanmasının sağlanmasını ve suç unsuru taşıyan eylemlerde yer aldığına dair aleyhinde somut delil olmayanların salıverilmesini talep ediyoruz.
“Türkiye’nin insan haklarının daha da kötüleşmesine ihtiyacı yoktur.''
Linç
Dalhuisen yaşanan hak ihlallerine şu sözlerle dikkat çekti.
“Yaşamını yitirenler arasında, bazılarının silahsız veya teslim olmaya çalıştığı sırada linç edilerek öldürüldüğü ifade edilen ve yetkililerin ''darbe kışkırtıcısı’ olarak tanımladığı 24 kişi de vardır.
“Ayrıca, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın protesto çağrısının ardından sokaklara dökülen siviller de tank ve helikopterlerle karşı karşıya gelerek öldürülmüşlerdir.
Baskılar
"Toplu gözaltı ve görevden almalar, Türkiye hükümeti tarafından barışçıl fikir ayrılıklarına yönelik giderek artan tahammülsüzlük bağlamında oldukça endişe vericidir, ayrıca bu baskının gazetecileri ve sivil toplum aktivistlerini kapsayacak biçimde uygulanması ihtimali de mevcuttur.
"Geçtiğimiz aylarda siyasi aktivistler, gazeteciler ile devlet görevlilerini veya hükümet politikasını eleştiren kişiler sıklıkla hedef gösterilmiş ve medya organlarına el konulmuştu.
Hukuk devletine saygı
"Türkiye hükümetinin, darbeye kalkışanların yaptığının aksine, insan haklarına ve hukuk devletine saygı göstermesi artık her zaman olduğundan daha da önemlidir."