Gazeteci Ogün Akkaya’nın haberine göre; TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve 2020 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi ile Sayıştay raporlarının geneli üzerindeki görüşmelerini tamamladı. Teklifler, 26 Ekim’deki komisyon toplantısında oy çokluğuyla kabul edildi.
Komisyonda CHP’li vekillerle AKP’li vekiller arasında ‘Yap-İşlet-Devret’ (YİP) projeleri kapsamında yapılan otoyolların fiyatlarına ilişkin tartışma yaşandı. Komisyonda söz alan Adalet ve Kalkınma Partisi Aydın Milletvekili Bekir Kuvvet Erim otoyol, tünel ve köprü projelerinde uygulanan ‘Yap-İşlet-Devret’ modelinin demiryollarında da uygulanmasını gündeme getirdi.
Komisyonda AKP’li Erim, Kamu Özel İşbirliği’ne (KÖİ) dair bir sunum yaptı. Yap-İşlet-Devret olarak da bilinen projelere ilişkin bilgi veren Erim, kamu yatırımlarıyla uzun yıllar sürecek projelerin, KÖİ yönetimiyle özel sektör tarafından çok daha kısa sürede gerçekleştirildiğini söyledi. KÖİ projeleri için şimdiye kadar 86 milyar dolar yatırım yapıldığını aktaran Erim, Türkiye’deki 3 bin 532 kilometrelik otoyol ağının bin 250 kilometresinin bu modelle hayata geçirildiğini söyledi. Projeleri sayan Erim’e CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı karşı çıktı. Arı’nın “Kaç paraya geçiliyor haberiniz var mı?” sorusuna Erim, “Alternatif yolu var, parasız geçmek istiyorsan normal yoldan geçeceksin. Diğer yollar kapanmadı, yanında alternatif yol var” yanıtını verdi. Cavit Arı’nın tekrar söz alıp “115,5 liraya gidiyorsun” demesi üzerine ise Bekir Kuvvet Erim, “Benim işim hızlı görülecek, ben hızlı gitmek istiyorsam, bana uyarsa oradan gideceğim. Sen normal yoldan git, öbür yoldan çık” dedi. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün ileride demiryolu ile de hizmet vereceğini belirten Erim, diğer demiryollarının da ‘Yap-İşlet-Devret’ yöntemiyle yapılmasını “Bir an önce yapılsın” sözleriyle dile getirdi.
AMAÇ STATÜYÜ DEĞİŞTİRMEK
‘Yap-İşlet-Devret’ modelinin halihazırda yolcu garantili bir şekilde Ankara Yüksek Hızlı Tren Garı’nda uygulandığını hatırlatan Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası (BTS) Genel Başkanı Murat Oral’a göre de diğer demiryollarında da bu modelin uygulanmak istenmesinin amacı Devlet Demiryolları’nın statüsünün değiştirilmek istenmesi. Oral, demiryollarındaki çalışmaların Kamu Özel İşbirliği’ne gerek kalmadan kamu maliyeti ile gerçekleştirilebileceğini belirterek şunları söyledi: “Demiryollarının altı tane limanı vardı, beşi gitti. En büyük geliri getiren yerlerdi buralar. Özelleştirme, yap-işlet-devret, yeniden yapılandırma bunların hepsi sermayeye hizmet eden yol ve yöntemler. Kamuya hizmet eden politikalar, söylemler değil. Devletten güçlü kimse yoktur. Bunlar tamamen saptırmadır, algıdır. Son dönemlerde türeyen zenginlere bakın adı sanı duyulmamış insanlar. Bundan önce Cengiz, Limak, Kolin mi vardı. Bunlar bu iktidar döneminde zenginleşen şirketler.”
“TİCARET MERKEZİ YAPACAKLAR”
Demiryollarının da ‘Yap-İşlet-Devret’ modeli ile yapılmasının amaçlarından birinin de statü değişikliği olduğunu belirten Oral, “Devlet Demiryolları’nın zenginliği var. Arazisi, malı, mülkü var. İhale Yasası’na takılmak istemiyorlar. Sayıştay denetimine girmek istemiyorlar. Devlet memurluğu güvencemizi elimizden almak istiyorlar” ifadelerini kullandı ve sözlerini şöyle sürdürdü: “Devlet Demiryolları, bütün yatırımları yapacak güçtedir. Hazineden para ayrılıyor. Hiç kimse demesin ki yapamaz! Yüksek hızlı tren hatlarını yapan devlet, garını mı yapamaz. Biz neyi yapamıyoruz da müteahhit yapacak? Amaçları, bizim kurumumuzu, zenginliğimizi elimizden almak. Demiryollarının kıymetli arazileri, yolları, garları var. Ankara’nın göbeğindeki 70 dönüm arazimizi alıp, Medipol Üniversitesi’ne verdiler. Haydarpaşa Garı’nı, Okçular Vakfı’na vermek istediler, iptal ettirdik. Şimdi Yenikapı- Sirkeci arasındaki yolumuzu teke düşürüyorlar bisiklet yolu yapmak için. Onun da sağındaki, solundaki arazileri peşkeş çekecekler. Rezidans, ticaret merkezleri yapacaklar.”