2002 yılından bu yana ülkeyi tek başına yöneten ve 7 Haziran’da tek başına iktidarı kaybettikten sonra ''Koalisyon demek istikrarsızlık demektir’ diyerek koalisyon kurulmasını engelleyen ve ülkeyi aylarca süren bir kaosun içine sürükleyen Erdoğan, 1 Kasım seçimlerinde AKP’nin yeniden tek başına iktidara gelmesi için gerekli koşulları sağladı.
Ancak 1 Kasım’dan sonra da ülkeye en siyasi ne de ekonomik istikrar gelmedi. Bu dönemde Saray darbesi ile Davutoğlu azledildi ve yerine atanan Binali Yıldırım başbakan olarak göreve devam ediyor.
16 Nisan referandumunda EVET çıkması halinde görevi sona erecek olan Yıldırım, referandum kampanyası için il il gezerek EVET oyu istiyor. Yıldırım dün de Kırşehir ve Nevşehir’de yaptığı mitinglerde EVET oyu istedi.
YİNE KOALİSYONLA KORKUTTU
Nevşehir’deki konuşmasında koalisyonların ülkeye çok şey kaybettirdiğini ve anayasa değişikliğinin koalisyonları ortadan kaldıracağını söyleyen Yıldırım şöyle konuştu: “Bazı hükümetler 3 ay sürdü, 5 ay sürdü. Milletin sorunları, dertleri, beklentileri ertelendi, ötelendi, bir başka bahara kaldı. Türkiye’de Cumhuriyet’in kurulduğu 1923’den bu tarafa her hükümet 4 yıl boyunca görev başında kalsaydı bugün 65. hükümet 2182 senesinde ancak kurulacaktı. Bakın Amerika’ya. Kurulalı 228 yıl olmuş 45 hükümet kurulmuş. Her 5 yılda bir hükümet. Şimdi bu değişiklikle birlikte biz de aynısını yapıyoruz. 5 yılda bir hükümet kurulacak ve mutlaka tek başına iktidar olacak. Hükümeti de siz seçeceksiniz, Meclis’i de siz seçeceksiniz. Önünüze iki sandık gelecek.''
ALMANYA KOALİSYONLARLA AVRUPA’NIN DEVİ OLDU
Başbakan Binali Yıldırım’ın Nevşehir’den önce miting yaptığı sırada telefonda konuştuğu Angela Merkel’in ülkesi Almanya ise yıllardır koalisyonla yönetiliyor ve Avrupa’nın en büyük ekonomisi olduğu gibi, aynı zamanda AB’nin siyasi liderliğini de sürdürüyor.
TÜRKİYE’DE KOALİSYONLAR GERÇEĞİ
Peki Tayyip Erdoğan ve Binali Yıldırım’ın sık sık dile getirdiği “Koalisyonlar bu ülkeye çok kaybettirdi'' sözü gerçeği ne kadar yansıtıyor. Gelin önce Türkiye’nin hükümetler ve koalisyonlar tarihine bir bakalım.
Cumhuriyetin ilanından bu yana 94 yıl, çok partili rejime geçildiği 1947’den bu yana ise 70 yıl geçti.
1923’ten 1950’ye kadar 27 yıl boyunca CHP hükümetleri tek başına kesintisiz olarak ülkeyi yönetti.
1950-60 arasında ise Adnan Menderes liderliğindeki Demokrat Parti’nin (DP) 10 yıllık kesintisiz iktidarı söz hüküm sürdü.
Türkiye’nin 70 yıllık çok partili hayatında kurulan hükümetlerin görev süreleri şöyle:
Koalisyon hükümetleri: 21 yıl
Partilerüstü (askeri müdahale dönemleri) hükümetler: 5 yıl
Tek parti hükümetleri: 44 yıl
Yani Türkiye, 70 yıllık çok partili hayatının yaklaşık 3’te 2’sinde tek parti iktidarları tarafından yönetildi.
1961-2002 yılları arasında ise 13 koalisyon hükümeti toplam 21 yıl ülkeyi yönetti.
Referandumda anayasa değişikliğini ''Koalisyonlar bitecek, istikrar gelecek’ diye savunan Tayyip Erdoğan ve Binali Yıldırım’ın bu iddiasını rakamlar yalanlıyor.
HÜKÜMETLERİN BÜYÜME PERFORMANSLARI
Tek parti hükümetlerinin ekonomik istikrar yarattığı ancak koalisyon hükümetlerinde ekonominin çöktüğü iddiasına gelince.
Süleyman Demirel’in dört partili koalisyonu 1976 yılında % 10,5’lik bir büyüme yakalayarak Türkiye’nin en yüksek büyüme hızı oranını tutturdu.
Büyüme hızı ortalamasında ise CHP hükümetlerinin 1923-1950 arası yüzde 8.1 büyüme ortlaması ise Cumhuriyet tarihinin en büyük büyüme hızı.
Savaştan yeni çıkan bir ülke olmasına rağmen, bu dönem içinde 1930’lu yıllarda yaşanan ''Büyük Buhran’ ve İkinci Dünya Savaşının da yaşandığı bu döneme yakalanan büyüme hızı ortalaması, Türkiye’de bir daha ne tek parti ne de koalisyon hükümetleri tarafından yakalanamadı.
1990’lı yıllarda kurulan koalisyon hükümetleri ise Büyük Asya Krizi ve Marmara Depremi gibi büyük felaketler nedeniyle Cumhuriyet tarihinin büyüme ortalamasının oldukça altında kalmasına rağmen koalisyon hükümetlerinin büyüme ortalaması da gene ortalamanın çok da altında değil.
AKP DÖNEMİNDE BÜYÜME
Öte yandan tek başına iktidarın büyümenin temel şartı olduğunu iddia eden AKP’nin 2002-2014 arası büyüme hızı ortalaması ise yüzde 4.7 oldu. 2015’te bu oran yüzde 4’e gerilerken, henüz açıklanmayan 2016 büyüme oranının ise yüzde 3 veya biraz altında olması bekleniyor.
Türkiye’nin koalisyon ve askeri yönetimlerin de başta olduğu cumhuriyet tarih büyüme ortalamasının yüzde 4.8 olduğu düşünüldüğünde, AKP’nin 15yıllık kesintisiz tek başına iktidar döneminde bu ortalamanın altında kaldığı görünüyor.
İşte 1923’ten 2014’e kadar Türkiye’nin hükümetlere göre büyüme oranları:
Mavi sütunlar tek parti hükümetlerini, kırmızı sütunlar koalisyon hükümetlerini, siyah sütunlar ise darbe dönemi hükümetlerini gösteriyor.
Kaynak: Redaktif