Almanya, korona pandemisinin ardından geçen yıl vize başvurularında yaşanan artışa dikkat çekerek vize bölümlerinin kapasitesinin artırılması amacıyla bir pilot proje başlatmıştı. Bu kapsamda, vize başvurularına itirazların değerlendirilmesi bir süreliğine askıya alındı. Almanya Dışişleri Bakanlığı, bu uygulamanın süresinin 30 Haziran 2025'e kadar uzatıldığını duyurdu.
Bakanlık, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için Schengen vizesi bilgilendirme bölümünde yaptığı açıklamada, "Bir pilot projeye katılım sebebiyle 30 Haziran 2025 tarihine kadar Vize Başvuru Kararı'na itiraz kabul edilememektedir. Ret kararı durumunda başvurabileceğiniz yasal yolları, lütfen ret sonucunda yer alan hukuki bilgilendirmeden öğreniniz" ifadelerine yer verdi.
Yasal prosedüre göre, vize başvurusuna ret cevabı verilmesi halinde başvuran kişinin karara bir ay içinde yazılı itirazda bulunma hakkı bulunuyor. İtirazlar, başvuruların yurt dışı temsilciliklerine ulaştığı tarih sırasına göre değerlendiriliyor ve vize başvuruları sorumlu makamlar tarafından yeniden gözden geçiriliyor.
Pilot proje çerçevesinde, bazı ülkelerden yapılan vize başvurularında reddedilen itirazların gözden geçirilmesi durdurulmuştu. Almanya'nın 30 Haziran 2025'e kadar uzattığı itirazları değerlendirmeme kararı, Çin, Gana, Hindistan, Endonezya, Fas, Nijerya, Tayland, Rusya, Tunus, Vietnam ve Türkiye'den gelen başvuruları kapsıyor.
Vize başvurusuna red alanlar, şu anda yalnızca Berlin'deki İdare Mahkemesi'ne bir ay içinde başvurarak haklarını arama imkânına sahip. Pilot projeyle vize başvuru işlemlerine ne kadar personel kaydırıldığı ve projenin getirisi hakkında ise herhangi bir açıklama yapılmadı.
Almanya ile Türkiye arasında ticari ve insani ilişkilerin güçlü olduğu biliniyor. Ancak son yıllarda, özellikle yakınlarını ziyaret etmek isteyenler, aile birleşimi için gelenler ve eğitim veya turizm amacıyla başvuranlar vize sürecinde ciddi zorluklar yaşamaktadır. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, Mayıs ayında Schengen News'e yaptığı açıklamada, vize problemleri nedeniyle seyahatlerin durma noktasına geldiğini belirtmiş, 2019 yılında ret oranının yüzde 9,7 iken 2023'te bu oranın yüzde 16,1'e yükseldiğini vurgulamıştı. 2022 yılında Türkiye, 778 bin 409 vize başvurusuyla ilk sırada yer alırken, 2023'te Çin’in ardından ikinci sıraya düştü.
Aile birleşimi vize sürecinin de oldukça sancılı olduğu ifade ediliyor. DW Türkçe'ye başvuran pek çok kişi, vize başvurusu için uzun bekleme sürelerinden ve gerekçe gösterilmeden verilen retlerden şikayetçi. Özellikle uzun süreli kalma imkanı tanıyan Ulusal Vize prosedüründe de sıkıntılar yaşanıyor; bu vize için randevu almak bile bir yıla yaklaşabiliyor. Bazı aileler, ebeveynler ve çocukların yıllarca ayrı kalmasının insani bir krize dönüştüğünü dile getiriyor.
Duygu isimli bir kadın, eşi Mayıs 2023'te Mavi Kart alarak Münih'e gittiğinden beri vize başvurularındaki bekleme sürelerinin uzadığını belirtiyor. 2023 yılının ilk yarısında Ankara'dan randevu almak 6-7 ay, İstanbul'dan 9-10 ay, İzmir'den ise 7-8 ay sürerken, ikinci yarıda bu süreler daha da uzamış. Şu anda Ankara'da vize başvuru randevusu almak 11,5 ay, İstanbul'da da aynı süreyi alıyor. İstanbul'da 10 Aralık 2023’te kayıt olan bir kişi, 22 Kasım'a randevu alırken, Ankara'daki bir kişi 22 Kasım 2023’te kaydolduğunda 8 Kasım 2024’e randevu alabiliyor.
Almanya Dışişleri Bakanlığı’nın DW Türkçe'ye verdiği bilgilere göre, 2023 yılında aile birleşimi yoluyla Almanya'ya gitmek için Türkiye’den 20 bin 312 kişiye vize verildi. Bu rakam, 2022'de 14 bin 193, 2021'de 11 bin 780 ve pandemi nedeniyle seyahat kısıtlamalarının uygulandığı 2020'de ise 8 bin 968 olmuştu.