ENFLASYONLA MÜCADELEDE ALTIN İTHALATINA KISITLAMA
Mart ayında Türkiye'de yıllık enflasyon yüzde 75 seviyesine ulaştı. Bu durum, vatandaşların ve büyük şirketlerin güvenli liman olarak altına yönelmesine neden oldu. Enflasyonun sert etkileri, 2023 yılında işlenmemiş altın ithalatında tarihi seviyelere ulaşılmasına yol açtı. Türkiye, 2023 yılında ortalama 319 ton altın ithal ederek son 50 yılın rekorunu kırdı. Ancak, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek liderliğinde başlayan yeni ekonomi yönetimiyle birlikte bu durum değişti.
ALTIN İTHALATI AZALDI
Başlatılan sıkı para politikaları sonucunda politika faizi yüzde 50 seviyesine yükseldi. 31 Mart seçimlerinin ardından Türkiye'ye giren sıcak paranın artması, net döviz pozisyonunda iyileşme sağladı ve dolar kurunda iki aylık bir yatay seyir yaşandı. Türk lirasının değer kazanacağına dair uluslararası finans kuruluşlarının düşünceleri, yatırım alışkanlıklarını değiştirdi. Altın ithalatına getirilen kota uygulaması ve vergi sınırlandırmaları da altına olan ilgiyi azalttı.
ALTIN İTHALATINDA BÜYÜK DÜŞÜŞ
Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası verilerine göre, 2023 yılının ilk beş ayında altın ithalatı 163 bin 761 kg iken, 2024 yılının aynı döneminde bu rakam 58 bin 774 kilograma geriledi. Ocak, Şubat, Mart, Nisan ve Mayıs aylarında altın ithalatı bir önceki yılın aynı dönemine göre 2.8 kat düşüş gösterdi.
KOTA VE VERGI UYGULAMALARI
2023 Temmuz ayında yayımlanan Resmi Gazete kararı ile Türkiye-AB Gümrük Birliği kapsamı dışında kalan ülkelerden yapılacak altın ithalatına yüzde 20 vergi getirildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı, kota uygulamasının kapsamını genişleterek yurtdışından altın alımında bildirim şartı getirdi. Bu adımlar sonucunda Eylül ayında ithal edilen altın miktarı 14 bin 961 kilograma gerileyerek en düşük seviyeye indi. Ağustos ayında yapılan 21 bin 223 kilogramlık ithalatta da büyük bir düşüş yaşandı.
BAKAN ŞIMŞEK'IN AÇIKLAMALARI
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, altın sektöründen gelen eleştirilere sert yanıt vererek, kota uygulamasının sürdürüleceğini belirtti:
"Altına yönelik bir kota uygulamasına gittik. Tabii ki çıkar çevreleri memnun değil... Valla kusura bakmasınlar, bir metali ülkede olmayan döviz kaynaklarıyla ithal edeceksiniz, sonra bir köşede atıl olarak duracak. Bunun neresi memleketin menfaatine? Vatandaşlarımızın tercihine saygılıyım. Bu noktada hiçbir tereddüt yok ama biz burada kaynaklarımızı ülkemizin menfaatine ve yatırıma, üretime, dolayısıyla istihdama ve ağırlıklı olarak ihracata dönüştüreceğiz."