Asgari Ücret Artışı Tartışması: Dr. Mahfi Eğilmez'den Çarpıcı Görüşler!
Eski Hazine Müsteşarı Dr. Mahfi Eğilmez, asgari ücret artışı ve enflasyon arasındaki ilişkiye dair dikkat çekici saptamalarda bulundu.
Deneyimli iktisatçı Eğilmez, kendi blogunda yayınladığı "Asgari Ücret Artırılmalı mı?" başlıklı yazısında, Türk-İş'in açlık ve yoksulluk sınırı araştırmalarına atıfta bulunarak asgari ücretin yetersizliğini vurguladı. Eğilmez, asgari ücret artışının enflasyonu artıracağını savunurken, "Asgari ücret artarsa enflasyon artmaz demek ekonomi bilimine aykırı bir tezdir" ifadesini kullanarak gerekçelerini açıkladı.
Ancak Eğilmez, asgari ücret artışının enflasyonu artıracak olması ile asgari ücretlilere zam yapılmasının iki ayrı konu olduğunu da net bir şekilde ortaya koydu. Eğilmez, "Enflasyonun böylesine arttığı bir yerde asgari ücret ve emekli maaşı alanlara ücret artışı yapmamak insanlığa aykırıdır" diyerek asgari ücretlilere yapılacak zammın etik boyutuna da dikkat çekti.
İşte Dr. Mahfi Eğilmez'in asgari ücretle ilgili yazısı:
TÜİK’in Şubat 2024 Ücretli Çalışan İstatistikleri bültenine göre Türkiye’de 2024 yılında sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörlerinde ücretle çalışanların sayısı 15,1 milyon kişi. Merkez Bankası ve DİSK-AR verilerine göre bunların yarısının, yani 7,5 milyon kişinin asgari ücretle çalıştığı tahmin ediliyor.
Türkiye'de toplam ücretle çalışanların sayısı 16 milyon. Asgari ücret artırıldığında bu artış sadece asgari ücretlileri etkilemiyor, tüm ücretler buna göre artıyor. Ayrıca, 9 milyon emekli de var. Dolayısıyla, asgari ücret artırıldığında 25 milyon kişinin ücretlerinde çeşitli artışlar yapılması söz konusu oluyor.
Açlık ve yoksulluk sınırına dikkat çeken Türk-İş, her ay dört kişilik bir aileyi esas alarak açlık ve yoksulluk sınırı hesaplaması yapıyor. Açlık sınırı yalnızca gıda harcamalarını baz alırken, yoksulluk sınırı giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçları da içerir. Bu hesaplamalara göre dört kişilik bir aile için 2024 Mayıs'ında açlık sınırı 18.969 TL/ay, yoksulluk sınırı ise 61.789 TL/ay olarak belirlendi.
Halihazırdaki asgari ücret 17.002 lira. Bu durumda, Mayıs 2024 itibarıyla asgari ücret, açlık sınırının 1.967 lira, yoksulluk sınırının ise 44.787 lira altında bulunuyor. Bir ailede iki kişinin asgari ücretle çalıştığını varsayarsak, aile geliri aylık olarak 34.004 liraya yükselir, ancak bu gelir, aile için belirlenen yoksulluk sınırının 27.785 lira altında kalır. Çocukları küçük veya eğitimde olan bir aile için bu durumda tüm fertlerin çalışması mümkün olamayacağından, bu aile yoksulluk sınırının altında yaşamaya devam edecektir.
Mahfi Eğilmez şöyle devam etti:
"Asgari ücret artışı enflasyon yaratır mı? Özellikle enflasyonun çok yüksek düzeylere çıktığı son üç yılda çok tartışılan bu konuda iktisatçılar ikiye ayrılmış durumda. Kimileri enflasyona etki etmez diyor, kimileri enflasyonu artırır diyor.
Gelir iki şekilde kullanılır: Tüketim ve tasarruf. Asgari ücretliler ve emeklilerin tasarruf yapması bu koşullarda mümkün olmayacağına göre ücret artışı sonucunda toplam sayısı 16,5 milyonu bulan emekli ve asgari ücretlilerin ellerine geçen bütün parayı tüketime harcamaları söz konusu olacaktır. Tüketim harcamalarının artması talebin artmasına o da enflasyonun artmasına yol açacaktır. Asgari ücret artarsa enflasyon artmaz demek ekonomi bilimine aykırı bir tezdir. Türk toplumu bilime aykırılığa o kadar alıştı ve bu tavrı o kadar benimsedi ki bilim insanları arasından 'faiz neden enflasyon sonuçtur' yaklaşımını doğru bulup destekleyenler çıktı. Onun için burada da asgari ücret artışının enflasyon yaratmayacağını söyleyenlere çok şaşırmamak lazım.
Gelelim işim öteki yanına. Enflasyon artacak diye açlık sınırının yaklaşık 2 bin lira, yoksulluk sınırının da yaklaşık 28 bin lira altındaki asgari ücreti ve onun bile altındaki emekli ücretlerini artırmayalım demek mümkün mü? Ya da bu insanlara 'biz enflasyonu düşürünce sorun kökten çözülecek sıkın biraz dişinizi' demek? Gerçi bunu söylemenin mümkün olduğunu Türkiye’de yaşayarak görüyoruz.
Asgari ücret ve emekli maaşlarının artırılmasının enflasyonu etkileyeceğini reddetmek bilime aykırıdır ama enflasyonun böylesine arttığı bir yerde asgari ücret ve emekli maaşı alanlara ücret artışı yapmamak insanlığa aykırıdır. Bu iki konuyu birbirinden ayıralım."