Türkiye'de konut maliyetlerindeki artış ve talep yoğunluğu, Toplumsal Düşünce ve Araştırmalar Merkezi (TODAM) tarafından yayımlanan "Toplumun Görünümü 2023" raporunda ele alındı. Rapora göre, 2023 Aralık ayında ortalama konut fiyatının 3 milyonun üzerinde olduğu ve asgari ücretle çalışan bir kişinin ev sahibi olabilmesi için tüm ücretini 17 yıl boyunca ödemesi gerektiği belirlendi. Konut fiyatlarındaki artış, asgari ücretle geçinenlerin ev sahibi olma olasılığını imkânsız kıldı.
KONUT KRİZİNİN SEBEPLERİ: ARTAN İNŞAAT MALİYETLERİ
Raporda, konut krizinin başlıca sebebinin artan inşaat maliyetleri olduğu vurgulandı. Son üç yılda maliyetlerin yüzde 60'ın üzerinde arttığına dikkat çekilen rapor, bu durumun konut fiyatlarına önemli ölçüde yansıdığını ortaya koydu.
İKİNCİ EL EV TALEBİ ARTIYOR
Dolar kuru ve inşaat maliyetlerindeki artışın, yeni ev stokundaki artışı engellediği ifade edilen raporda, bu nedenle talebin ikinci el evlere kaydığı belirtildi. Özellikle ekonomik büyümenin yavaşlaması ve inşaat maliyetlerindeki yükselişin etkili olduğu raporda, İstanbul'da satılan her 10 evden 7'sinin ikinci el olduğu vurgulandı.
KİRACI OLMA ORANLARI ARTIYOR
Raporun "Toplumun Görünümü 2023: Kent ve Konut" başlıklı bölümünde, ev sahipliği oranının ve ev sahibi olma oranının düşüş eğiliminde olduğu belirtiliyor. Kiracı oranının en yüksek olduğu illerde İstanbul'un başı çektiği ve ev sahibi olma oranlarının özellikle Doğu'da yüzde 10'un üzerinde azaldığı raporda yer alıyor.
YAŞANILAN KONUTLAR YETERSİZ ALANA SAHİP
Rapora göre, 2022'de Türkiye genelinde hane halklarının yüzde 85,2'si yaşadığı konutta yeterli kullanım alanının olmadığını ifade ederken, yaşanılan konut büyüklüğünün ortalama 112,6 metrekare olduğu ortaya çıktı.