Ali Rıza Özkan
Yazamadım, şimdi zamanı geldi. Sinemalarda bir film, ''Aşık’ gösterimde. Yönetmeni Bilal Babaoğlu’nun senaryosunu da yazdığı film, Aşık Veysel’in hayatından esinlenerek, ''benlik’ üzerine felsefi bir tartışmayı da aralamak istiyor.
Aşık Veysel’in ilk eşi ile hayatı, yoldaşı Kasım ile ilişkileri ve süreç içerisinde sadece ''usta malı’ çalıp söyleyen bir müzisyenden ozanlığa yetkinleşmenin hikâyesi, ''Aşık’. Yönetmenin filmi Veysel’in aşıklığı arayışı ile sınırlayışı, bence filmin tutarlı konseptini vurguluyor.
Öte yandan, yönetmen Babaoğlu’nun ozanlık anlamındaki aşıklıkla, Veysel’in ilk aşkı ile yaşadığı aşıklık durumunu da bir senteze ulaştırmak istediğini şu sözlerinden anlıyoruz: “Veysel baba, bana göre aşkta hoşgörünün temsili, hoş görünün sınırlarını çizen bir aşık. Kendisini terk edip giden eşinin çorabına, gittiği yerde mağdur olmasın diye gizlice altın koyabilen bir aşığı, çağımız insanına özellikle erkeklerine hatırlatmak gerektiğini düşündüm. Çünkü aşk cinayetleri, kadına yönelik şiddet terör boyutuna vardı. Olunacaksa Veysel gibi aşık olmalı.''
Burada durup, filmden kısaca söz etmekte yarar var. Aşık (Veysel) bir yandan gönlünü düşürdüğü köyün güzeli Esma’yı kendisine eş olarak almak ister. Diğer yandan ise, elindeki sazla nereye varacağını bilmediği bir aşk halindedir. Esma hem, kör bir adama gelin gittiği için huzursuz ve mutsuzdur, hem de hayatla ilgili daha büyük beklentileri vardır. Şehire taşınmak, köy hayatından kopmak onun gelecekten beklentisidir. Veysel’in düşleri ile Esma’nın düşleri bir yerlerde kesişmez bile! Bunu en iyi anlayan da aslında Veysel’dir. Esma’nın evlerindeki yanaşma ile kaçacağını sezen Veysel, yaşadığı ihaneti, Esma’nın çorabına gizlice para koyarak karşılar.
Karısı tarafından terk edilmek Veysel’in ozanlığında aslında önemli bir kilometre taşıdır. Veysel’in karşılaştığı ihaneti sadece Esma’nın çorabına koyduğu para ile sınırlamak, aslında Veysel’i de anlamamak olacaktır. Veysel, bu ihaneti kendisi ile dünya arasında bir hesaplaşmaya dönüştürmüştür. Dünyanın, doğup, evlenip, ölünen bir mekân olmadığı bilincine ulaşmıştır.
Yönetmen Bilal Babaoğlu da, bence çok doğru bir çözümleme ile, Veysel’in aşıklığa erişmesini ayağını kaydırıp içine düştüğü kuyuda Kasım’ı bekleyiş süreci ile vermeyi tasarlamış. Filmde asıl hikâyeye paralel olarak Veysel’in düştüğü kuyuda kendisini bulması, ozanlaşması veriliyor. Nitekim, Aşık Veysel de, Çırpınıp içinde döndüğüm deniz/ Dalgalanır coşar ürüzgarından/ Mevce gelip cuş eyleyen aşkımız/ Ah çektikçe kaynar gelir derinden diyerek, tam da bu sürece karşılık gelen bir türkü yakıyor. Veysel başına gelenleri kendi benliğinin olgunlaşmasında varılacak bir menzil olarak kabul etmiştir, artık: Derd ile mihnete dalmayan aşık/ Ne yemiş ne doymuş eli bulaşık/ Kınaman Veysel'i fikri dolaşık/ Ayrılmış yarından yar diyarından.
Aşık Veysel’le beraber hissetmek, yaşadıklarının onu nasıl bir ozanlık yolculuğuna çıkardığını anlamak için Babaoğlu’nun senaryosu büyük bir çaba ve emek biriktirmiş. Umarım, bu emeğin sinema seyircisinde de karşılığı olur.
Aşık
Senarist ve Yönetmen: Bilal Babaoğlu
Müzik: Emirhan Kartal
Görüntü Yönetmeni: Taner Tokgöz
Oyuncular: Emirhan Kartal, Meltem Miraloğlu, Uğur Arslan, Yeliz Şatıroğlu.
Türkiye, 2016, ''112