Bilim insanları, ABD'nin Oregon kıyılarından yaklaşık 470 kilometre açıkta bulunan Axial Seamount denizaltı yanardağının 2025 yılında büyük bir patlama yapabileceğini öngörüyor. Bu tahmin, yanardağ patlamalarını önceden tahmin etme konusunda önemli bir adım olarak kabul ediliyor.
Axial Seamount, yeryüzündeki en kapsamlı şekilde izlenen denizaltı yanardağı olma özelliğine sahip. Son on yıldır, bu volkan kablo bağlantılı cihazlarla sürekli olarak izleniyor. Bu cihazlar, yanardağın yüzeyindeki şişmelerden sismik hareketlere kadar birçok veriyi anlık olarak bilim insanlarına iletiyor. Yapılan araştırmalar, volkanın yüzeyindeki şişmenin, 2015 yılındaki patlamadan önceki seviyelere ulaştığını gösteriyor. Bu da, magmanın yeraltında biriktiği ve patlamaya hazırlandığına dair bir işaret olarak değerlendiriliyor.
PATLAMANIN ÖNCEDEN BELİRLENMESİ
Bilim insanları, 2015 yılında benzer bir süreçle Axial Seamount'un patlamasını başarılı bir şekilde tahmin etmişti. Bu yılki tahminler de benzer bir sonuca ulaşabilir. Geofizikçi William Chadwick, 2025'teki patlamayı önceden tahmin etmenin, volkanoloji alanında büyük bir ilerleme olacağını belirtiyor. Ayrıca, sismik kayıtları inceleyen yapay zeka teknolojisi, patlamadan saatler önce belirgin sismik kalıpları analiz ediyor. Eğer bu yöntem başarıya ulaşırsa, bilim insanları patlamayı anında gözlemleme fırsatı elde edebilir.
DENİZALTI PATLAMALARININ ETKİLERİ
Denizaltı volkanları genellikle karadaki volkanlardan daha az tehlikeli olarak kabul edilir. Ancak, 2022'de Tonga'da meydana gelen patlama, büyük bir tsunamiyi tetikleyerek ciddi zararlara yol açmıştı. Axial Seamount'un tahmin edilen patlaması, bilim insanlarına magmatik sistemlerin kimyasal ve fiziksel özellikleri hakkında daha fazla bilgi edinme imkânı sunabilir.
Bu araştırma, volkanların davranış kalıplarını daha iyi anlamayı ve gelecekteki patlamaları öngörmeye yönelik sağlam bir temel oluşturmayı amaçlıyor. Axial Seamount gibi düzenli patlamalar yapan volkanlar, bilim insanlarına bu konuda büyük avantaj sağlıyor.