Yeni bir araştırma, Avrupa’da gazlı ocakların yarım asırdır NO2 emisyonları yoluyla tehlike oluşturduğunun bilindiğini ancak bu tehlikenin ilk defa ölümlerle sayısal olarak ilişkilendirildiğini ortaya koyuyor. Araştırmanın baş yazarı Dr. Juana Maria Delgado-Saborit, "1978’de gazlı ocak kullanılan mutfaklarda daha yüksek NO2 seviyelerinin varlığını keşfetmiştik, ancak bu kirliliğin ne kadar can kaybına yol açtığını şimdi daha iyi anlıyoruz" şeklinde konuştu.
DSÖ SINIRLARI AŞILIYOR
Araştırmaya göre, gazlı ocak kullanılan evlerdeki NO2 seviyeleri, çevresel kirlilikle birleşerek Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) belirlediği sınırları aşıyor. Özellikle İtalya, Polonya, Romanya, Fransa ve Birleşik Krallık gibi ülkelerde, gazlı ocak kullanan hanelerin bu kirlilik nedeniyle erken ölüm riskinin en yüksek olduğu belirlendi.
Avrupa’da iç mekan hava kalitesi ciddi bir sağlık sorunu haline gelmiş durumda; zira Avrupa vatandaşları zamanlarının büyük kısmını evlerinde geçiriyor ve modern binalardaki zayıf hava sirkülasyonu bu kirliliğin yoğunlaşmasına yol açıyor. Gazlı ocaklar kullanılmadıkları zamanlarda dahi metan gazı sızdırarak hava kirliliğine katkıda bulunuyor.
KİRLİLİK HARİTASI OLUŞTURULDU
Araştırmacılar, gazlı ocakların yarattığı ölüm riskini değerlendirmek için NO2 seviyelerinin astım ve erken ölümler üzerindeki etkilerini inceleyen sağlık verilerinden yararlandı. Jaume I Üniversitesi araştırmacıları, Hollanda'da geçen yıl yapılan geniş çaplı ölçümlerden elde edilen verilerle, Avrupa genelinde gazlı ocaklardan kaynaklanan NO2 kirliliğini haritalandırdı.
Ancak uzmanlar, gazlı ocakların zararının sadece NO2 kirliliği ile sınırlı olmadığı konusunda uyarıyor. Çalışma, karbon monoksit, benzen, formaldehit ve partikül madde gibi diğer tehlikeli kirleticilere ilişkin yeterli veri içermiyor. Gazlı ocakların 367 bin çocuk ve 726 bin kişinin astım geliştirmesine yol açtığı tahmin ediliyor.
Avrupa’da iç mekan hava kalitesi için düzenlemeler bulunmuyor. Avrupa Kamu Sağlığı İttifakı (EPHA), Avrupa Birliği’ne NO2 sınırlarını içeren yeni kurallar getirilmesi ve gazlı ocakların kademeli olarak kaldırılması çağrısında bulunuyor. EPHA, halkın gazlı ocakların sağlık üzerindeki zararlı etkileri konusunda bilinçlendirilmesi gerektiğini, bu ocakların tıpkı sigaralar gibi zararlı etkileriyle anılması gerektiğini savunuyor.
EPHA Küresel Halk Sağlığı Politika Müdürü Sara Bertucci, gazlı ocakların "evde yanan küçük bir ateş gibi görünse de aslında evimizi zehirleyen bir tehlike kaynağı" olduğunu belirtiyor.