1992 yılında ünlü klinik psikolog ve evlilik danışmanı Dr. John Gottman, eşiyle birlikte evlilik ve boşanma üzerine önemli bir araştırma gerçekleştirdi. Bu çalışma, Journal of Family Psychology dergisinde yayımlandı ve çiftlerin boşanma olasılıklarını %94 doğruluk oranıyla tahmin edebilmeyi başardılar. Forbes, bu araştırmanın, evlilikte ortaya çıkan ve boşanmaya yol açabilecek dört tür davranışı tanımladığını yazıyor.
ELEŞTIRI
Gottman çifti, eleştiriyi ilişkideki sorunları partnerin eksikliklerinin doğrudan bir sonucu olarak çerçevelemek olarak tanımlıyor. Basit bir şikayet veya yorumdan farklı olarak eleştiri, partnerin karakterine yapılan doğrudan bir saldırıdır. Bu tür davranışlar oldukça zararlı olabilir, çünkü mesele yerine partnerin algılanan eksikliklerine odaklanmanıza yol açar. Bu durum, ne yaptığından ziyade kim olduğuna dair konuşmanıza neden olur.
Örneğin, "Dün beni arayıp arkadaşlarınızla partinizin bu kadar geç olacağını söylemediğinizde gerçekten endişelendim" şeklinde bir ifade, belirli bir davranışı ve bu davranışın uyandırdığı duyguları dile getirir. Bu şekilde, partnerinize saldırmadan hislerinizi ifade etmiş olursunuz.
KENDINI SAVUNMA
Kendini savunma, çoğu zaman eleştiriye karşı verilen bir tepki olarak ortaya çıkar. Bu tepkinin ilk türü, partnerin hatalarından şikayet etmeyi veya bahaneler uydurmayı içeren "masum kurban pozisyonu"dur. Bu durumda kişi, haksız yere suçlandığı izlenimi yaratır. Örneğin, sevgiliniz neden geç saatte dışarıda olduğunuzu sorduğunda, "Arkadaşlarımı uzun zamandır görmedim ve ne kadar süredir görüşemediğimizi biliyorsun. En azından bir akşam eğlenemez miyiz?" şeklinde bir yanıt, suçluluğu partnerinizin adaletsizliğine kaydırır.
Psikologlara göre ikinci savunma biçimi, "haklı öfke tutumu"dur. Bu durumda kişi, eleştiriye karşılık olarak karşı saldırıya geçer. Örneğin, partneriniz size yapmanız gereken bir şeyi hatırlatıp unuttuğunuzu söylediğinde, "Çok uzun bir gün geçirdim. Bugün meşgul olacağımı biliyordun, neden bunu sorguluyorsun?" şeklinde bir yanıt verir. Bu, sorunu göz ardı edip, partnerinizin eylemlerini veya eksikliklerini eleştirerek dikkatinizi dağıtır.
KÜÇÜMSEME
Gottman'lara göre, ilişkilere zarar veren üçüncü büyük tehlike küçümsemedir. Bu, partnerinize güç sahibi olduğunuzu hissederek çirkin ve aşağılayıcı açıklamalar yapmayı ifade eder. Araştırmalara göre, boşanmanın en acımasız ve hoşgörüsüz sebeplerinden biri olan küçümseme, genellikle öfke veya kızgınlığın bir sonucu olarak ortaya çıkar. Küçümseme, alaycılık, hakaretler, isim takma ve saygısız vücut dili gibi farklı şekillerde kendini gösterebilir.
Hakaretin, ilişkinin üzerindeki yıkıcı etkisi göz önüne alındığında, küçümseme sürekli hale geldiğinde bu durum ciddi bir uyarı işareti olarak kabul edilir. Aşağılama, partnerinizin kendini değersiz veya aşağılık hissetmesine yol açar ve bu durumun üstesinden gelmek neredeyse imkansızdır. Küçümseme, partnerinize kendinizi üstün gördüğünüzü ve onun hakkında çok az şey düşündüğünüzü gösterir, bu da ilişkiye ciddi zararlar verir.
KAÇINMA
Son faktör ise, partnerle etkileşimden tamamen çekilmeyi içeren "kaçınma" davranışıdır. Genellikle, bu geri çekilme küçümseme gibi diğer olumsuz davranışlara bir tepki olarak gelişir. Bu durumda, öfke, kırgınlık veya depresyon nedeniyle dinlemeyi reddedebilir ve bunu eşinize açıkça belirtebilirsiniz. Bu davranış, baş sallama, göz teması kurmama ve yüz ifadelerine tepki vermeme gibi ipuçlarını reddetmeyi içerir. Ayrıca, konuşmalardan uzaklaşabilir, tamamen bağlantıyı kesebilir, başka şeylerle meşgul olduğunuzu iddia edebilir veya partnerinizi aktif olarak görmezden gelebilirsiniz.