Intel, uzun yıllar boyunca yarı iletken sektöründe küresel bir lider olarak tanındı, ancak günümüzde şirket nakit rezervlerini korumaya çalışan bir duruma geldi. Son açıklanan kazanç raporu, Intel'in karşı karşıya olduğu zorlukları net bir şekilde ortaya koydu. Şirket, maliyetleri azaltmak amacıyla 15 bin çalışanını işten çıkaracağını ve 1992'den bu yana düzenli olarak ödenen temettüyü askıya alacağını duyurdu.
Hisse senetlerinde yüzde 26 oranında düşüş yaşandı ve bu durum, son 15 yılın en düşük seviyesine geriledi. 1968 yılında kurulan Intel, PC devriminin başlangıcında kritik bir rol üstlendi ve yıllar boyunca sektördeki üstünlüğünü sürdürdü. Ancak geçtiğimiz Cuma günü, CEO Pat Gelsinger, yüksek maliyetler ve düşük kar marjları nedeniyle ciddi kemer sıkma önlemlerine gitmeleri gerektiğini belirtti ve bu durumu Intel'in tarihindeki en önemli değişikliklerden biri olarak nitelendirdi.
Intel, 1990'lar ve 2000'lerin başında Microsoft PC'leri için çip üretiminde lider konumdaydı. Ancak, teknolojik değişimlere ayak uydurma konusunda başarısız oldu. Economist dergisinin haberine göre, Intel akıllı telefon devrimini kaçırarak bilgisayar çiplerine odaklanmaya devam etti ve bu süreçte Tayvan Semiconductor Manufacturing Co. ve Güney Koreli Samsung gibi rakiplerinin gerisinde kaldı.
Belki de Intel'in en büyük hatası, yapay zeka (AI) gelişmelerine hazırlıksız yakalanmış olmasıdır. Büyük teknoloji firmaları bu yıl yapay zeka altyapısına 100 milyar dolardan fazla yatırım yaparken, bu yatırımların büyük kısmı Nvidia'ya yönlendirildi. Nvidia, her çeyrekte 20 milyar dolarlık yapay zeka çipi satış yaparken, Intel tüm yıl boyunca sadece 500 milyon dolarlık satış gerçekleştirebildi.
Intel'in yaşadığı bu düşüş, ABD hükümeti için de jeopolitik ve ekonomik bir utanç kaynağı oldu. Şirket, CHIPS Yasası'nın en büyük yararlanıcılarından biri olarak, ABD'de yarı iletken üretimini teşvik etmeyi amaçlayan bu yasadan büyük destek aldı. Başkan Joe Biden, bu yasayı "İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en kritik sanayi politikası mevzuatı" olarak tanımlamıştı. Mart 2024'te Biden, Intel'e bilgisayar çipi fabrikaları için 8,5 milyar dolarlık doğrudan finansman ve 11 milyar dolarlık kredi sağlanmasını içeren bir anlaşmayı duyurmuştu. Ancak, bu büyük yatırımlara rağmen Intel, yapısal sorunlarını çözmede zorlanıyor.
Eylül 2022'de Biden, Ohio'da açılacak yeni bir Intel fabrikasını övgüyle karşılamış ve bu yatırımın 7.000 inşaat işi ve 3.000 tam zamanlı iş yaratacağını belirtmişti. Ancak bu büyük projeler ve vaatler, Intel'in mali sıkıntıları ve stratejik hataları nedeniyle şirketin geleceğiyle ilgili ciddi endişelere yol açıyor.
Intel'in yaşadığı bu düşüş, şirket içindeki yönetim hatalarını ve hızla değişen teknoloji dünyasına uyum sağlama konusundaki zorluklarını gözler önüne seriyor. Şirketin geleceği, alacağı stratejik kararlar ve yapacağı değişikliklere bağlı olacak, ancak şimdilik Intel, teknoloji dünyasında büyük bir devin çöküşüne tanıklık ediyor gibi görünüyor.