İstanbul Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’nın Ayasofya’nın batı cephesindeki restorasyonda ortaya çıkan yeni işlerle ilgili faturalara İstanbul Ticaret Odası onay vermeyince Konya Ticaret Odası’ndan izin alındığı tespit edildi.
Sayıştay denetimleri sonucu ortaya dökülen ve ihalelerde yoğunlaşan mevzuata aykırılıkların bir örneğinin Ayasofya’nın restorasyonunda da yaşandığı belirlendi.
Birgün Gazetesinden Nurcan Gökdemir'in haberine göre Sayıştay’ın İstanbul Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’nda (YİKOB)yaptığı 2018 yılı denetimlerinde, ihalelerle ilgili tespitlerde bulunuldu. Başkanlığın Ayasofya’nın restorasyon çalışmaları sırasında sözleşmede birim fiyatı bulunmayıp daha sonra ortaya çıkan ya da bulunduğu halde iş artışında birim fiyatına ihtiyaç duyulan imalatların yeni birim fiyatlarının oluşturulmasında İstanbul Ticaret Sanayi Odası’nın onayının alınmadığı belirlendi.
İstanbul YİKOB tarafından sözleşmesi imzalanan Ayasofya Batı Cephesi Onarımı ve Restorasyonu İşindeki “Ayasofya Cephesindeki Özgün Mermer Pencerelerde Bulunan Camların Çerçeve Kenar Tamirlerinin Yapılıp Şablonu Alınıp, Özel Üretim 3mm+3mm Uv Özellikli Lamine Camın Yerine Montajı” işinde mevzuata aykırılık tespit edildi.
İSTANBUL OLMAZSA KONYA
Rapora göre ilk aşamada, İstanbul Ticaret Odası’na, malzeme fiyatı, işçilik ve montaj bedeli dahil olarak düzenlenen ve toplam değil bir adet ürünün fiyatını gösteren fatura gönderildi. İstanbul Ticaret Odası’nın bu faturaların fiyat tespiti usullerinin uygulanmasına olanak vermediği yanıtı üzerine İstanbul YİKOB, daha sonra farklı bir faturanın rayice uygunluğunun onaylanması için Konya Ticaret Odasına başvurdu. Konya Ticaret Odası’ndan alınan onayla fatura kabul edildi.
Sayıştay denetçileri raporlarında, yeni birim fiyat oluşturulurken mevzuatta yer alan “yerel rayiç” zorunluluğuna uyulmayıp iş İstanbul’da yapılırken mesafe olarak yakın olmayan illerden fatura onayı alınmasının uygun olmadığını bildirdi.
GERÇEK DEĞİL PROFORMA FATURA
Ayrıca bazı yeni birim fiyatların oluşturulmasında ticaret sanayi odası onayının alınmadığı, imalatın toplam miktarına ilişkin fatura yerine birim imalata ait fatura alındığı ve imalata ait gerçek fatura yerine mali geçerliliği olmayan proforma faturaların ticaret odasına fiyat tespiti için gönderildiği de belirlendi.
Raporda, “Sonuç olarak kamu kaynaklarının etkin, ekonomik, verimli ve hukuka uygun kullanılması açısından yeni birim fiyat oluşturulma aşamasında mevzuat hükümlerine riayet edilmesi gerekmektedir” tespitine yer verildi.
İstanbul YİKOB ise yaptığı piyasa araştırmasında ve mevcut diğer rayiçler göz önüne alındığında alınan fiyatın yüksek olması nedeniyle alternatif ürünler araştırılarak camları Konya’dan almayı uygun gördüğünü bildirdi.
AÇIKLIĞA KAVUŞMADI
Fakat Sayıştay bu yanıtta sadece tek bir bulgunun yanıtlandığını belirterek, “İstanbul Ticaret Odasınca mevzuata uygun olmadığı belirlenen cam rayicine ilişkin faturanın mevzuata uygun şekilde tekrar İstanbul Ticaret Odasına onay için gönderilmeyip, nakliye maliyetini de içerecek şekilde başka bir ilden temin edilmesi tam olarak açıklığa kavuşturulamamıştır” dedi.
Ayrıca bulguda genel olarak İstanbul YİKOB tarafından yapılan birçok ihalede, sözleşmede birim fiyatı bulunmayıp daha sonra ortaya çıkan ya da bulunduğu halde iş artışında birim fiyatına ihtiyaç duyulan imalatların yeni birim fiyatlarının oluşturulmasında aynı süreçlerin yaşandığının altı çizildi.