Çerkes soykırımının 158 yıldönümünde Çarlık Rusya tarafından sürgüne gönderilen ve büyük çoğunluğu açlık ve susuzluktan ölenler bir kez daha anılıyor.
Çerkes Soykırımı, 19. Yüzyılda 1864 yılında başta Adığeler ve Abhazlar olmak üzere, Kuzey Kafkasya halklarının Osmanlı topraklarına yönelik zorunlu göçler sonucu yaşanan olaydır.
Bu olay sonunda bir milyonun üzerinde bir nüfus Osmanlı topraklarına yerleştirilse de süreçte yaşanan ölümler bir soykırıma dönüşmüştür. Bu nedenle Abhazya’da 31 Mayıs günü, bu sürgünü anma amacıyla ulusal yas günü ilan edilmiştir.
21 MAYIS 1864’TE NE OLDU?
21 Mayıs 1864; 300 yıl süren Kafkas – Rus savaşlarının sona ermesi ve Kuzey Kafkas halklarının sürgüne zorlanmasının başlangıç tarihidir. Bu tarihten sonra Çerkes toplulukları dünyanın çeşitli ülkelerine dağılmışlardır. Sürgün süreci içerisinde birçok insan hayatını kaybetmiş, sürüldükleri topraklarda ise hastalık, açlık ve yoksulluk gibi problemlerle karşı karşıya kalmışlardır.
Sürgün yolunda çekilen çileler, yolda telef olanların feci durumları Trabzon’daki Rus konsolosunun, tehcir işlerini idare etmekte olan General Katraçef’e yazdığı raporda şöyle anlatılır: Türkiye’ye gitmek üzere Batum’a 70,000 Çerkes geldi. Bunlardan vasati olarak günde 7 kişi ölüyor. Trabzon’a çıkarılan 24,700 kişiden şimdiye kadar 19,000 kişi ölmüştür. Şimdi orada bulunan 63,900 kişiden her gün 180-250 kişi ölmektedir. Samsun civarındaki 110’000 kişi arasında her gün vasati 200 kişi can veriyor. Trabzon, Varna ve İstanbul’a götürülen 4650 kişiden de günde 40-60 kişinin öldüğünü haber aldım.” İşte bu suretle peş peşe sürüp gelen felaketlerin ve musibetlerin darbeleri altında inleyen ve eriyen bu kahraman ve faziletkar milletin bedbaht bakiyesi de Dobruca, Bulgaristan, Sırbistan, Arnavutluk, Suriye, Irak gibi daima tehlikeye maruz bulunan ve daima emniyetsizliğin hükümran olduğu yerlere iskan edilmiştir.
KAFFED’DEN ÇAĞRI
Kafkas Dernekleri Federasyonu (KAFFED), bugün İstanbul Yenikapı’da bir miting düzenleyecek. Çerkesler mitingde, Rusya’dan Çerkes Soykırımı ve Sürgünü’nü tanıma, mağdurlara mülkiyet ve tazminat hakkı, anavatana dönüş, Çerkes dili ve kimliğine yönelik tehditlerin ortadan kaldırılması talebiyle çağrıda bulunacak.
KAFFED, 54 üye dernek ile Türkiye ve Kuzey Kafkasya’da yaşayan Çerkeslerin en örgütlü federasyonu olarak biliniyor. Türkiye’deki Çerkeslerin yoğun yaşadıkları bölgelerde örgütlenmeleri bulunuyor. Federasyon, bağlı dernekler vasıtasıyla bir yandan kültürel ve ana dili ile ilgili çalışmalar yaparken diğer yandan da gerek Türkiye gerekse Rusya ve dünya ölçeğinde bir hak arama mücadelesi veriyor.
‘ÇERKESLER ÜLKELERİNE DÖNEBİLME UMUTLARINI KORUYOR’
KAFFED Genel Başkanı Prof. Dr. Ümit Dinçer, 1864 yılında Kafkas Rus Savaşı’nın kaybedilmesiyle bir buçuk milyona yakın insanın başta Osmanlı İmparatorluğu olmak üzere birçok ülkeye sürgün edildiğini söyledi.