CHP RAPORUNU SUNDU
CHP, TBMM İliç Maden Kazasını Araştırma Komisyonu’na, şirketin 222 milyon TL vergi borcunun silindiği ve birçok iş kazasının gizlendiği gibi çarpıcı tespitlerin yer aldığı bir rapor sundu. Raporda, ayrıca, maden sahasında bir başka şirketin faaliyet gösterdiği ve ÇED sürecinin kurallarının ihlal edildiği kaydedildi.
İŞ KAZASI VE SORUMLULUK
13 Şubat 2024'te yaşanan toprak kaymasında 9 işçi hayatını kaybetti. Raporda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un, madenin faciadan birinci dereceden sorumlu olduğu belirtiliyor; ancak kendisi komisyonda ifade vermedi.
MADENCİLİKTEKİ DEĞİŞİKLİKLER
Maden Kanunu'nda son 20 yılda yapılan değişiklikler, özel şirketlere madencilik sektörünü terk ettirmiş. Yöre halkı, geçim kaynaklarının madenciliğe bağımlı hale geldiği vurgulanıyor.
DENETİMSİZLİK VE LOBİCİLİK
Maden şirketlerinin sosyal onay sağlamak için yerel kurumlarla sponsorluk ilişkileri kurarak denetimsizliği örgütlediği ifade ediliyor. Ayrıca, şirketlerin yerel toplulukların hak arama özgürlüğünü engellemek için baskı uyguladığı iddia ediliyor.
ÇEVRESEL ETKİLER
Raporda, madencilik faaliyetlerinin çevresel kirliliğe yol açtığı ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkilerinin olabileceği belirtiliyor. Ayrıca, su ve toprak kirliliği tespit edilmiş durumda.
VERGİ BORCU VE GELİR TRANSFERLERİ
Şirketin vergi borcunun silinmesi ve yurt dışına kâr transferleri yapması, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından araştırılması gereken konular arasında. Raporda, şirketin ÇED sürecinde hile yaptığına da dikkat çekiliyor.
GELİŞMELERİN DEVAMI
İliç Araştırma Komisyonu, hazırladığı raporu ekim ayında Meclis Başkanlığı'na sunmayı planlıyor.