Ali Rıza Özkan
''Recep İvedik 5’ üzerine koparılan onca fırtınadan sonra, seyircinin tepkisine bakıyorum. Sinema yazarları başta olmak üzere, medyamızın kültür sanat şeflerine bakıyorum. Baktıkça, bu kadar şuursuz, bu kadar umursamaz, bu kadar kendi kendine hainlikle dolu bir topluluğun gezegenin başka bir yerinde bir araya gelemeyeceği kanaatim güçleniyor! İşte bu nedenle hiç önemsemediğim bir filmi, sadece seyircisi olmayı düşünen ya da filmi izlediği halde sorgulama yetisini kaybetmiş kişiler için yazıyorum.
Şahan Gökbakar güzel para kazandığı için vaz geçemediği Recep İvedik karakteriyle uluslararası yarışmaya katılan bir film çektiğinde, “millet olarak'' tepki verdik. Azeri kardeşlerimize yumruk atılmasını kabul edemeyiz, bu bizi rencide eder, dedik! Şahan Gökbakar da, “öyle mi, peki o zaman, o bölümü çıkarıyorum.'' dedi ve çıkardı. Ardından büyük bir tanıtım kampanyasına girişti.
Filmin fragmanı bir anda 2 milyonlardan 32 milyon izleyici sayısına ulaştı! Sinema salonları üzerinde kesin hâkimiyeti bulunan Mars Group, Recep İvedik 5 için elindeki tüm imkânları kullandı. Mars neredeyse bütün Türkiye’de tüm salonları kapatarak filmi gösterime sokarken, bazı filmler gösterim tarihini dahi bu nedenle ertelemek zorunda kaldı. TUİK’in 2015 verilerine göre, ülke genelinde gösterim yapan toplam 2356 perdenin en verimli, en işlek noktalardaki 1400’ünü kapatmış bir filmden söz ediyoruz. Bu koşullarda, elbette rekor bekliyoruz!
Recep İvedik tepkilerine ne oldu?
Koreli Mars Group gerçekten sadece para kazanmak için mi, veya filmin zarar etmesini önlemek için mi, veya başka bir amaçla mı diğer tüm filmleri neredeyse gösterimden alarak, seyirciyi Recep İvedik 5’i izlemeye zorladı? Bu soruyu sorması gerekenler, öncelikle ülkemizi yönetme sorumluluğunu taşıyan siyasilerdir. Biz filmimize dönelim.
Hafta sonu, Vialand, Cevahir, Marmara Forum, Metro City gibi yerlerde sinema salonlarını kolaçan ettim. Gözlerim, filmdeki asıl rencide edici tiplemeyi anlayarak, “biz bu muyuz, yahu'', diyerek tepkisini gösterecek yurttaş aradı… Bulamadı! Ağızları gülmekten gevşemiş halde salonlardan çıkanlar, kendilerine güldüklerinin farkında dahi değillerdi.
Pazartesi medyayı taradım. Hani, basın gösterimine gelemeyen yazar ve haberci arkadaşlarımız sonunda filmi izleme imkânı bulmuşlardır ve yorumlarını yazmışlardır, haberlerini yapmışlardır, dedim… Aydınlık’ta konuyu doğru anlayan Halil Mirza Tezkan’la, kendi sesinden korkak tepkisini kıyısından köşesinden dile getiren Sabah’tan Mevlüt Tezel dışında kimse Recep İvedik 5’in tiplediği karakter, konusu vs hakkında herhangi bir şey yazmamıştı.
Azeri, Rus, Yunan değil, Recep İvedik 5 asıl Türklüğü rencide ediyor!
Önce filmde gördüklerimizi anlatalım. Recep mahalleden otobüs şoförü İsmet’in ani ölümü üzerine Avrasya gençlik yarışmalarına sporcularımızı götürme işini üstlenir. Üsküp’te yapılan yarışma alanına vardıklarında erkek sporcular, Recep’in kamyoncular dinlenme tesisinde ikram ettiği bol motor yağlı kuru fasulyeden bitap düştüklerinden, yarışacak durumda değildir. Recep’in çözümü her zaman vardır ve hemen kamyoncu dostlarını yardıma çağırır! Film de asıl bundan sonra başlar.
Yarışma kayıt bölümünde her biri 40’lı yaşları çoktan aşmış kamyoncuları genç olarak göstermek için dümenler çeviren Recep, rakiplerini alt ederek altın madalyalara ulaşmak için de akla hayale gelmeyecek hileler bulur. Rakibi dopingleyerek saf dışı etmekten tutun, kavga-dövüş ile sindirmek vs. her yolu mubah gören Recep İvedik sonunda istediği madalyalara kavuşur ve bayrağımız göndere çekilir!
Uluslararası bir yarışmada Türkleri hilebaz, küfürbaz, kavgacı vs olarak göstermek eğer gülüp geçilecek bir olaysa, buyurun gülünüz! Ama, aynı sahneleri birgün, Yunanistan’ın yeni komedi yönetmenlerinden Renos Haralambidis çekseydi, tepkimiz ne olurdu, bana onu da söyleyiniz!
Ya da, ''O chyom govoryat muzhchiny’ (Erkekler Ne Konuşur?) filmiyle büyük sükse yapan genç yönetmen Dmitriy Dyachenko’nun yeni filminin Rusya’da spor yarışmalarına katılan Türk kafilesi olduğunu düşünelim mi? Fazladan bir şey eklemesine gerek yok, Dyachenko sadece Şahan Gökbakar’ın skeçlerinin aynısı çeksin, Çinli arayıp Uygur döven “duyarlı kesim''in bu kez Rus arayıp Tatar döveceğine bahse girerim!
''Eski’ Türkiye’ye ait Turgut Özakman’ın mucizeler yaratan ''çılgın Türkler’inden, ''yeni’ Türkiye’nin Şahan Gökbakar’ının enternasyonal düzlemde faaliyet gösteren ''düzenbaz Türkler’ine evrim geçiren bir toplulukla karşı karşıyayız. Açık ki, Recep İvedik 5’in asıl sorunu, kahramanının şahsında dünyaya gösterdiği Türk tiplemesi. Elbette, Türkiye bu değil!
Eminim ki, bugün yaşadığımız bu efsunlu hava, ilerde utancımız olarak kayıtlara geçecek. Ama, şu an için kayıt altına almamız gereken, bizim özlediğimiz ve özeneceğimiz tiplemenin “düzenbaz Recep'' değil, hâlâ o ''çılgın’ Türkler olduğudur.