ABD Temsilciler Meclisi'nde yapılan oylamada, TikTok'un ABD'de yasaklanmasına dair ilk onay verilmesinin ardından Çin'den tepkiler geldi. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vang Vınbin, Pekin'deki günlük basın toplantısında tasarının adil rekabete ve uluslararası ticaret kurallarına aykırı olduğunu belirtti.
"Ulusal güvenlik" bahanesinin, diğer ülkelerin rekabetçi şirketlerini engellemek için kullanılması durumunda, eşitlik ve adaletten bahsedilemeyeceğini belirten Sözcü Vang, "Başkalarının elindeki iyi şeyleri kapmak için her yöntemi deneyen bu tutum, düpedüz soyguncu mantığıdır" dedi.
Vang, TikTok olayının ABD'nin "kurallar" ve "düzen" olarak adlandırdığı şeyin sadece kendi çıkarlarına hizmet ettiğini tüm dünyaya bir kez daha açıkça gösterdiğini savunarak, "ABD, TikTok’un ulusal güvenliğini tehdit ettiğine dair hiçbir kanıt bulunmamasına rağmen ulusal güvenlik kavramını suiistimal ederek devlet gücünü bu şirketi baskı altına almak için kullanıyor" değerlendirmesinde bulundu.
Vang, YouTube, Facebook ve Instagram gibi ABD'li şirketlerin sosyal medya hizmetlerinin Çin'de yasak olduğunun hatırlatılması üzerine, "Biz yabancı platformların ve hizmetlerin kanunlara ve düzenlemelere uydukları sürece Çin pazarında etkinlik göstermesine izin veriyoruz. Bu, ABD’nin TikTok konusu ele alışından tamamen farklı. ABD’nin tutumu, açıkça zorbalık ve soyguncu mantığı" diye konuştu.
Vang, TikTok'un Çin'in Ulusal Güvenlik Yasası uyarınca Çin hükümetinin talebi halinde veri paylaşma zorunluluğu bulunduğu iddiasına, ABD'li kanun koyucularının bundan endişe duyduğuna da, "Çin hükümeti veri mahremiyeti ve güvenliğine büyük önem vermektedir. Bireylerden ve işletmelerden, ülkelerin ulusal yasalarına aykırı olarak Çin hükümeti için veri toplamasını veya sağlamasını hiçbir zaman istemedik ve istemeyeceğiz," ifadelerini kullandı.
TİKTOK YA BAŞKALARINA SATILACAK YA DA YASAKLANACAK
ABD Temsilciler Meclisi, 13 Mart'ta kabul edilen "Amerikalıları Yabancı Düşmanların Kontrolündeki Uygulamalardan Koruma Yasası" adlı tasarının onaylanması için ABD Senatosu'na gönderdi. ABD Başkanı Joe Biden, Senato'nun yasayı onaylaması durumunda imzalayarak yasayı yürürlüğe koyacağını ifade etmişti.
"Ulusal güvenlik endişeleri" gerekçesiyle TikTok'un yasaklanmasını öngören tasarının yasalaşması halinde, platformun ana sahibi konumundaki Çinli ByteDance şirketinin platformu devretmek zorunda kalması gerekecek. Aksi takdirde, TikTok'un ABD'deki web uygulama mağazalarından 5 ay süreyle veya tamamen kaldırılması öngörülüyor.
Tasarıya destek veren Cumhuriyetçi ve Demokrat Kongre üyeleri, Pekin merkezli ByteDance firmasının TikTok aracılığıyla elde ettiği Amerikan vatandaşlarına ait bilgilerin Çin hükümetine iletilmesi iddiasını dile getiriyorlar.
Buna karşılık, tasarıya karşı çıkan Kongre üyeleri ise TikTok'un veri toplama ve Çin'e aktarma iddialarının kanıtlanması gerektiğini ve uygulamanın yasaklanmasının "ifade özgürlüğü"nü kısıtlama riski taşıdığını savunuyorlar.
TikTok yönetimi ise bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını ve ABD'de diğer sosyal medya platformları gibi tamamen Amerikan yasalarına uygun şekilde faaliyet gösterdiklerini iddia ediyor.
BYTEDANCE, İKİ TARAFTAN DA BASKI ALTINDA
Tasarının yasalaşması durumunda, TikTok'un ana ortağı olan ByteDance şirketinin şirketi devretme konusunda Washington ve Pekin'in zıt yönlü talepleri arasında baskı altında kalması muhtemeldir.
Eski ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin, tasarının yasalaşmasıyla gündeme gelebilecek olan TikTok'u satın almak için bir yatırımcı grubu kuracağını duyurmuştu. Uygulamayı kullananların sevdiğini ve kapatılmaması gerektiğini savunan Mnuchin, "Bunun ABD’li işletmelere ait olması gerekir. Çinlilerin, bir ABD şirketinin Çin’de böyle bir şeye sahip olmasına asla izin vermesi mümkün değil" ifadesini kullanmıştı.
Çin hükümetinin ByteDance'in TikTok'u ABD'li bir alıcıya satmasına izin verip vermeyeceği belirsizliğini sürdürürken, TikTok CEO'su Shou Zi Chew, satış seçeneğinin mevcut olmadığını öne sürmüştü.
Tasarının kabul edilmesinin ardından Çin Ticaret Bakanlığı, Washington yönetimine diğer ülkelerin şirketlerine karşı uygulanan anlamsız baskıların sona erdirilmesi çağrısında bulundu.
Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Hı Yadong, Pekin’de düzenlediği basın toplantısında, "ABD, piyasa ekonomisine ve adil rekabet kurallarına saygı göstermeli ve tüm ülkelerin girişimlerine açık, eşit ve ayrımcı olmayan bir ortam sağlamalıdır," sözlerini söyledi.
Sözcü Hı, ilgili tarafları Çin kanunlarına ve düzenlemelerine uymaya çağırdı ve Çin'in meşru haklarını ve çıkarlarını korumak için gerekli tedbirleri alacağını vurguladı.