Çin ile Orta Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC), ikili ilişkilerini "stratejik kazan-kazan işbirliği ortaklığından" "kapsamlı stratejik işbirliği ortaklığına" yükselttiklerini bildirdi.
Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, KDC Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi, ülkeye gerçekleştirdiği ziyarette Devlet Başkanı Şi Cinping ile görüştü.
Şi, görüşmede Çin ile KDC'nin ulusal bağımsızlık ve sömürgeciliğe karşı mücadeleye dayanan derin geleneksel dostluk bağlarına sahip olduğunu belirterek, aradan geçen yıllarda iki ülke arasındaki stratejik ortaklığın verimli sonuçlar ürettiğini söyledi.
Çin'in uzun yıllardır KDC'nin en büyük ticaret ortağı olduğuna dikkati çeken Şi, işbirliğini sanayi, enerji, madencilik, tarım, altyapı ve imalat alanlarında güçlendirmeyi, dijital ekonomi, eğitim ve sağlık gibi potansiyel alanlara genişletmeyi istediğini ifade etti.
Şi, Çin'in modernleşme yolundaki başarılı deneyiminin gelişmekte olan ülkelerin kendi ulusal koşullarına uygun kalkınma yollarını keşfetme hakkına ve yeteneğine sahip bulunduğunu gösterdiğini vurgulayarak, KDC'nin ekonomik ve sosyal kalkınmasını daima destekleyeceklerini, iki ülkenin kalkınma stratejileri arasında sinerji oluşturmaya hazır olduklarını kaydetti.
Tshisekedi de ülkesinin Çin ile ekonomi, ticaret, yer altı kaynakları, altyapı, sağlık ve diğer alanlardaki işbirliğini derinleştirmeyi, iki ülke halklarına yarar sağlayacak daha olgun, istikrarlı ve çığır açıcı ilişkiye dönüştürmeyi dilediklerini söyledi.
İki lider, görüşmenin ardından iki ülke arasında yatırım, yeşil ve dijital ekonomi ile diğer alanlarda işbirliği belgelerine imza attı.
Maden karşılığı altyapı
Yer altı kaynakları bakımından zengin KDC'nin madenlerinin büyük bölümü Çinli şirketlerin kontrolünde bulunuyor.
Çin, elektrikli otomobiller ve elektronik cihazların yapımında kullanılan kobaltın yüzde 60'ını KDC'den sağlıyor.
Eski Cumhurbaşkanı Joseph Kabila döneminde 2008'de imzalanan "maden karşılığı altyapı" anlaşması ile ülkede yatırım yapan Çinli şirketlere madenlerin kullanımında geniş haklar tanınmıştı.
2019'da göreve gelen Cumhurbaşkanı Tshisekedi, söz konusu anlaşmanın bazı unsurlarının KDC'nin aleyhine "kötü müzakere edildiği" görüşünü dile getiriyor.
Anlaşmayla devlete ait madencilik şirketi Gecamines ile Çin'in baraj yapım şirketi Sinohydro ve demir yolu yapım şirketi Çin Demiryolları Grubunun başını çektiği şirketler, 6,2 milyar dolar sermaye ile "Sicomines" adlı konsorsiyum oluşturmuştu.
Çin'in yüzde 68 hisse payına sahip olduğu konsorsiyum, bakır ve kobalt madenlerinin kullanım hakkı karşılığında altyapı projeleri yürütüyor.
Ancak Kongo Genel Mali Denetim Kurumunun şubatta yayımlanan raporunda Çinli şirketlerin kullandıkları maden rezervlerinin karşılığında yeterli altyapıyı sağlamadığı tespitine yer verilmişti.
Raporda Çinli şirketlerin anlaşma kapsamında bugüne dek 10 milyar dolar değerinde maden rezervinden yararlandığı, bunun karşılığında yalnızca 822 milyon dolarlık altyapı inşa ettiği belirtilerek, konsorsiyumdan 17 milyar dolar ilave yatırım yapması talep edilmişti.