Mustafa AŞCIOĞULU / Gazeteci
Rusya lideri Putin, Ukrayna’ya “savaş” ilan ederek, batıyı kenetledi. Rusya Dışişleri Bakanlığı, bu birlik için, "Avrupa'da eşi görülmemiş bir Rus düşmanlığı kampanyası" ifadesini kullandı. Aslında batıyı, “Putin nefreti” birleştirdi. Çünkü, başta doğalgaz olmak üzere, Avrupa’nın Rusya’ya bağımlı olması hep tedirginlik yarattı. Ama seçenek de yok. İşte bu durum nedeniyle, ilk “U dönüşü” geldi.
Esip gürleyen Almanya, alternatif enerji kaynak arayışından sonuç alamamış olmalı ki, çark etti. Alman Şanyölyesi Scholz, "Rusya ile enerji alanında iş birliğine devam edeceğiz." demez mi? Eee, ne oldu yaptırımlara? Peki, Rusya’nın, Almanya’yı daha yeni “düşman ülke” ilan etmesi ne olacak?
Rusya, ekonomiden, sanata hatta spora kadar batı yaptırımlarına karşı eli kolu değil. Hemen karşı adım atıldı. Rusya, “düşman ülkeler” listesi hazırladı. Peki bu listenin anlamı ne? Rus şirketleri, bundan böyle, listede yer alan ülkelerdeki şirketlere borçlarını dolar yerine ruble ile ödeyebilecek.
Listede 48 ülke yer aldı. Putin imzalı “dost olmayan ülkeler” listesinde, ABD var, İngiltere var. 207 yıllık tarafsızlığını bozan İsviçre var. Tabii, AB ülkeleri de. Japonya, Güney Kore, Avustralya, Mikronezya, Yeni Zelanda, Singapur ve Tayvan da artık Rusya’nın düşmanı. Listede Türkiye’nin olmadığının altını çizeyim. Tabii Çin de yok.
Burada kilit ülke Çin. Çünkü Moskova-Pekin hattında ilişkileri çok önemli. Çin Dışişleri Bakanı, iki ülke ilişkilerini, “kaya gibi sağlam” sözleriyle tanımladı. Çin, bu kez net bir tavır almış gibi görünüyor. Normalde, pek çok konuda “uzaktan izlemekle” yetinen Çin, Rusya-Ukrayna savaşında, transatlantik birlikteliğine karşı, açıklama üstüne açıklama yaptı. Üstelik satır aralarında, “Rusya yanlısı” gözükerek. Ne mi denildi? Anlatayım.
Rusya Savunma Bakanlığı, geçtiğimiz günlerde, Ukrayna'da biyolojik silahlar geliştirmek için kullanılan bir Amerikan laboratuvar ağı ortaya çıkarıldığını açıklamıştı. Pentagon'un emriyle kurulan ağ, 30'dan fazla laboratuvardan oluşuyor. Moskova, “ABD'nin bu projeye 200 milyon dolardan fazla yatırım yaptığını belirledik" demişti. Rusya’nın bu açıklamasına Pekin yönetiminden destek geldi. Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD'yi "Ukrayna'daki askeri biyolojik laboratuvarlar ve incelenen virüsler hakkında veri yayınlamaya" çağırdı.
Hatta, Çin, ABD’yi, “ateşe benzin dökmekle” itham etti. Açıklamanın devamı da var. Şöyle dedi Çinli yetkili: ABD, sürekli Ukrayna’ya silah satarak, savaş çığırtkanlığı yaparak, gerilimi artırıyor. Esas sorulması gereken Ukrayna krizinde ABD’nin ne rolü oynadığı.”
Açıklama bu kadar değil, bitmedi. ABD için, “sorumsuzluk” ve “ahlaksızlık” kelimelerini de kullandı Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü.
Pekin yönetimi ABD’nin yanı sıra, NATO’ya yönelik de “ciddi” sayılabilecek bir suçlamada bulundu. Çin Dışişleri Bakanlığı, "ABD'nin, NATO'nun doğuya doğru genişleme politikasının Ukrayna'da gelinen noktada çok önemli bir rol oynadığını" vurguladı. Yani, net biçimde Putin’e destek geldi.
Devamı da var. Çin'in BM Büyükelçisi, "ABD, NATO ve AB'yi Rusya ile eşit diyaloga girmeye, Rusya'nın güvenlik endişelerini dikkate almaya çağırıyoruz" dedi. Daha ne desin? Açık açık söyledi işte.
Diplomasi de hamleler peşi sıra gelirken, Rusya, yaptırımların neden olduğu zararı, Çin’in desteğiyle en aza indirmeye çalışıyor. SWIFT sorununu, Çin ve İran’la yıllardır kullandığı, “Mali Mesajlaşma Sistemi” ile çözmeye çalışan Moskova yönetimi, kredi kartı konusunda da yerli ödeme sistemini devreye sokuyor.
Malum, ABD merkezli Visa ve Mastercard, Rusya’daki operasyonlarını durdurdu. Okumuşsunuzdur belki, Türkiye’de tatilde olan Ruslar, kredi kartlarıyla ödeme yapamadı. İşte Rusya hemen adım attı.
Rusya’nın kendi kart sistemi olan var. Adı MIR. Rusya, Çin’in yine kendi sistemi olan “Unionpay” ile ortak kredi kartı çıkarma hazırlığında. Bu Rus-Çin ortak kart sisteminin şimdiden 3 milyar kullanıcısı var.
Aslına mevzu o kadar derin ki, satırlar yetmez. Ama özetle, saflar iyice sıklaşıyor. Bir yanda Transatlantik Birliği. Yani ABD, Kanada, İngiltere ve Avrupa. Diğer yanda ise Asya-Pasifik ülkeleri. İki cephe karşı karşıya yani. Rusya’nın Ukrayna işgali, dağınık olan batı cephesini nispeten toparlamış gibi görünüyor.
Doğu cephesinde de ‘gedik’ açılmadı. Rusya ile Çin tarafına, S-400 satın alan Hindistan ile ABD’yi “büyük şeytan” olarak gören İran’ı da eklersek, işte size batıya karşı direnen “eksen.”
Batının amacının, “Rusya’yı parçalamak olduğu” yönünde söylemler ortaya atılsa da Amerikan yönetimi içinde büyük bir grup, asıl düşmanın Rusya değil Çin olduğu görüşünde.
Zaten, “kimlerin kimlerle birlikte olduğu” biliniyordu. Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik harekatıyla, fotoğraf daha netleşti. Taraflar, diplomasi diliyle, “pozisyonlarını koruyor.” Her zaman olduğu gibi, bir yanda ABD diğer yanda Rusya var. Ama artık dünya farklı. Çünkü, Çin şişeden çıktı.