Darphane Genel Müdürlüğü’nün savunduğu Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) ihalesi, kamuoyunda büyük tepki çekti. Üç yıldır zarar eden ve 2023 yılında 43 milyon lira zarar açıklayan Terratek adlı şirket, 2.4 milyar TL’lik projeyi 5 yıllığına aldı. Uzmanlar ve muhalefet, ihalenin şeffaf olmadığını ve etik açıdan sorunlu olduğunu savunuyor.
TEBLİĞ DEĞİŞİKLİĞİ İLE AMORTİSMAN ARTTI
Maliye Bakanlığı’nın ihaleye özel düzenlemeler yaptığı iddiaları da tartışmaları büyüttü. Cihazların amortisman oranının yüzde 20’den yüzde 50’ye çıkarılması, "Alıcılara kolaylık sağlanıyor" şeklinde yorumlandı. Vergi uzmanları, bu düzenlemenin şirketlere maliyet avantajı sunduğunu ve kamu zararına neden olabileceğini belirtti.
TERRATEK’İN ŞEFFAFLIK SORUNU
Darphane, ihalenin şeffaf bir şekilde gerçekleştirildiğini iddia etse de, kamuya açık bilgiler oldukça sınırlı. Vergi uzmanları, 43 milyon lira zarar eden ve teknik iflasta olduğu belirtilen bir şirketin nasıl 100 milyon TL’lik teminat mektubu alabildiğini sorguluyor.
Prof. Dr. Mustafa Durmuş, ihale sürecine yönelik şu yorumu yaptı:
"Zarar eden bir şirkete bu büyüklükte bir sistemin verilmesi, kamu kaynaklarının etkin kullanımı açısından kabul edilemez. Şeffaf olmayan bir ihale süreciyle karşı karşıyayız."
TROLLERİN SAVUNMASI VE SOSYAL MEDYA TEPKİLERİ
Darphane’nin açıklamalarının ardından sosyal medyada iktidara yakın troll hesaplar devreye girdi. Troll hesaplar, UTTS’nin vatandaşları değil araç firmalarını etkilediğini iddia ederken, kullanıcılar bu söylemlere tepki gösterdi:
"Vatandaş da bu sistemi araçlarına takmak zorunda. 1810 TL artı KDV olan maliyet, yılbaşından sonra daha da artacak. Vatandaşa etkisi yok denilemez."
ETİK VE HUKUKİ TARTIŞMALAR
Uzmanlar, ihale sürecinin hukuki bir engeli olmasa da etik açıdan sorunlu olduğunu vurguluyor. Devlet Planlama Teşkilatı’nda görev yapmış yetkililer, "Bu kadar büyük bir projeyi teknik iflasta olan bir şirkete vermek doğru bir yönetim anlayışı değil" ifadelerini kullandı.