ABC Haber Merkezi
EYT(Emeklilikte Yaşa Takılanlar) ile erken emekli olmasının ekonomiye yük getireceğini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz günlerde 'Emeklilikte yaşa takılanlar kampanyası siyasi ranta dönüştürülmemeli. Bugün ülkemizde ortalama emeklilik yaşı 52’dir. 20 yıl çalışıp 38 yaşında emekli olan biri 40 sene devletten maaş alacak. Böyle bir yükü ülkenin sırtına bindiremeyiz' demişti.
Ekonomiye yük getireceği söylenen EYT’liler yaşadıkları hayal kırıklığı yanında çalıştıkları her yıl için de büyük bir cezalandırma ve dolayısıyla ağır yük altındalar.
Günü dolduğu halde çalıştırılan, prim ödemeye devam eden çalışanlar bunun karşılığında cezalandırılıyorlar.
Tüm dünyada, sosyal güvenlik sistemlerinde sigortalılar, olabildiğince aktif çalışma hayatının içinde tutulup, bu amaçla, ne kadar çok prim ödenirse o kadar yüksek emekli aylığı bağlanırken Türkiye’de daha çok prim ödeyenin daha az maaş alacağı akıl almaz bir sistem uygulanıyor.
AKP’NİN EYT’LİLERİ CEZALANDIRMA YASASI
Devletin yaşa takılıp çalışmaya devam edenleri cezalandırdığı bu sistem AKP tarafından 2008 yılında yasalaştırılmıştı. Emeklilik hakkı kazandığı halde çalışan milyonlarca kişiye bağlanacak emekli maaşı AKP tarafından çıkarılan ve "reform" olarak nitelendirilen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda yapılan değişiklik dolayısıyla, ilave çalışılan her yıl için 40 liraya kadar azalıyor.
Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız sosyal güvenlik uzmanı Ali Tezel şunları söyledi:
“1.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun'u ile SGK açık vermesin diye çalıştıkça ilerde alacağımız emekli aylıkları düşüyor. Bu sebeple mesela 2017 yılında SGK emeklilere almaları gereken emekli aylığından 120 milyar tasarruf etti bir başka anlatımlar emeklilerin cebine girmesi gereken rakamlardan 120 milyarını vermedi. Bu bir siyasi tercihtir aynı iktidar işverenlere de yüzde 5 prim teşviği ile de her yıl yaklaşık 60 milyar lirayı aktarıyor, yani sermayeye para aktarıyor.
Şimdi ise EYT'nin beklediği yasa teklifi TBMM'de gündeme alınmadı. Cumhurbaşkanımız da EYT için olmaz dedi. Bu bir siyasi tercihtir. Evet bütçeye yük olur ama bütçe dediğimiz şey milletten alınan vergiler ve diğer devlet gelirlerinden oluşur. EYT'ye çözüm de bir siyasi tercihtir yani iktidar olarak istersen verirsin haklarını istemezsen de vermezsin. Öte yandan yüzde 50 oy alacağınız garanti gören bir parti EYT'ye kulak vermez ancak alacakları oy oranı düşerse EYT için çözüme yanaşır.”
Öte yandan Çalışma hayatı uzmanı Hüseyin İrfan Fırat'ta konuya ilişkin şu değerlendirmede bulundu.
Hüseyin İrfan Fırat:
“Sosyal bir Devlet için olmazsa olmaz bir kavram olan Sosyal Güvenliği sırtında bir yük görüp “kara delik” olarak adlandıran bir anlayışla karşı karşıyayız. Tıpkı sağlık ve eğitim alanlarında olduğu gibi Sosyal Güvenliği de piyasalaştırma derdinde olan hükümet BES’ i zorunlu bir dayatma haline dönüştürme hazırlığında. Kamusal sosyal güvenlik ise sürekli erezyona uğratılarak çalışanların gözünden düşürülmeye çalışılıyor. Bunun en somut örneği de aylık bağlama sisteminde yapılan değişiklik. Normal koşullarda çalışarak daha fazla prim ödeyenlerin emekli aylıkları doğru orantıda artması gerekirken 5510 sayılı yasa ile 2008 yılında yapılan değişiklikle emekli aylığı artmıyor, düşüyor. İnsanlar sırf bu nedenle aylıkları düşmesin diye kayıt dışı çalışıyorlar.
Devlet sırtında yük olarak gördüğü sosyal güvenliği kurtarmak istiyorsa bunu emekli aylıklarını düşürmekle değil milyonlarca kayıt dışı çalışanı kayıt altına almakla yapabilir. Aktüeryal denge (çalışan emekli oranı) ancak böyle sağlanır.”